Porady OnGeo

Na czym polega kontrola nadzoru budowlanego?

Monika Byś
2021-03-04
~4 min
Post zaktualizowany: 2022-04-28
Głosów: 10, średnia ocen: 5
Kontrola nadzoru budowlanego

Dostałeś informację, że nadzór budowlany chce skontrolować Twoją inwestycję? W Twojej głowie od razu pojawiają się czarne scenariusze – a jeśli wstrzymają budowę i nałożą kary? Czy mają do tego prawo? Na czym polega kontrola nadzoru budowlanego? Jak możesz się bronić przed sankcjami i na czyj wniosek pojawia się nadzór budowlany na budowie?

  • Jeśli budujesz dom jednorodzinny możesz spodziewać się kontroli powiatowego inspektora nadzoru budowlanego.
  • Kontrola nadzoru budowlanego jest możliwa zarówno w czasie trwania budowy, jak i po jej zakończeniu. Kontrola w trakcie trwania budowy jest najczęściej efektem donosu sąsiadów.
  • Kontrola nadzoru budowlanego polega na sprawdzeniu, czy na budowie przestrzegane są przepisy prawa budowlanego
  • Kontrola nadzoru budowlanego nie jest obowiązkowa dla domów jednorodzinnych.
  • Jeśli kontrola nadzoru budowlanego pójdzie nie po Twojej myśli i inspektor nadzoru budowlanego dopatrzy się istotnych zmian w projekcie bez wymaganych formalności, zostanie wszczęte tzw. postępowanie naprawcze.
  • Jeżeli szukasz nieruchomości, działki pod budowę domu wejdź na Geoportal OnGeo.pl i pobierz zestaw cennych informacjo o nieruchomości.

Kontrola nadzoru budowlanego. Kto to może ją wykonać?

Na najwyższym szczeblu mamy w Polsce centralny organ nadzorczy, czyli Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego (GINB). Poniżej stoją ograny na szczeblu lokalnym:

  • wojewódzki inspektorat nadzoru budowlanego,
  • powiatowy inspektorat nadzoru budowlanego.

Z ramienia wymienionych organów działa inspektor nadzoru budowlanego. Inspektor nadzoru budowlanego ma prawo wstępu na każdy obiekt budowlany, który mu podlega. Jeśli budujesz dom jednorodzinny możesz spodziewać się kontroli powiatowego inspektora nadzoru budowlanego.

Kiedy nadzór budowlany przystępuje do kontroli?

Kontrola nadzoru budowlanego jest możliwa zarówno w czasie trwania budowy, jak i po jej zakończeniu. Kontrola w trakcie trwania budowy jest najczęściej efektem donosu sąsiadów. Nie należy się jednak martwić. Zazwyczaj zostaniemy wcześniej pisemnie poinformowani o terminie wizyty na budowie. Pamiętaj jednak, że pisma o zamiarze kontroli nie można zaskarżyć. W przypadku, gdy z różnych powodów, wizyta będzie się wiązała z nieobecnością na budowie właściciela lub kierownika robót, możesz poprosić o zmianę terminu wizyty.

Na czym polega kontrola nadzoru budowlanego?

Kontrola nadzoru budowlanego polega na sprawdzeniu, czy na budowie przestrzegane są przepisy prawa budowlanego, czyli m.in.:

  • czy obiekt budowlany jest wznoszony zgodnie z założeniami zawartymi w projekcie architektoniczno-budowlanym tj. czy nie ma istotnych zmian w konstrukcji budynku, czy technologie budowy nie została zmieniona, czy zgadzają się wymiary budynku;
  • czy zagospodarowanie działki jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz wymogami ochrony środowiska;
  • czy na budowie przestrzega się zasad bezpieczeństwa ludzi i mienia;
  • czy sama budowa jest prowadzona na podstawie stosownej zgody;
  • czy materiały budowlane spełniają normy techniczne;
  • czy kierownik budowy ma odpowiednie uprawnienia;
  • czy teren budowy jest uporządkowany.

Zgodnie z przepisami prawa budowlanego (Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. – Prawo budowlane, art. 81a (Dz.U.2020.1333)) organy nadzoru budowlanego lub osoby działające z ich upoważnienia mają prawo do wstępu do obiektu budowlanego i na teren budowy.

