News

Szykują się zmiany w prawie budowlanym. Będzie prościej, ale czy bezpieczniej?

Monika Byś
2022-09-02
~8 min
Post zaktualizowany: 2022-12-14
Głosów: 24, średnia ocen: 5
zmiany w prawie budowlanym

Ministerstwo Rozwoju i Technologii szykuje zmiany w prawie budowlanym, których wspólnym mianownikiem ma być znaczne uproszczenie obowiązujących przepisów. Jedna z nich rozszerza listę inwestycji, które nie będą wymagać ani zgłoszenia, ani pozwolenia na budowę. Na listę trafiły m.in. zadaszone tarasy do 35 m2 oraz oczka i baseny do 50 m2 na działkach letniskowych. Zmiany czekają również budujących domy jednorodzinne. 

  • Projekt noweli przewiduje, że bez formalności będzie można budować zadaszone tarasy do 35 m2 (dziś dotyczy to tylko tarasów niezadaszonych), a te zadaszone powyżej 35 m2 - na zgłoszenie. 
  • W projekcie proponuje się również, aby wszystkie domy jednorodzinne budowane na zgłoszenie były objęte taką samą uproszczoną procedurą, z której obecnie korzystają domy do 70 m2.
  • Ministerstwo rozwoju planuje zmienić terminy na wydanie pozwolenia na budowę, po upływie których organ wyższego stopnia wymierza karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki. 
  • Na portalu e‑Budownictwo powstanie Baza Projektów Budowlanych (BPB). W niej gromadzone będą projekty budowlane, w tym projekty zagospodarowania działki lub terenu, projekty architektoniczno­‑budowlane i projekty techniczne, sporządzone w postaci elektronicznej, zamieszczone przez użytkowników kont.
  • Szykują się również zmiany dotyczące bezpośrednio organów administracji architektoniczno-budowlanej. Nie będą już zatwierdzać projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno‑budowlanego a jedynie udzielać pozwolenia na budowę. 

Rząd szykuje kolejne zmiany w prawie budowlanym, które w założeniu mają uprościć procedury formalne związane z budową. Na listę inwestycji nie wymagających ani zgłoszenia, ani pozwolenia na budowę trafią m.in. zadaszone tarasy do 35 m2 oraz oczka i baseny do 50 m2 na działkach letniskowych. Zmienią się też zasady przenoszenia pozwoleń na budowę. Na portalu e‑Budownictwo powstanie Baza Projektów Budowlanych. Starostwa nie będą już zatwierdzać projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno‑budowlanego. Będą jedynie udzielać pozwolenia na budowę. Zmiany czekają też budujących domy jednorodzinne. 

uważa Martyna Sługocka, senior associate w kancelarii GWW

Lektura projektu nowelizacji prawa budowlanego wzbudza skrajne emocje. Część rozwiązań stanowi świetne dostosowanie prawa do utrwalonej praktyki, ale niektóre propozycje z pewnością wzbudzą wiele kontrowersji.

Zmiany w prawie budowlanym. Dłuższa lista inwestycji na uproszczonych zasadach

Projekt noweli przewiduje, że bez formalności będzie można budować zadaszone tarasy do 35 m2 (dziś dotyczy to tylko tarasów niezadaszonych), a te zadaszone powyżej 35 m2 - na zgłoszenie. Na zgłoszenie wolno będzie budować zbiorniki na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 5 m3 i nie większej niż 15 m3 oraz wyloty do cieków naturalnych.

mówi Martyna Sługocka

Są to inwestycje, których kwalifikacja w praktyce powodowała wiele trudności, więc zmiany te oceniam pozytywne.

Uproszczenia dotyczące zadaszonych tarasów nie podobają się natomiast architektom.

tłumaczy Mariola Berdysz, architekt, dyrektor fundacji Wszechnica Budowlana

Takie rozwiązanie jest niebezpieczne. To przecież nic innego jak rozbudowa domu a co najmniej ingerencja w elementy konstrukcyjne (na czymś zadaszenie trzeba oprzeć). Różnica jest taka, że w przypadku rozbudowy trzeba mieć pozwolenie na budowę. Wyjątkiem jest jednak rozbudowa, która nie spowoduje zwiększenia obszaru ograniczenia zabudowy powierzchni własnej działki. W tym wypadku tak nie jest.

Berdysz wyjaśnia również, że jakiś czas temu w prawie budowlanym zwolniono z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę ganków (max. 2) i oranżerie do 35 m2 (także max 2.). Teraz w tym trybie pojawia się możliwość budowy zadaszonych tarasów powyżej 35 m2 (bez ograniczenia ich ilości).

wyjaśnia Mariola Berdysz

Na uproszczonych zasadach będzie wolno więc zwiększyć powierzchnię zabudowy domu ponad 175 m2! A tam, gdzie nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie trzeba też nawet warunków zabudowy. Czy to dobrze? Moim zdaniem nie, ponieważ nie mamy sprawnie działającego ani nadzoru budowlanego ani samorządów lokalnych. Tymczasem zawsze znajdzie się osoba, która będzie naciągała przepisy do swoich potrzeb. I pod pretekstem np. budowy tarasu i ganku rozbuduje w mocno uproszczonym trybie dom.

