Przydomowa oczyszczalnia ścieków. Sprzeciw urzędu wobec zgłoszenia jest niedopuszczalny

Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m3 na dobę wymaga zgłoszenia robót budowlanych. Do rozpoczęcia prac budowlanych można przystąpić w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia, jeśli właściwy urząd architektoniczno-budowlany nie wniesie sprzeciwu. Najczęstszą przyczyną sprzeciwu urzędu wobec zgłoszenia budowy oczyszczalni jest sprzeczność inwestycji z zapisami mpzp. Okazuje się jednak, że takie zapisy w planach miejscowych są niedopuszczalne. Dowiedz się czym jest przydomowa oczyszczalnia ścieków i jak zgłosić zamiar jej budowy na twojej działce.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków - czym jest

Przydomowa oczyszczalnia ścieków to system, który pozwala nie tylko gromadzić domowe ścieki, ale również je oczyszczać.

Cały proces odbywa się dzięki wpuszczanym do zbiornika oczyszczalni bakteriom, których działanie sprawia, że ścieki przetwarzane są na nieszkodliwe związki mineralne. Można je bez ryzyka odprowadzić do gruntu, rowu melioracyjnego a także pobliskiego zbiornika wodnego, bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów. Oczyszczalnia ścieków jest ekologiczną alternatywą dla popularnego szamba.

Budowę przydomowych oczyszczalni ścieków regulują przepisy kilku ustaw. Przede wszystkim są to: 

• prawo budowlane,
• prawo wodne,
• ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,
• ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków - formalności

Budowę przydomowej oczyszczalni ścieków można rozpocząć na podstawie samego zgłoszenia robót budowlanych.

Budowa oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m3 na dobę wymaga zgłoszenia (art. 29 ust. 1 pkt 5 prawa budowlanego, dalej: P.b). Inwestorem takich robót może być każdy kto wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, na zasadach przewidzianych w P.b.

Organ administracji architektoniczno-budowlanej, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia może w drodze decyzji wnieść sprzeciw (art. 30 ust. 6 P.b.). Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeśli organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu w tym terminie (art. 30 ust. 5).

Ustawodawca w wyniku nowelizacji usunął z P.b. zwrot „przydomowa” (oczyszczalnia ścieków), niemniej na gruncie pozostałych regulacji ustawowych przymiotnik „przydomowa” w dalszym ciągu funkcjonuje. Na gruncie poprzedniego stanu prawnego, sądy administracyjne podkreślały, że „przepis ten (dawny art. 29 ust. 3 P.b.) posługuje się pojęciem oczyszczalni przydomowych, co oznacza, iż ich powstanie ma służyć budownictwu mieszkaniowemu.

Oczyszczalnię na podstawie samego zgłoszenia można wybudować, jeśli jest ona związana z istnieniem budynku mieszkalnego na nieruchomości. W przypadku braku dla danego terenu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, brak jest jakiejkolwiek możliwości ustalenia, czy inwestor, który zamierza na podstawie zgłoszenia zrealizować oczyszczalnię, będzie mógł wybudować na nieruchomości dom mieszkalny.

Jeśli nie uzyska on pozwolenia w tym zakresie, oczyszczalnia nie będzie miała charakteru oczyszczalni przydomowej, nie będzie zatem spełniała warunku art. 29 ust. 3 Prawa budowlanego. W przypadku jej uprzedniej realizacji, nie jest zatem możliwa ocena spełnienia przesłanki jaką jest przydomowy charakter oczyszczalni” (wyrok WSA w Gdańsku z dn. 29 kwietnia 2010 r., sygn. akt II SA/Gd 66/10).

Oczyszczalnia ścieków - odległości są ważne 

Istotne jest również prawidłowe usytuowanie oczyszczalni na działce, które określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Przewiduje ono: 

1. W przypadku budynków jednorodzinnych należy zachować odległość minimum 5 m od okien i drzwi budynku. Odległość powinna być mierzona od krawędzi zbiornika przydomowej oczyszczalni,
2. Minimum 2 m od granicy działki sąsiedniej, ciągu pieszego, a także drogi;
3. Minimalna odległość od infrastruktury technicznej: 1,5 m od wodociągu, 1,0 m od kabli telefonicznych, 0,8 m od kabli elektrycznych, czy 1,5 m od rur z gazem, minimum 15 m od korpusu oczyszczalni oraz minimum 30 metrów od miejsca odprowadzenia oczyszczonych ścieków (np. studnia chłonna, drenaż rozsączający).

