Porady OnGeo

Formalności po zakupie działki - sprawdź co Cię czeka

Paulina Multan
2024-10-02
~8 min
Głosów: 11, średnia ocen: 5
formalności po zakupie działki

Formalności po zakupie działki budowlanej lub rolnej jest wiele. Należy mieć głowę na karku, by nie ominąć istotnych kwestii związanych z nabyciem tego rodzaju nieruchomości. Warto dopilnować wszystkich obowiązków, które ciążą na kupującym. Jakich? Odpowiedź znajdziesz poniżej.

Zakup działki budowlanej lub rolnej, a później budowa wymarzonego domu może być ogromnie stresującym przedsięwzięciem – w końcu większość z nas nie zajmuje się na co dzień. Dużym osiągnięciem jest chociażby znalezienie odpowiedniej nieruchomości, która będzie dla nas odpowiednia, będzie spełniać nasze wymagania, a przy okazji zmieści się w budżecie, którym dysponujemy. Jeżeli jesteś właśnie na tym etapie – gratulujemy! To nie lada wyczyn. Prześledźmy więc, jakie należy dochować formalności po zakupie działki.

  • Warto zadbać o podpisanie umowy przedwstępnej, by swobodnie i bez pośpiechu załatwiać formalności związane z uzyskaniem kredytu hipotecznego na zakup działki.
  • Podstawową formalnością po zakupie działki i podpisaniu aktu notarialnego, jest złożenie wniosku do sądu rejonowego o dokonanie wpisu w księdze wieczystej nieruchomości. Można to dokonać samodzielnie lub skorzystać z usługi świadczonej przez notariusza, który asystował podczas zakupu działki.
  • Po zakupie działki należy także udać się do urzędu gminy lub miasta, by ustalić podatek od nieruchomości.
  • Podatek od czynności cywilno-prawnych lub podatek VAT – w zależności od tego, co zadeklaruje sprzedający działkę, do zapłaty będziesz miał podatek PCC w wysokości 2% wartości transakcji lub podatek VAT (zawarty w cenie oferty sprzedaży).

Działka wybrana – co dalej? Umowa przedwstępna

By kupno działki budowlanej odbyło się w sposób bezpieczny i skuteczny, warto zawrzeć umowę przedwstępną. Zastanawiasz się po co? Proces zakupu działki trwa nieraz nawet miesiącami. Szczególnie w przypadku, gdy kupujący posiłkuje się kredytem hipotecznym na ten cel. Sam proces badania zdolności kredytowej, składania wniosku, jego analizy przez analityków, aż wreszcie oczekiwania na decyzję o udzieleniu kredytu może trwać wiele tygodni. Skąd więc mieć pewność, że sprzedający działkę poczeka, aż uporamy się z procedurami związanymi z uzyskaniem kredytu? Właśnie po to jest umowa przedwstępna. W ten sposób kupujący zabezpiecza przed sprzedaniem tej działki innemu chętnemu, który byłby w stanie wziąć ją „od ręki”, dzięki posiadaniu kwoty niezbędnej do jej nabycia.

Formalności po zakupie działki - umowa przedwstępna
Formalności po zakupie działki - umowa przedwstępna

Zresztą, nie tylko kupujący musi przygotować się na zakupu działki. Sporo formalności po zakupie działki ma też sam sprzedający – pisaliśmy o tym ostatnio w artykule Dokumenty potrzebne do sprzedaży działki.

POBIERZ LISTĘ RZECZY, KTÓRE MUSISZ SPRAWDZIĆ PRZED ZAKUPEM DZIAŁKI

Wiedza to klucz do udanego zakupu działki, dlatego specjalnie dla Ciebie opracowaliśmy check listę, co sprawdzić przed kupnem nieruchomości, opartą na tysiącach raportów o terenie. Listę oparliśmy na naszym niezrównanym doświadczeniu i tysiącach godzin poświęconych na badaniu nieruchomości w Polsce. Dzięki niej unikniesz pułapek rynkowych. 

Ważnym krokiem jest sprawdzenie ewidencji gruntów, która zawiera zaktualizowane informacje o gruntach i ich właścicielach. Dostęp do Ewidencji Gruntów i Budynków jest kluczowy dla oceny wartości nieruchomości oraz analizy jej stanu prawnego przed dokonaniem zakupu.

