Prezydent podpisał nowelę: Gminy z dłuższym terminem na Plany Ogólne

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która wydłuża termin przygotowania planów ogólnych przez gminy do 30 czerwca 2026 r. Reforma zapewnia samorządom więcej czasu na opracowanie kluczowych dokumentów planistycznych i szansę na uzyskanie 870 mln zł z KPO. 

Wydłużenie Terminu na Plany Ogólne do 30 Czerwca 2026 r.

16 kwietnia 2025 r. Kancelaria Prezydenta RP poinformowała, że prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Kluczową zmianą jest wydłużenie terminu, w którym gminy muszą przygotować plany ogólne – z 31 grudnia 2025 r. na 30 czerwca 2026 r. To istotna decyzja dla samorządów, które zmagają się z wyzwaniami związanymi z opracowaniem tych dokumentów.

Plany ogólne, wprowadzone w ramach reformy systemu planowania przestrzennego z 2023 r., zastępują dotychczasowe studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Są one aktami prawa miejscowego, które określają ramy zagospodarowania przestrzeni w gminach, w tym strefy planistyczne i standardy urbanistyczne. Ich uchwalenie jest obowiązkowe i stanowi podstawę do tworzenia planów miejscowych oraz wydawania decyzji o warunkach zabudowy.

870 mln zł z KPO na Wsparcie Gmin

Wiceminister rozwoju i technologii Michał Jaros podczas posiedzenia sejmowej komisji w kwietniu 2025 r. podkreślił, że nowelizacja pozwala gminom zachować szansę na uzyskanie środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Łącznie na przygotowanie dokumentów planistycznych przeznaczono ponad 870 mln zł, z czego 457,7 mln zł wesprze tworzenie planów ogólnych, a 94 mln zł – gminne programy rewitalizacji.

Jak wskazują dane, do końca stycznia 2025 r. około 75% z 2477 gmin w Polsce rozpoczęło prace nad planami ogólnymi, zgłaszając zbiory danych przestrzennych do ewidencji. Wydłużenie terminu o sześć miesięcy ma ułatwić samorządom, szczególnie tym mniejszym, dokończenie procedur bez presji czasowej.

Co Daje Wydłużenie Terminu?

Nowelizacja nie tylko przesuwa termin uchwalenia planów ogólnych, ale także dostosowuje inne powiązane daty wejścia w życie przepisów reformy planistycznej. Dzięki temu gminy mogą kontynuować uchwalanie planów miejscowych oraz wydawanie decyzji o warunkach zabudowy bez ryzyka zawieszenia tych procesów.

Szczególną pomocą jest dodatkowe pół roku dla gmin, które napotkały trudności w uzgodnieniach projektów planów ogólnych z instytucjami, takimi jak organy ochrony środowiska czy konserwatorzy zabytków. Skrócenie procedur uzgodnieniowych, wprowadzone w reformie z 2023 r., oraz nowe możliwości konsultacji społecznych online dodatkowo ułatwiają samorządom pracę.

Śledź Postępy na Geoportal-Krajowy.pl

Chcesz być na bieżąco z publikacją planów ogólnych? Wszystkie opublikowane plany ogólne, są dostępne na stronie geoportal-krajowy.pl. Przeglądarka danych planistycznych umożliwia podgląd zarówno map, jak i treści tekstowych, co jest cennym narzędziem dla mieszkańców, inwestorów i urbanistów.

Rejestr Urbanistyczny, który zostanie w pełni uruchomiony w 2026 r., zapewni jeszcze większą transparentność procesów planistycznych. Będzie to ogólnodostępna platforma online, gromadząca dane o uchwałach, wnioskach i projektach planów.

Dlaczego Plany Ogólne Są Ważne?

Plany ogólne to fundament nowoczesnego planowania przestrzennego w Polsce. Określają, gdzie i co można budować, zapobiegając chaotycznej suburbanizacji i tzw. patodeweloperce. Wprowadzają również gminne standardy urbanistyczne, takie jak dostęp do szkół, zieleni czy infrastruktury społecznej, co podnosi jakość życia mieszkańców.

Reforma z 2023 r., której częścią są plany ogólne, jest jednym z kamieni milowych KPO. Jej celem jest zapewnienie zrównoważonego rozwoju, poprawa efektywności procesów inwestycyjnych i zwiększenie partycypacji społecznej. Mieszkańcy mogą aktywnie wpływać na kształtowanie przestrzeni, zgłaszając uwagi online lub uczestnicząc w konsultacjach.

Wyzwania i Perspektywy

Mimo wsparcia finansowego i wydłużenia terminu, samorządy wskazują na wyzwania, takie jak brak wystarczającej liczby specjalistów do opracowania planów czy wysokie koszty, sięgające setek tysięcy złotych na gminę. Niektóre samorządy obawiają się, że środki z KPO mogą nie pokryć wszystkich wydatków.

Jednak dzięki nowelizacji i dodatkowemu czasowi gminy zyskują szansę na lepsze przygotowanie dokumentów, które będą kształtować przestrzeń publiczną przez dekady. To także okazja do wzmocnienia współpracy między mieszkańcami, inwestorami a administracją lokalną.

Podsumowanie

Podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja ustawy o planowaniu przestrzennym to ważny krok w realizacji reformy planistycznej. Wydłużenie terminu na przygotowanie planów ogólnych do 30 czerwca 2026 r. daje gminom więcej czasu na opracowanie kluczowych dokumentów i szansę na skorzystanie z 870 mln zł z KPO. Śledź postępy na geoportal-krajowy.pl i bądź na bieżąco ze zmianami, które wpłyną na przestrzeń wokół Ciebie!