Plan ogólny gminy – rząd proponuje wydłużenie terminu na jego uchwalenie

Rząd planuje zmiany w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, które mają na celu wydłużenie terminu na uchwalenie planu ogólnego. Propozycja zakłada przedłużenie obowiązywania dotychczasowych studiów uwarunkowań do 30 czerwca 2026 roku, co oznacza dodatkowe pół roku dla gmin na opracowanie i wdrożenie planu ogólnego.

Dlaczego zmienia się termin na uchwalenie planu ogólnego?

Zgodnie z reformą planowania przestrzennego, plan ogólny gminy zastąpi dotychczasowe studium uwarunkowań. Od 1 stycznia 2026 roku w gminach, które nie wdrożą planu ogólnego, niemożliwe będzie uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz wydawanie decyzji o warunkach zabudowy.

Według Ministerstwa Rozwoju i Technologii do końca stycznia 2025 roku jedynie 75% gmin rozpoczęło prace nad planem ogólnym. To oznacza, że wiele z nich nie zdąży na czas, co mogłoby doprowadzić do paraliżu inwestycyjnego. Brak planu ogólnego w gminie po 1 stycznia 2026 roku oznaczałby niemożność realizacji nowych inwestycji – zarówno prywatnych, jak i publicznych.

Nowy termin – 30 czerwca 2026 r.

Proponowane wydłużenie terminu do 30 czerwca 2026 r. ma na celu:
✅ Umożliwienie gminom dokończenia prac nad planami ogólnymi,
✅ Zapewnienie płynności wydawania decyzji o warunkach zabudowy,
✅ Uniknięcie paraliżu inwestycyjnego,
✅ Spełnienie wymogów Krajowego Planu Odbudowy, który zakłada, że do końca II kwartału 2026 roku 80% gmin przyjmie plan ogólny.

Nowelizacja planowania przestrzennego – zamiast reformy, przestrzenny chaos?

Zdania ekspertów są podzielone niektórzy twierdzą, że wydłużenie terminu wdrożenia reformy planowania przestrzennego wygląda jak kapitulacja wobec pierwotnych założeń i podważenie sensu prac nad planami ogólnymi. Gminy mają analizować zapotrzebowanie na zabudowę i wyznaczać tereny budowlane zgodnie z tymi analizami, jednocześnie wydając decyzje o warunkach zabudowy i uchwalając dokumenty pozwalające na zabudowę obszarów, które według przyszłych planów ogólnych miały pozostać niezabudowane. W efekcie przestrzenny chaos zamiast uporządkowanej reformy może trwać jeszcze dłużej.

Inni twierdzą, że zmiana terminu jest konieczna, aby uniknąć sytuacji, w której po 1 stycznia 2026 r. gminy nie będą mogły wydawać decyzji o warunkach zabudowy, co mogłoby doprowadzić do zatrzymania wielu inwestycji.

Co dalej? Kiedy zapadnie decyzja o przesunięciu terminu?

Odpowiedzialnym za przygotowanie projektu jest sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Michał Jaros. Planowany termin przyjęcia nowelizacji przez Radę Ministrów to I kwartał 2025 roku.

Plan ogólny gminy – kluczowy dokument dla inwestorów i mieszkańców

Warto przypomnieć, że plan ogólny to podstawowy dokument planistyczny gminy, który określa zasady zagospodarowania przestrzennego na danym terenie. Jego brak po 1 stycznia 2026 roku oznaczałby wstrzymanie nowych inwestycji oraz problemy dla właścicieli działek, którzy nie mogliby uzyskać decyzji o warunkach zabudowy.

Dodatkowe 6 miesięcy na uchwalenie planu ogólnego to szansa dla gmin na przygotowanie lepszej jakości dokumentów i uniknięcie chaosu przestrzennego. Jednak czy to wystarczy, aby wszystkie samorządy zdążyły na czas? O tym przekonamy się w kolejnych miesiącach.