Jako portal ongeo.pl, mamy największą bazę danych o nieruchomościach, co daje nam przewagę w branży. Zaufaj nam, abyś mógł podejmować decyzje z pewnością siebie.

POBIERZ DARMOWĄ LISTĘ RZECZY, KTÓRE MUSISZ SPRAWDZIĆ PRZED ZAKUPEM DZIAŁKI

Czy do podpisania umowy przedwstępnej potrzebny jest notariusz?

Niekoniecznie. Strony mogą swobodnie zdecydować, jak preferują podpisać umowę przedwstępną. Oczywiście mogą skorzystać z usług notariusza, nie ma jednak takiego obowiązku. Co jednak daje podpisanie umowy przedwstępnej w formie aktu notarialnego? Przede wszystkim możliwość dochodzenia swoich spraw przed sądem. Trzeba być jednak świadomym, że umowa przedwstępna zawarta w formie aktu notarialnego, może zakładać konieczność wniesienia zadatku, np. w wysokości 10 – 20% wartości sprzedawanej działki. Dodatkowo, zawarcie tej umowy z udziałem notariusza będzie się wiązać z koniecznością poniesienia opłat z tego tytułu. Więcej o opłatach notarialnych przeczytasz w artykule Opłaty notarialne przy zakupie działki.

Formalności po zakupie działki – wniosek o dokonanie wpisu w księgach wieczystych

Wśród formalności po zakupie działki, jakie kupujący musi dopilnować, to złożenia wniosku do wydziału ksiąg wieczystych sądu rejonowego, by dokonać wpis w dziale II i IV księgi wieczystej działki. Wniosek ten może złożyć zarówno właściciel nieruchomości jak i użytkownik wieczysty. Często formalnością związaną z uzyskaniem wpisu do księgi wieczystej zajmuje się notariusz, który również może złożyć wniosek.

Warto również sprawdzić decyzję o warunkach zabudowy, szczególnie dla działek, które nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Decyzja ta określa zasady zabudowy, w tym wysokość budynków oraz wymagania związane z terenem, co jest istotnym krokiem dla inwestorów planujących budowę na takich działkach.

Formalności po zakupie działki – wizyta w urzędach

Po zakupie działki budowlanej lub rolnej należy wybrać się do urzędu gminy, by przepisać podatek od nieruchomości na nowego właściciela oraz do urzędu skarbowego, by ten zweryfikował kwotę transakcji – czy nie wnosi do niej zastrzeżeń.

Warto również upewnić się, że działka ma dostęp do drogi publicznej, ponieważ brak takiego dostępu może utrudniać uzyskanie pozwoleń na budowę.

Warunki zabudowy i Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego

Kiedy już kupiłeś działkę, co dalej? Jednym z kluczowych kroków jest zapoznanie się z warunkami zabudowy oraz Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP). Warunki zabudowy to zestaw przepisów i wytycznych, które określają, jakie budynki można postawić na danej działce. Mogą one obejmować takie aspekty jak minimalna i maksymalna powierzchnia zabudowy, wysokość budynków, a także odległości od granic działki.

Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) to dokument, który precyzyjnie określa, jakie działki mogą być zabudowane, jakiego rodzaju budynki można na nich wznosić, a także jakie są dopuszczalne parametry inwestycji. W MPZP mogą znajdować się wytyczne dotyczące szerokości elewacji frontowej, wysokości górnej krawędzi elewacji frontowej, bądź geometrii dachu. Sprawdzenie MPZP przed zakupem działki jest kluczowe, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek i upewnić się, że Twoje plany budowlane są zgodne z lokalnymi przepisami.

Działka na cele budowlane? Podłącz się do sieci

Jeżeli zakupiona przez Ciebie działka nie jest uzbrojona, konieczne będzie udanie się do odpowiednich zakładów takich jak gazownia, wodociągi, energetyka, by uzyskać informacje o możliwości wykonania przyłączeń: gazu, kanalizacji, wody oraz energii elektrycznej.

Przeczytaj więcej w temacie uzbrojenia działki: Działka uzbrojona co to znaczy?