Przyłączenie domu do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe

Ponadto właściciele mają obowiązek przyłączyć nieruchomość do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych.

Przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeśli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych (art. 5 ust 1 pkt 2 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach).

Przydomowa oczyszczalnia ścieków spełnia wymogi techniczne stawiane tego typu urządzeniom. Jej eksploatacja jest prawnie dopuszczalna, a korzystający z tego urządzenia spełnia kryteria utrzymania czystości i porządku na nieruchomości.

Wymogi z prawa wodnego 

Oprócz obowiązków typowo budowlanych istnieją także te z prawa wodnego (dalej: P.w.). Przede wszystkim chodzi o konieczności uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. 

Zgodnie z art. 389 pkt 6 P.w., jeśli ustawa nie stanowi inaczej, pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na wykonanie urządzeń wodnych. Definicję urządzenia wodnego zawiera z kolei art. 16 pkt 65 p.w., który przewiduje, że ilekroć w ustawie jest mowa o urządzeniach wodnych - rozumie się przez to urządzenia lub budowle służące do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z tych zasobów, w tym:

• urządzenia lub budowle piętrzące, przeciwpowodziowe i regulacyjne, a także kanały i rowy,
• sztuczne zbiorniki usytuowane na wodach płynących oraz obiekty związane z tymi zbiornikami,
• stawy, w szczególności stawy rybne oraz stawy przeznaczone do oczyszczania ścieków albo rekreacji,
• obiekty służące do ujmowania wód powierzchniowych oraz wód podziemnych,
• obiekty energetyki wodnej,
• wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych oraz wyloty służące do wprowadzania wody do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych,
• stałe urządzenia służące do połowu ryb lub do pozyskiwania innych organizmów wodnych,
• urządzenia służące do chowu ryb lub innych organizmów wodnych w wodach powierzchniowych,
• mury oporowe, bulwary, nabrzeża, mola, pomosty i przystanie,
• stałe urządzenia służące do dokonywania przewozów międzybrzegowych.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków jest urządzeniem kanalizacyjnym

Definicję urządzenia kanalizacyjnego zawiera art. 2 pkt 14 przywołanej ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2020 r. poz. 2028).

Pod pojęciem „urządzenia kanalizacyjne” należy rozumieć:

W świetle przywołanych przepisów przydomowa oczyszczalnia ścieków jest więc urządzeniem kanalizacyjnym, ponieważ służy oczyszczaniu ścieków, a tym samym wyloty przydomowej oczyszczalni ścieków, którymi wprowadzane są ścieki do ziemi, stanowią urządzenia wodne, o których mowa w art. 16 pkt 65 lit. f P.w.

Jak stanowi art. 33 ust. 1 P.w. właścicielowi gruntu przysługuje prawo do zwykłego korzystania z wód stanowiących jego własność, a także z wód podziemnych znajdujących się w jego gruncie. Zwykłe korzystanie z wód służy zaspokojeniu potrzeb własnego gospodarstwa domowego lub własnego gospodarstwa rolnego (art. 33 ust. 3) i obejmuje:

1. Pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych w ilości średniorocznie nieprzekraczającej 5 m3 na dobę;
2. Wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi w ilości nieprzekraczającej łącznie 5 m3 na dobę.

W myśl art. 33 ust. 2 p.w., prawo do zwykłego korzystania z wód nie uprawnia do wykonywania urządzeń wodnych bez wymaganej zgody wodnoprawnej. W orzecznictwie podkreśla się, że:

Sprzeciw wobec zgłaszanego zamiaru budowy niedopuszczalny

W praktyce organy administracji architektoniczno – budowlanej często wnoszą sprzeciw wobec zgłaszanego zamiaru budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Powodem tej decyzji jest sprzeczność inwestycji z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, dopuszczającego jedynie gromadzenie ścieków w zbiornikach bezodpływowych. Jednak jak wynika z orzecznictwa sądów administracyjnych, takie zapisy w aktach prawa miejscowego są niedopuszczalne.