Zapomniano o zasadzie dobrego sąsiedztwa przy rozbudowie domu

Według niej w projekcie zapomina się o sąsiadach. Przy budowie lub rozbudowie domu na zgłoszenie obszar, w którym wystąpią ograniczenia w zabudowie, musi się mieścić w granicach działki. W przypadku tarasów, ganków i oranżerii tak nie jest. Można rozbudować dom o oranżerie, ganek lub zadaszony taras tak, że zajrzy się do okien sąsiada.

W projekcie rezygnuje się z formalności przy budowie oczek i basenów do 50 m2 na działkach rekreacji indywidualnej. 

uważa Mariola Berdysz

To rozwiązanie jest dobre. Skoro rząd zwolni z obowiązku zgłoszenia i pozwolenia na budowę oczka i baseny do 50 m2 przy domach jednorodzinnych, to powinno tak być w wypadku domów letniskowych. 

Będą też zmiany dotyczące wielkości otworów okiennych i drzwiowych. Organy administracji budowlanej wielokrotnie przyjmowały, że zmiana wielkości otworów okiennych czy drzwiowych to roboty wymagające uzyskania pozwolenia na budowę, z czym nie zgadzali się inwestorzy. Projekt nowelizacji rozwiązuje ten konflikt wprost wskazując, że zgłoszenia wymaga przebudowa przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budynków polegającej na wykonaniu, powiększeniu lub zmniejszeniu okien lub drzwi, o ile nie prowadzi ona do zwiększenia obszaru oddziaływania obiektu poza działkę, na której budynek jest usytuowany.

Zmiany w prawie budowlanym. Domki jednorodzinne - prosto, ale czy bezpiecznie?  

W projekcie proponuje się również, aby wszystkie domy jednorodzinne budowane na zgłoszenie były objęte taką samą uproszczoną procedurą, z której obecnie korzystają domy do 70 m2. Będzie wystarczyło więc złożyć wniosek z dokumentacją projektową i trzema oświadczeniami. Po pierwsze, że buduje się na własne cele mieszkaniowe po drugie, że inwestor będzie kierował budową w przypadku niepowołania kierownika budowy i po trzecie - o kompletności dokumentacji. Starosta musi przyjąć taki wniosek, nie ma prawa wnieść sprzeciwu. Budowa nie musi mieć kierownika budowy ani dziennika budowy. Jej obszar oddziaływania ma mieścić się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.

ostrzega Mariola Berdysz

Takie rozwiązanie jest dobre w państwach, które mają sprawny nadzór budowlany, a w Polsce tak nie jest. Istnieje też niebezpieczeństwo, że taka inwestycja zostanie uznana za niezgodną z obowiązującym przepisami i trzeba będzie ją rozebrać.

Pozwolenia na budowę: zmiana terminów i przenoszenie

Ministerstwo rozwoju planuje zmienić terminy na wydanie pozwolenia na budowę, po upływie których organ wyższego stopnia wymierza karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki. W projekcie przewidziano 21 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji jeżeli inwestor jest jedyną stroną postępowania oraz 45 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji jeżeli inwestor nie jest jedyną stroną postępowania.

uważa Martyna Sługocka

Obecnie urzędnicy mają problem z dochowaniem 65-dniowego terminu, więc jest możliwe, że jego skrócenie w połączeniu z ograniczeniem kompetencji organów wydających pozwolenia na budowę ma się zrównoważyć w taki sposób, aby zwolnienia jednak nie były konieczne. 

Szykują się też zmiany dotyczące przeniesienia pozwolenia na budowę (art. 40). Proponowane rozwiązania wprost stanowią, że wniosek o przeniesienie pozwolenia może dotyczyć przeniesienia decyzji w części, pod warunkiem, że zarówno przenoszona część decyzji, jak i część decyzji, która nie ma być przeniesiona, będą obejmować obiekty budowlane lub zespoły obiektów budowlanych wraz ze związanymi z nimi urządzeniami budowlanymi mogące samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. Jednak w takiej sytuacji nowy inwestor będzie miał obowiązek dołączyć do wniosku również oświadczenie o otrzymaniu od dotychczasowego inwestora projektu budowlanego lub kopii projektu sporządzonej w formie pozwalającej na wykorzystanie zgodnie z przeznaczeniem.