Opłaty notarialnie – kolejna formalność po zakupie działki, o której nie można zapomnieć

Notariusz, który asystuje podczas podpisania umowy sprzedaży nieruchomości – aktu notarialnego, za wykonaną usługę pobiera tzw. taksę notarialną. Wysokość opłaty zależy od tego jakie będzie przeznaczenie zakupionej nieruchomości. W przypadku działki budowalnej, z przyłączami mediów będzie to połowa maksymalnej stawki taksy notarialnej. Podobnie bywa, gdy zakupiona zostaje działka z domem mieszkalnym. Stawki taksy notarialnej uzależnione są także od wartości transakcji i prezentują się w ten sposób:

  • Wartość działki do 3000 zł – 100 zł;
  • Wartość działki powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;
  • Wartość działki powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;
  • Wartość działki powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;
  • Wartość działki powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;
  • Wartość działki powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;
  • Wartość działki powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.
Formalności po zakupie działki - opłaty notarialne
Formalności po zakupie działki - opłaty notarialne

Wskazówka! Wyżej podane wysokości opłat, są wartościami maksymalnymi. Możesz poszukać notariusza, który stosuje bardziej konkurencyjne stawki – dzięki temu możesz zaoszczędzić nawet kilkaset złotych.

Oprócz taksy notarialnej należy także uiścić następujące opłaty:

  • odpis aktu notarialnego;
  • wynagrodzenie agencji nieruchomości;
  • opłaty sądowe (za założenie księgi wieczystej, za wniosek o wpis w księdze wieczystej.

Podatek od czynności cywilnoprawnych po zakupie działki

Wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych wynosi 2% wartości nieruchomości. Zwykle jest on pobierany przez notariusza. Nie musimy się zawracać sobie tym głowy.

Uwaga! Taki podatek nie obowiązuje w przypadku sprzedaży gruntów będących gospodarstwem rolnym w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Jednym z warunków w tym zakresie jest to, aby w wyniku tej transakcji powstało gospodarstwo rolne, lub istniejące gospodarstwo zostało powiększone. Wielkość gospodarstwa musi wynieść od 11 ha do 300 ha, a prowadzenie tego gospodarstwa ma trwać przynajmniej 5 lat.

Czy zawsze zostanie pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych?

Upewnij się czy sprzedający działkę nie jest może przedsiębiorcą. Jeżeli nabywasz nieruchomość od osoby, która zadeklaruje, że jest płatnikiem VAT, podatek ten będzie zawarty już w cenie transakcji. Wówczas notariusz nie pobierze już podatku od czynności cywilnoprawnych. Gdyby to zrobił, doszłoby do podwójnego opodatkowania.

Formalności po zakupie działki - opłaty za odpis aktu notarialnego oraz opłaty sądowe

Ile kosztują opłaty po zakupie działki?

Odpis aktu notarialnego – koszt odpisu to około 6 zł za 1 stronę. Należy pamiętać, że zazwyczaj otrzymujemy od notariusza kilka odpisów aktu notarialnego, nie tylko dla nas, ale także dla różnych instytucji, urzędów, sądu.

Opłata sądowa za założenie księgi wieczystej – jest to koszt 100 zł.

Opłata za wniosek o wpis w księdze wieczystej – koszt 200 zł. Taki wpis może dotyczyć na przykład wpisu informacji o nałożonej hipotece.

Opłata sądowa za wykreślenie wpisu – wynosi 100 zł. Potrzeba uiszczenia takiej opłaty może nastąpić na przykład w sytuacji, gdy chcemy wykreślić hipotekę z księgi wieczystej.

Wyżej wymienione opłaty uiszcza się u notariusza. To notariusz zgłasza w sądach wszystkie informacje związane z transakcją oraz pobiera podatek od czynności cywilnoprawnych.

Formalności po zakupie działki - podsumowanie

Pamiętaj więc o tym, że z formalnościami po zakupie działki może wesprzeć Cię notariusz. Dopytaj go o wszelkie odpisy, księgi wieczyste i wnioski. Przejdź się do urzędu miasta lub gminy by ustalić kwotę podatku. Zorientuj się czy konieczne jest podłączenie niezbędnych przyłączy, a także, czy sprzedający jest płatnikiem VAT.

A jeśli jesteś na etapie zakupu ziemi lub właśnie ją zakupiłeś i planujesz budowę domu – sprawdź Raport o Terenie Twojej działki OnGeo.

Raport o Terenie OnGeo.pl to intuicyjne narzędzie internetowe, dzięki któremu zdiagnozujesz swoją nieruchomość. To rzetelna diagnoza działki, która może nas uwolnić od stresu przed popełnieniem błędu.

Avatar: Paulina Multan
Paulina Multan

Redaktorka w serwisie OnGeo.pl