Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa. Czym jest i co zawiera?

Główną rolę w procesie planowania przestrzennego w Polsce stanowią dokumenty na poziomie lokalnym - miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, plany ogólne gminy, czy decyzje o warunkach zabudowy. To od nich zależy ogólny kształt i charakter danego terenu. Warto jednak pamiętać, że na poziomie wojewódzkim i centralnym również mamy narzędzia do planowania przestrzeni, a jednym z nich jest Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa.

Czym jest Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa?

Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa (PZPW) jest dokumentem określającym politykę przestrzenną w granicach administracyjnych regionu.

PZPW jest aktem planowania przestrzennego, opracowanym przez samorząd województwa, a zatwierdzonym przez sejmik województwa. Określa model rozwoju przestrzennego, cele polityki przestrzennej i kierunki zagospodarowania przestrzennego województwa oraz rozmieszczenie celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym. Dokument powinien być dostosowany do strategicznych kierunków rozwoju społecznego i gospodarczego województwa zawartych w strategii rozwoju danego województwa oraz koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju.

Stanowi podstawę dla opracowania programów rozwoju województwa i precyzuje plan podejmowania działań w zakresie zagospodarowania przestrzeni na poziomie regionalnym i lokalnym.

Plan przestrzenny dla województwa podlega okresowej ocenie. Zarząd województwa, co najmniej raz w czasie kadencji sejmiku, dokonuje przeglądu zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, opracowuje raport o jego stanie. Sporządza również ocenę realizacji inwestycji, podlegającą zaopiniowaniu przez wojewódzką komisję urbanistyczno-architektoniczną. Wyniki tego przeglądu oraz raport przedstawia się sejmikowi województwa oraz przekazuje do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa.

Audyt krajobrazowy

Częścią planu zagospodarowania dla województwa jest audyt krajobrazowy, wykonywany nie rzadziej niż raz na 20 lat. Audyt krajobrazowy identyfikuje krajobrazy występujące na całym obszarze województwa, określa ich cechy charakterystyczne oraz dokonuje oceny ich wartości.

W audycie krajobrazowym określa się lokalizację krajobrazów priorytetowych, czyli takich obszarów, które są cenne ze względu na swój charakter kulturowy lub przyrodniczy. Wskazuje m.in. lokalizację i granice:

• parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych a także obszarów chronionego krajobrazu,
• obiektów znajdujących się na listach Światowego Dziedzictwa UNESCO,
• obszarów Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO lub obszarów i obiektów proponowanych do umieszczenia na tych listach.

Ponadto wskazuje zagrożenia dla możliwości zachowania wartości krajobrazu oraz rekomendacje i wnioski na rzecz ochrony flory i fauny oraz obiektów zabytkowych. W audycie znajdują się również lokalizacje terenów, które powinny zostać objęte formą ochrony przyrody.

Projekt audytu krajobrazowego sporządza zarząd województwa, natomiast uchwala sejmik województwa. Zgodnie z najnowszym zapisem wynikającym z reformy planistycznej, każdy projekt audytu krajobrazu, podobnie jak jego uchwała, zostaną udostępnione w Rejestrze Urbanistycznym.

Zapraszamy do wysłuchania rozmowy na temat reformy planowania przestrzennego. Wywiad z ekspertem znajdziesz na naszym kanale na platformie YouTube

Co zawiera Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa?

W planie zagospodarowania przestrzennego województwa uwzględnia się ustalenia strategii rozwoju województwa oraz rekomendacje i wnioski zawarte w audycie krajobrazowym, oraz uwzględnia się w szczególności:

• Podstawowe elementy sieci osadniczej województwa i ich powiązań komunikacyjnych oraz infrastrukturalnych, w tym kierunki powiązań transgranicznych;
• System obszarów chronionych, w tym ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, uzdrowisk, obszarów ochrony uzdrowiskowej, dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;
• Rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym;
• Obszary szczególnego zagrożenia powodzią;
• Granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych;
• Obszary występowania udokumentowanych złóż kopalin a także udokumentowanych kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla.

Procedura uchwalania Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa

Pierwszym krokiem w sprawie uchwalenia PZPW jest podjęcie przez sejmik województwa uchwały o przystąpieniu do sporządzania Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa. Dalsze kroki procedury podzielimy na 3 etapy postępowania.

