Budowa domu 2023 - lista potrzebnych dokumentów

W marcu 2023 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiedziało zmiany w prawie budowlanym, które mają m.in. uprościć proces budowy domu. Jedną z propozycji jest zniesienie obowiązku starania się o pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego o powierzchni większej niż 70 metrów kwadratowych. Na razie jednak budowa domu 2023 obowiązuje na dotychczasowych warunkach. Sprawdź, jakich dokumentów potrzebujesz, aby wybudować dom w 2023 roku.

Procedura budowy domu wymaga różnych formalności na kolejnych etapach budowy.
Wymagane dokumenty przed rozpoczęciem budowy to m.in. pozwoleń na budowę, wypis i wyrys z MPZP, projekt architektoniczno-budowlany, oświadczenie kierownika budowy, dziennik budowy, zawiadomienie o rozpoczęciu robót budowlanych.
Po zakończeniu budowy, aby móc użytkować dom, musimy zgłosić zakończenie budowy Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego.
W zgłoszeniu o zakończeniu budowy należy dołączyć dokumenty takie jak oświadczenie kierownika budowy, dokumentację geodezyjną lub inwentaryzacyjną oraz protokoły badań i sprawdzeń przyłączy oraz instalacji.

Myślisz o budowie domu i zastanawiasz się, jakich dokumentów potrzebujesz, aby zrealizować swoje marzenie w 2023 roku? Słyszałeś/aś o zmieniającej się ustawie Prawo budowlane i nie wiesz, czy uproszczona procedura dotyczy Twojej inwestycji? Skorzystaj z naszego poradnika i dowiedz się, których dokumentów potrzebujesz obowiązkowo, a których jedynie w uzasadnionych przypadkach.

Przeczytaj także:

Ile kosztuje budowa domu o powierzchni 150 m2 w 2023 roku?

Budowa domu 2023 - formalności

Budowa domu dzieli się na kilka etapów. Każdy etap procesu budowlanego wymaga innych formalności. Jeśli myślisz, że już na wstępnym etapie zyskasz całą dokumentacje o budynku, jesteś w błędzie. Część dokumentacji będziesz musiał/a przedstawić w urzędzie zanim jeszcze rozpoczniesz prace ziemne, inne zaś - dopiero po jej zakończeniu.

Zanim zaczniesz budować dom zdiagnozuj działkę w OnGeo.pl

Zanim rozpoczniesz procedurę budowy domu, sprawdź działkę pod kątem jej wad, uciążliwości, zagrożeń i ograniczeń formalno-prawnych. Raport o terenie to usługa dostępna dla każdego online, umożliwiająca wykonanie automatycznej diagnozy działki.

Jest kompendium wiedzy o każdej działce w Polsce. W OnGeo.pl sprawdzisz m.in. osiadanie terenu, zagrożenia powodziowe, osuwiskowe, uciążliwe miejsca i urządzenia w sąsiedztwie, strefy ochronne ograniczające zabudowę, żyzność gleb a także plan miejscowy i przeznaczenie działki w MPZP.

Samo generowanie Raportu o działce trwa zaledwie 5 minut. To się po prostu opłaca!

Załóżmy, że masz działkę budowlaną i jesteś jej prawowitym właścicielem. Działka ta nie ma żadnych wad fizycznych, zagrożeń, uciążliwości i ograniczeń formalno-prawnych, które mogłyby istotnie wpłynąć na proces budowy. Czy możesz od razu przystąpić do realizacji inwestycji? Niestety nie...

Listę dokumentów, które musisz zgromadzić podczas budowy domy, przedstawię z podziałem na poszczególne etapy budowy.

ETAP 1 - Przed rozpoczęciem budowy

Jeszcze przed rozpoczęciem inwestycji potrzebujemy następujących dokumentów:

Pozwolenie na budowę lub zgłoszenie budowy;
Wypis i wyrys dla danej działki z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) lub jeśli taki plan nie jest uchwalony, to decyzję o warunkach zabudowy;
Mapę zasadniczą do celów projektowych;
Warunki techniczne przyłączenia do sieci lub oświadczenie o możliwości przyłączenia do sieci głównej;
Projekt architektoniczno-budowlany;
Oświadczenie kierownika budowy;
Dziennik budowy (od 2023 r. możliwy również Elektroniczny Dziennik Budowy EDB);
Zawiadomienie o rozpoczęciu robót budowlanych.