Czy kontrola nadzoru budowlanego jest konieczna?

Kontrola nadzoru budowlanego nie jest obowiązkowa dla domów jednorodzinnych.

W przypadku domów jednorodzinnych, kontroli nadzoru budowlanego możesz spodziewać jej się, gdy złożysz wniosek o wydanie pozwolenia na użytkowanie budynku. Takie pozwolenie będzie ci potrzebne w przypadku, gdy chcesz zalegalizować samowolnie wzniesiony budynek lub gdy chcesz się wprowadzić do nieukończonego budynku.

Dowiedz się więcej z artykułu:

Pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego

W innym przypadku możesz spodziewać się tzw. kontroli doraźnej. Mam tu na myśli kontrolę, która jest efektem donosu osób trzecich odnośnie rzekomych nieprawidłowości na budowie. Jeżeli taka kontrola nie wykaże żadnych nieprawidłowości, organ nadzoru budowlanego nie podejmie żadnych dalszych czynności. Jeśli jednak otrzymasz zawiadomienie o wszczęciu postępowania przez powiatowego inspektora nadzoru budowlanego, podczas wizyty na budowie, wykazano istotne błędy, której wynikiem może być nawet decyzja nakazująca o wstrzymaniu budowy lub decyzja o rozbiórce budynku.

Obowiązkową kontrolę nadzoru budowlanego muszą jednak zaliczyć obiekty użyteczności publicznej, domy wielorodzinne, obiekty biurowe, przemysłowe, parkingi i hotele.

Co zrobić, gdy kontrola nadzoru budowlanego wykaże nieprawidłowości?

Jeśli kontrola nadzoru budowlanego pójdzie nie po Twojej myśli i inspektor nadzoru budowlanego dopatrzy się istotnych zmian w projekcie bez wymaganych formalności, zostanie wszczęte tzw. postępowanie naprawcze. Zanim to nastąpi, powiatowy inspektor nadzoru budowlanego wyda postanowienie wstrzymujące prowadzenie robót budowlanych. Zakres działań podjętych przez inwestora będzie zależeć przede wszystkim od znaczenia zmian w projekcie architektoniczno-budowlanym.

Postępowanie naprawcze kończy się najczęściej decyzją nakładającą obowiązek sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego. Projekt ten uwzględnia zmiany wynikające z dotychczas wykonanych robót budowlanych oraz wykonania określonych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem.

Dowiedz się więcej z artykułu:

Postępowanie naprawcze – i co dalej z budową?

Jak mogę uniknąć kar, które może nałożyć nadzór budowlany?

Pamiętaj, że jeśli kontrola nadzoru budowlanego wykaże nieprawidłowości, możesz spodziewać się kar finansowych. Kary określane są zgodnie z przepisami prawa budowlanego. Stawkę oblicza się według wzoru: 500zł * współczynnik kategorii obiektu budowlanego * współczynnik wielkości obiektu budowlanego

Kary te są naliczane jednak wyłącznie przy naruszeniu istotnych zmian w projekcie architektoniczno-budowlanym.

Aby uniknąć tych kar zadbaj, aby kontrola nadzoru budowlanego nie wykazała żadnych uchybień:

  • nie rozpoczynaj budowy zbyt wcześnie (zanim uprawomocni się zgłoszenie);
  • skrupulatnie prowadź dziennik budowy;
  • zainstaluj tablice informacyjną;
  • sprawdź ważność uprawnień kierownika budowy;
  • sprawdź odległość od granicy sąsiedniej nieruchomości;
  • zachowaj bezpieczeństwo na budowie, zadbaj o przepisy BHP.

Poznaj raporty o terenie w Geoportal ONGEO.PL

Wygeneruj Raport o terenie dla dowolnej działki wejdź na OnGeo.pl, znajdź działkę, wybierz interesujące Cię informacje:

  • Miejscowy plan zagospodarowania
  • Granice działek
  • Obszary Natura 2000
  • Wydane pozwolenia na budowę
  • Tereny zalewowe
  • Wydane pozwolenia na budowę w sąsiedztwie
  • Spadki terenu
  • Linie energetyczne
  • Zanieczyszczenie powietrza
Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka prowadząca w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.