1 ETAP: Uchwała o przystąpieniu do sporządzania PZPW

1. Marszałek województwa ogłasza, o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu, określając sposoby i miejsce składania wniosków do projektu planu oraz termin ich składania. Termin ten nie może być krótszy niż 3 miesiące od dnia ogłoszenia;
2. Następnie marszałek zawiadamia o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu instytucje i organy właściwe do uzgadniania i opiniowania projektu planu. Ponadto określa termin składania wniosków do projektu planu, który jednak nie może być krótszy niż 3 miesiące od dnia złożenia zawiadomienia;
3. W kolejnym kroku sporządza projekt planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, o ile jest wymagana;
4. Udostępnia w Rejestrze Urbanistycznym projekt planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko.

2 ETAP: Opiniowanie i uzgadnianie

Etap drugi dąży do zebrania opinii i uzgodnień projektu PZPW od wybranych organów właściwych i instytucji. Marszałek po uzyskaniu od wojewódzkiej komisji urbanistyczno-architektonicznej opinię o projekcie planu, występuje o uzgodnienie projektu planu do:

1. Dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie;
2. Ministra właściwego do spraw środowiska w zakresie udokumentowanych:
   • złóż kopalin,
   • złóż kopalin uznanych za złoża strategiczne,
   • kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla i podziemnych bezzbiornikowych magazynów substancji;
3. Właściwych instytucji i organów, a także do wojewody, zarządów powiatów, zarządów związków metropolitalnych, wójtów, burmistrzów gmin i prezydentów miast położonych na terenie województwa oraz rządowych i samorządowych organów administracji publicznej na terenach przyległych do granic województwa.

Następnie uzgadnia projekt z organami określonymi w przepisach odrębnych.

3 ETAP: Wprowadzanie zmian do projektu PZPW

Po uzyskaniu wszystkich ww. uwag do projektu planu zagospodarowania przestrzennego województwa, marszałek województwa wprowadza zmiany do projektu planu wynikające z uzyskanych opinii oraz dokonanych uzgodnień. Następnie przedstawia projekt planu ministrowi właściwemu do spraw rozwoju regionalnego w celu stwierdzenia jego zgodności ze średniookresową strategią rozwoju kraju. Kolejne kroki działania to:

1. Udostępnienie w Rejestrze projektu planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, o ile jest wymagana, i wykazem wniosków;
2. Przedstawienie sejmikowi województwa projekt planu wraz z wykazem wniosków. Termin dokonania uzgodnień i przedstawienia opinii wynosi 40 dni od dnia udostępnienia projektu planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, o ile jest wymagana.
3. W przypadku braku stanowiska organu opiniującego lub uzgadniającego powyżej 3 miesięcy od dnia zawiadomienia, uznaje się za plan za uzgodniony.

Uchwalenie Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa

Plan zagospodarowania przestrzennego województwa uchwala sejmik województwa.

Uchwałę sejmiku województwa o uchwaleniu planu zagospodarowania przestrzennego województwa wraz z dokumentacją prac planistycznych marszałek województwa przekazuje wojewodzie w celu oceny zgodności z przepisami prawnymi oraz ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego województwa następuje w trybie, w jakim jest uchwalany ten plan.

Jakie są cele PZPW?

Cele planu zagospodarowania przestrzennego województwa są następujące:

• Zapewnienie zrównoważonego rozwoju województwa, który uwzględnia jego potencjał gospodarczy, społeczny i kulturowy, a także ochronę środowiska naturalnego i kulturowego;
• Stworzenie warunków dla rozwoju gospodarczego województwa, w tym poprzez stworzenie korzystnego klimatu inwestycyjnego, rozwój infrastruktury i promocję gospodarczą;
• Poprawa jakości życia mieszkańców województwa, w tym poprzez rozwój infrastruktury społecznej, ochronę zdrowia i środowiska, a także promocję kultury i sportu;
• Ochrona środowiska naturalnego i kulturowego województwa, w tym poprzez ochronę przyrody, zabytków i krajobrazu;
• Ochrona zdrowia i bezpieczeństwa publicznego.

Ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa wprowadza się do planu ogólnego oraz planu miejscowego po uprzednim uzgodnieniu terminu realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym i warunków wprowadzenia ich do planu ogólnego oraz planu miejscowego. Uzgodnienia te przeprowadza marszałek województwa z wójtem, burmistrzem albo prezydentem miasta.