Osoba odpowiedzialna za budowę domu, czyli inwestor, składa formalne prośby o wydanie ww. wymienionych dokumentów.

Pamiętaj, że pozwolenie na budowę jest ważne przez trzy lata od daty przyznania. W tym czasie inwestor musi rozpocząć budowę domu, a jeśli tego nie zrobi, musi ponownie złożyć nowy wniosek. Pamiętaj również, że jeśli w trakcie realizacji inwestycji budowlanej, w dzienniku budowy przez 3 lata nie pojawi się żaden nowy wpis świadczący o kontynuacji działań na budowie, ważność wniosku o pozwolenie na budowę również traci moc urzędową.

Wydanie pozwolenia na budowę jest zazwyczaj bezpłatne, z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczy ono budowy domu jednorodzinnego z częścią przewidzianą pod działalność gospodarczą.

Inwestor zobowiązany jest również wnieść zawiadomienie o planowanym terminie rozpoczęcia robót budowlanych minimum 7 dni przed planowanym rozpoczęciem. Pamiętaj jednak, że czas ten liczy się dopiero od dnia, w którym otrzymałeś/aś formalne i ostateczne potwierdzenie pozwolenia na budowę.

Zmiany w ustawie Prawo budowlane

Od początku 2023 roku mamy możliwość skorzystania z uproszczonej procedury budowy domu o powierzchni do 70 m2. Chodzi o możliwość zrealizowania budowy wolnostojącego domu o prostej konstrukcji, nie więcej niż dwukondygnacyjnego, o powierzchni do 70 m2 bez pozwolenia na budowę, jedynie na zgłoszenie. Warunkiem jest, aby taka budowa była realizowana na własne potrzeby mieszkaniowe.

Przeczytaj także:

Jak ruszyć z budową domu do 70 m2 bez pozwolenia. Jakie dokumenty należy złożyć i gdzie?

W maju pojawiły się pierwsze głosy, że resort rozwoju pracuje nad kolejnymi ułatwieniami. Chodzi o zmiany w prawie budowlanym mające na celu likwidację pozwoleń na budowę w przypadku domów jednorodzinnych niezależnie od ich powierzchni.

Dodatkowo resort ogłosił konkurs na projekt budowlany domów o powierzchni 120, 150 i 180 m2. Docelowo projekty te będą dostępne za darmo na stronie ministerstwa.

ETAP 2 - Budowa domu

Etap budowy domu wymaga podjęcia działań kontrolnych a także wymaga prowadzenia dokumentacji dotyczącej nowopowstającego obiektu. W tym czasie najważniejsze jest regularne uzupełnianie dziennika budowy i sprawdzanie bezpieczeństwa pracowników i samej konstrukcji.

Szczególnie istotne są wpisy dokonywane w dzienniku budowy, który możesz prowadzić również w wersji elektronicznej. W dzienniku zapisywany jest przebieg prac oraz ewentualne inne zdarzenia mające wpływ na proces budowlany. Pamiętaj, że prowadzenie dziennika jest kluczowe dla zgodnego z prawe zawiadomienia o zakończeniu budowy. Bez niego urząd nie wyda Ci pozwolenia na użytkowanie nieruchomości.

ETAP 3 - Zakończenie budowy domu

Kiedy już zakończyłeś/aś budowę domu, przejdź do ostatniego etapu budowy. Aby móc zamieszkać w nowym domu, musimy zgłosić zakończenie budowy do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego. W zgłoszeniu o zakończeniu budowy należy dołączyć dokumenty wymienione w art. 57 ustawy Prawo budowlane, takie jak:

Oświadczenie kierownika budowy potwierdzające zgodność wykonanego budynku z przepisami, projektem lub warunkami pozwolenia na budowę, a także oryginał dziennika budowy;
Dokumentację geodezyjną lub inwentaryzacyjną po wykonaniu prac;
Protokoły badań i sprawdzeń przyłączy oraz instalacji.

Inspektor Nadzoru Budowlanego ma 14 dni na potencjalne wyrażenie sprzeciwu wobec rozpoczęcia użytkowania obiektu. Jeśli sprzeciwu nie zostanie wyrażone, będziemy mogli rozpocząć użytkowanie nowego domu.