Zmiany w prawie budowlanym. Powstanie Baza Projektów Budowlanych

Na portalu e‑Budownictwo powstanie Baza Projektów Budowlanych (BPB). W niej gromadzone będą projekty budowlane, w tym projekty zagospodarowania działki lub terenu, projekty architektoniczno­‑budowlane i projekty techniczne, sporządzone w postaci elektronicznej, zamieszczone przez użytkowników kont. Jednocześnie portal ten będzie uniemożliwiał dokonywanie zmian przez użytkowników kont w projektach budowlanych zamieszczonych w BPB.

wyjaśnia Martyna Sługocka

Projektowi budowlanemu zamieszczanemu w BPB portal e‑Budownictwo zostanie przydzielony indywidualny numer. Dzięki temu w nowelizacji pojawiło się rozwiązanie, zgodnie z którym zamiast załączać projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany, inwestor może załączyć informację zawierającą indywidualne numery projektów, jeżeli projekty zostały zamieszczone w Bazie Projektów Budowlanych.

Cyfryzacja budownictwa, kolejny krok

W projekcie znalazły się również przepisy dotyczące cyfryzacji procesu inwestycyjnego. Wszystkie wnioski, zawiadomienia i zgłoszenia będą składane wyłącznie w formie dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Podobnie załączniki do nich będą musiały przybrać formę dokumentu elektronicznego, kopii dokumentu elektronicznego albo cyfrowego odwzorowania dokumentu w postaci papierowej zapewniającego jego czytelność, w szczególności zdjęcia bądź skanu.

Jednocześnie organy administracji publicznej prowadzące postępowania administracyjne w zakresie procesu inwestycyjno-budowlanego uzyskają dostęp do teleinformatycznego Systemu do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie, którego funkcjonowanie ma zapewnić Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Zmiany dla administracji budowlanej

Szykują się również zmiany dotyczące bezpośrednio organów administracji architektoniczno-budowlanej. Nie będą już zatwierdzać projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno‑budowlanego a jedynie udzielać pozwolenia na budowę. 

tłumaczy Martyna Sługocka

Ta zmiana spowoduje pewnie wiele niejasności. Moje duże obawy wzbudza planowany do wprowadzenia przepis o treści: „Organ administracji architektoniczno‑budowlanej nie sprawdza zgodności projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami techniczno­‑budowlanymi”. Z jednej strony z powodu kwestionowania przez organy zgodności projektu zagospodarowania terenu (pzt) z warunkami technicznymi inwestorzy wielokrotnie mieli problemy, ale równie często organy słusznie wskazywały na naruszenia tych przepisów nakładając na inwestorów obowiązek doprowadzenia pzt do zgodności z przepisami techniczno-budowlanymi. W efekcie powstawały inwestycje zgodne z warunkami technicznymi, co ostatecznie było korzystne dla wszystkich. Wprowadzenie omawianego przepisu odbierze organom ab znaczną część kompetencji a w konsekwencji może doprowadzić także do zwolnień w tych organach. 

Źródło: Prawo.pl

Pobierz zestaw informacji o działce w Raporcie o terenie OnGeo.pl

Raport o terenie OnGeo to kompendium wiedzy o każdej działce w Polsce. Przydatny jest w każdej sytuacji kiedy chcemy zweryfikować jakie cechy kryje działka. Do sytuacji takich należy nie tylko kupno, czy sprzedaż nieruchomości, ale też określenie jaki potencjał inwestycyjny ma lokalizacja oraz jaką jakość życia gwarantuje jej rezydentowi.

W Raporcie, oprócz doskonałego zwymiarowania gruntu i obliczeń jego cech fizycznych oraz opisu otoczenia można uzyskać bardzo istotne informacje na temat planowanych zmian w otoczeniu, np. przeznaczenia w Miejscowym Planie Zagospodarowania przestrzennego, planowanych dróg, czy wydanych pozwoleń na budowę, w tym planowanych inwestycji uzbrojenia terenu, które już uzyskały prawomocne decyzje.

Główną zaletą Raportu o Terenie jest szybkość dostępu do informacji. Informacja dostępna jest „od ręki”. Kilkaset cech działki prezentowanych jest w formie przejrzystego dokumentu, który wygenerujesz w 5 minut. Obecnie raport posiada do 50 stron opisu i ilustracji na temat jednej nieruchomości. Ręczne sporządzenie takiego raportu z dostępnych źródeł zajmuje 
od jednego do kilku dni pracy. Jeżeli cenisz sobie swój czas lub czas swoich pracowników to Raport o Terenie OnGeo jest dla Ciebie.

Indywidualne zbieranie informacji z różnych źródeł nie gwarantuje pozyskania całości informacji jakie dostarcza Raport, ani też jednolitości i spójności tej informacji. Informacje przedstawiane w Raporcie maja bowiem wysoki stopień przetworzenia. Są tu wyniki wysoce wyspecjalizowanych analiz przestrzennych i danych rekombinowanych z różnych źródeł, w celu wyciągnięcia najistotniejszych gospodarczo informacji.

Zobacz, jak wygląda przykładowy raport o terenie: ongeo.pl/raporty/przykladowy-raport.

Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka prowadząca w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.