Porady OnGeo

Główne Zbiorniki Wód Podziemnych

Monika Byś
2023-04-14
~6 min
Głosów: 15, średnia ocen: 5
Główne Zbiorniki Wód Podziemnych

Główne Zbiorniki Wód Podziemnych (GZWP) są jednym z najważniejszych źródeł wody pitnej, a ich ochrona i monitorowanie stanowi kluczowy element dbania o środowisko naturalne i zdrowie ludzi. Dla właścicieli działek, którzy zamierzają budować dom, wiedza na temat GZWP jest niezwykle istotna, ponieważ jakość wody podziemnej wpływa bezpośrednio na jakość wody w ich studni oraz na ich zdrowie i zdrowie ich rodziny. Od teraz dzięki Raportom o terenie OnGeo.pl możesz w zaledwie 5 minut pobrać nie tylko mapę hydrogeologiczną dla swojej działki, ale zyskać wiedzę na temat GZWP w Twojej okolicy. 

  • Zbiorniki wód podziemnych to w dużym uproszczeniu takie obiekty, gdzie zbierana jest woda znajdująca się pod ziemią. Zbiorniki te stanowią m.in. źródło wody pitnej
  • Dla ok. 70% ludności Polski wody podziemne stanowią podstawę zaopatrzenia w wodę do spożycia. Dlatego jednym z priorytetów gospodarki wodnej jest ochrona wód podziemnych i zabezpieczenia dostępu do czystej wody. W tym celu wytypowano zbiorniki wód podziemnych, które zaopatrują mieszkańców w czystą wodę. 
  • Informacje o Głównych Zbiornikach Wód Podziemnych GZWP znajdziesz w Raporcie o terenie OnGeo.pl

Zbiorniki wód podziemnych to naturalne struktury geologiczne zasobne w wodę, które znajdują się pod ziemią w warstwach skalnych lub piaskowych, nazywanych akwenami wodonośnymi. Woda w tych zbiornikach może być pochodzenia opadowego lub powierzchniowego i przenikać w głąb ziemi poprzez szczeliny, pęknięcia lub naturalne kanały. GZWP stanowią najcenniejsze fragmenty jednostek hydrostrukturalnych i systemów wodonośnych. 

Zgodnie z danymi Państwowego Instytutu Geologicznego (PIG) na terenie kraju wytypowano 163 zbiorniki wód podziemnych obejmujące powierzchnię 174 284 km2, w tym:

  • 140 główne zbiorniki wód podziemnych (GZWP udokumentowane),
  • 20 lokalnych zbiorników wód podziemnych (LZWP udokumentowane),
  • 3 zbiorniki nieudokumentowane (GZWP nr 215 Subniecka Warszawska oraz jego część centralna GZWP nr 2151, GZWP nr 423 Subzbiornik Staszów).

Udokumentowanie i ustanowienie obszarów ochronnych GZWP jest jednym ze sposobów realizacji ustaleń Prawa wodnego i spełnieniem wymogów określonych w Ramowej Dyrektywie Wodnej (RDW), w których nakłada się na państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym na instytucje odpowiedzialne za gospodarowanie wodami, obowiązek opracowania i wdrożenia programów ochrony wód podziemnych dla osiągnięcia ich dobrego stanu. Do zadań mających na celu ochronę tych obszarów zobowiązana jest państwowa służba hydrogeologiczna, której funkcję pełni Państwowy Instytut Geologiczny. 

Mapa GZWP, źródło: PIG
Mapa GZWP, źródło: PIG

Jakie parametry musi spełnić GZWP?

Parametry, które musi spełniać GZWP:

  • Wydajność studni (wydajność potencjalna otworu studziennego: poniżej 70 m3/h;
  • Wydajność ujęcia: powyżej 10 000 m3/dobę;
  • Przewodność powyżej 10 m2/godz. (240 m2/dobę),
  • Liczba zaopatrywanej ludności: powyżej 66 000;
  • Czystość wody niewymagająca uzdatniania (lub wymagająca tylko prostego uzdatniana przy pomocy stosowanych obecnie i uzasadnionych ekonomicznie technologii).

Sprawdź GZWP w Raporcie o terenie OnGeo.pl

Jeśli chcesz sprawdzić główne zbiorniki wód podziemnych w swojej okolicy, pobierz Raport o terenie OnGeo.pl

Generując Raport o terenie dla swojej działki otrzymasz:

  • Mapę hydrogeologiczną Polski wraz z zaznaczonymi obiektami hydrogeologicznymi, m.in.: jaz, śluza wodna, zapora, elektrownia wodna i inne;
  • Tabelę zawierającą informacje o GZWP w promieniu 500 m od granic Twojej wybranej działki:
    • nazwa GZWP, 
    • głębokość zalegania wód, typ zbiornika, 
    • oznaczenie stratygraficzne, czyli określenie wieku geologicznego obszaru. 
  • Tabelę ze szczegółowym informacjami o obiektach hydrogeologicznych - nazwa i rok, typ, głębokość obiektu, stratygrafia i przeznaczenie oraz odległość od działki. 

Poniższa mapa przedstawia fragment Raportu o terenie będąca częścią zagadnień związanych z badaniem geologii działki. 

Mapa hydrogeologiczna Polski, Raport o terenie
Mapa hydrogeologiczna Polski, Raport o terenie

Do mapy dostaniesz również tabelę, w której szczegółowo opisujemy GZWP, jeśli znajduje się w pobliżu. Pamiętaj, że występowanie GZWP w pobliżu działki może powodować ograniczenia w zabudowie nieruchomości ze względu na obszar ochronny wokół GZWP

Główne zbiorniki wód podziemnych tabela, Raport o terenie
Główne zbiorniki wód podziemnych tabela, Raport o terenie 

Jak wygenerować Raport o terenie z Głównymi Zbiornikami Wód Podziemnych?