Przykładowo WSA w Gdańsku w wyroku z 14.04.2010 r. (sygn. akt II SA/Gd 49/10) wskazał, iż zapisy planu zagospodarowania przestrzennego wprowadzające zakaz budowy przydomowych oczyszczalni ścieków i w konsekwencji pozostają w sprzeczności z normą wynikającą z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, co z kolei prowadzi do wniosku, iż postanowienia tego planu pozostają w sprzeczności z aktem wyższego rzędu – rangi ustawy.

Także NSA w Warszawie podkreśla, że

Zmiany są potrzebne

Z punktu widzenia samorządów istotne będą zmiany przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Zakres inwestycji gmin w przypadku otrzymania wsparcia finansowego z budżetu państwa został tam rozszerzony.

Zmiany wprowadzone ustawą z 24 lutego 2022 r. o zmianie ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz niektórych innych ustaw, polegały na dodaniu art. 70h w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zgodnie z którym obowiązek przeznaczenia przez gminę w latach 2021–2024, na finansowanie inwestycji, o których mowa w art. 70f ust. 1 (wsparcie finansowe inwestycji w zakresie kanalizacji), wydatków nie mniejszych niż równowartość kwoty otrzymanej na podstawie tego przepisu jest spełniony także w przypadku, gdy gmina w tym okresie poniosła wydatki na inwestycje w zakresie usuwania i oczyszczania ścieków lub na dofinansowanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. W zakresie dofinansowania przydomowych oczyszczalni ścieków zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2021 r. poz. 1973, 2127 i 2269).

Ma być uproszczona procedura

Nie może również ujść uwadze, że aktualnie trwają prace nad nowelizacją P.w. (Rada Ministrów przyjęła projekt), która ma uprościć procedurę budowy oczyszczalni ścieków, a także doprecyzowane zostaną dotychczasowe obowiązki gmin, także w zakresie ewidencjonowania i sprawozdawczości dotyczącej gospodarowania nieczystościami ciekłymi, w tym z instalacji przydomowych oczyszczalni ścieków i określone zostaną zasady dotyczące postępowania z nieczystościami ciekłymi z instalacji przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy. Tym samym warto śledzić proces legislacyjny i wybrać optymalny moment na rozpoczęcie procedury w starostwie.

Źródło: Prawo.pl

Pobierz zestaw informacji o działce w Raporcie o terenie OnGeo.pl

Raport o terenie OnGeo to kompendium wiedzy o każdej działce w Polsce. Przydatny jest w każdej sytuacji kiedy chcemy zweryfikować jakie cechy kryje działka. Do sytuacji takich należy nie tylko kupno, czy sprzedaż nieruchomości, ale też określenie jaki potencjał inwestycyjny ma lokalizacja oraz jaką jakość życia gwarantuje jej rezydentowi.

W Raporcie, oprócz doskonałego zwymiarowania gruntu i obliczeń jego cech fizycznych oraz opisu otoczenia można uzyskać bardzo istotne informacje na temat planowanych zmian w otoczeniu, np. przeznaczenia w Miejscowym Planie Zagospodarowania przestrzennego, planowanych dróg, czy wydanych pozwoleń na budowę, w tym planowanych inwestycji uzbrojenia terenu, które już uzyskały prawomocne decyzje.

Główną zaletą Raportu o Terenie jest szybkość dostępu do informacji. Informacja dostępna jest „od ręki”. Kilkaset cech działki prezentowanych jest w formie przejrzystego dokumentu, który wygenerujesz w 5 minut. Obecnie raport posiada do 50 stron opisu i ilustracji na temat jednej nieruchomości. Ręczne sporządzenie takiego raportu z dostępnych źródeł zajmuje 
od jednego do kilku dni pracy. Jeżeli cenisz sobie swój czas lub czas swoich pracowników to Raport o Terenie OnGeo jest dla Ciebie.

Indywidualne zbieranie informacji z różnych źródeł nie gwarantuje pozyskania całości informacji jakie dostarcza Raport, ani też jednolitości i spójności tej informacji. Informacje przedstawiane w Raporcie maja bowiem wysoki stopień przetworzenia. Są tu wyniki wysoce wyspecjalizowanych analiz przestrzennych i danych rekombinowanych z różnych źródeł, w celu wyciągnięcia najistotniejszych gospodarczo informacji.

Zobacz, jak wygląda przykładowy raport o terenie: ongeo.pl/raporty/przykladowy-raport.