GZWP stanowią część tematu "Geologia terenu". Chcąc pobrać dane dla swojej działki musisz:

  • Wybrać interesującą Cię działkę wykorzystując jeden z trzech sposobów wyszukiwania - za pomocą pola wyszukiwarki, wskazania na mapie lub rysowania na mapie. Wszystkie sposoby opisaliśmy we wpisie: Jak znaleźć działkę w Geoportalu OnGeo.pl
  • Zaznaczyć temat, który Cię interesuje. 
    Jeśli interesuje Cię wyłącznie mapa hydrogeologiczna, możesz wyłączyć pozostałe tematy z listy. Pamiętaj, że wybierając pełen Raport o Terenie zyskujesz 20% rabatu.
Wybierz Mapa hydrogeologiczna - wody gruntowe, OnGeo.pl
Wybierz Mapa hydrogeologiczna - wody gruntowe, OnGeo.pl
  • Opłacić Raport o Terenie. Pamiętaj, że sam wybierasz za co płacisz.
  • Gotowy Raport o Terenie otrzymasz w ciągu 5 minut na wskazany adres mailowy.

Czym są obszary ochronne GZWP?

Obszary ochronne GZWP to obszary objęte ochroną ze względu na występowanie w nich głównych zbiorników wód podziemnych. Są to tereny o szczególnym znaczeniu hydrogeologicznym. Celem utworzenia obszarów ochronnych GZWP jest ochrona jakości i ilości wody podziemnej, zapewnienie trwałego korzystania z niej oraz ochrona przyrody i krajobrazu. W ramach tych obszarów stosuje się szereg restrykcyjnych przepisów, mających na celu zapobieganie zagrożeniom dla wód podziemnych, a dotyczą ograniczenia i restrykcji dotyczących:

  • Budownictwa i zabudowy - w obszarach ochronnych GZWP stosuje się ograniczenia w zakresie lokalizacji i projektowania obiektów budowlanych, a także wymaga się stosowania specjalnych rozwiązań technicznych, zapobiegających pogorszeniu jakości wody podziemnej;
  • Gospodarki rolniczej - w ramach ochrony wód podziemnych, wprowadza się specjalne wymagania w zakresie stosowania nawozów i środków ochrony roślin, a także w zakresie sposobu prowadzenia upraw, w szczególności w pobliżu ujęć wody;
  • Utrzymania czystości - w obszarach ochronnych GZWP, wprowadza się restrykcyjne wymagania w zakresie usuwania i zagospodarowania odpadów, a także w zakresie oczyszczania ścieków;
  • Eksploatacji złoża kopalin - w przypadku, gdy na terenach objętych ochroną znajdują się złoża kopalin, wprowadza się specjalne wymagania w zakresie ich eksploatacji, mające na celu ochronę wód podziemnych;
  • Nadzoru i monitoringu - w ramach ochrony GZWP, prowadzi się intensywny monitoring jakości i ilości wód podziemnych oraz działań podejmowanych na obszarach objętych ochroną.

Po co sprawdzać zbiorniki wód podziemnych? Jakie mają znaczenie dla właścicieli działek?

Sprawdzanie GZWP ma ogromne znaczenie, ponieważ jakość wód podziemnych może wpłynąć na jakość wody w jej studni oraz na zdrowie jej i jej rodziny. Jeśli budowa domu ma miejsce w obszarze, gdzie wody gruntowe są kluczowym źródłem wody pitnej, to ważne jest, aby wiedzieć, jakie zasady i przepisy obowiązują w danym rejonie w zakresie ochrony GZWP. Właściciel budynku musi zadbać o to, aby instalacja studni była wykonana zgodnie z wymaganiami, w celu uniknięcia zanieczyszczenia wody pitnej.

Ponadto, jeśli w rejonie, gdzie ma powstać budynek, występują zagrożenia związane z zanieczyszczeniem wód podziemnych, na przykład ze względu na działalność przemysłową, należy wziąć pod uwagę ryzyko związanego z budową na tym terenie oraz zastosować odpowiednie zabezpieczenia. Warto również wiedzieć, że poziom wód gruntowych może wpłynąć na konstrukcję budynku, a także na jego stabilność i trwałość, dlatego ważne jest, aby znać warunki hydrogeologiczne danego terenu przed przystąpieniem do budowy.

Zastosowanie zbiorników wód podziemnych

Zbiorniki wód podziemnych są niezwykle ważne dla wielu aspektów codziennego życia i ekosystemów. Stanowią niezbędne źródło wody pitnej, umożliwiają irygację pól uprawnych, są ważne dla przemysłu, a także stanowią siedlisko dla organizmów i służą celom rekreacyjnym. Wśród głównych zastosowań zbiorników wód powierzchniowych można wymienić:

  1. Dostarczanie wody pitnej;
  2. Irygacja pól uprawnych 
    Ze względu na to, że woda podziemna jest zazwyczaj dostępna przez cały rok i w różnych warunkach pogodowych, stanowi ona często lepszą opcję dla rolników niż zależność od opadów atmosferycznych;
  3. Przemysł
    Woda podziemna jest również wykorzystywana w wielu procesach przemysłowych, takich jak produkcja żywności i napojów, produkcja energii, przetwórstwo chemiczne i wielu innych;
  4. Ekosystemy
    Woda podziemna jest również niezwykle ważna dla ekosystemów, takich jak mokradła i rzeki. Woda podziemna może wpływać na klimat i zapewniać siedlisko dla wielu organizmów;
  5. Rekreacja 
    Woda podziemna może być również wykorzystywana do celów rekreacyjnych, takich jak pływanie, nurkowanie i wędkowanie.
Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka prowadząca w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.