Melioracje – czyli osuszanie i nawadnianie gleb

Melioracje są trwałym polepszeniem rolniczych zdolności produkcyjnych gleb. Ze względu na zmienny stan wilgotności gleby w warunkach klimatycznych Polski, stosuje odwadnianie, czyli osuszanie i nawadnianie gleb. Zabiegi te mają zapewnić rolnikowi optymalne warunki do wzrostu roślinności na polach uprawnych. Z niniejszego artykułu dowiesz się, czym jest osuszanie i nawadnianie gleb.

Melioracje w pigułce

Melioracje to zabiegi techniczne wykonywane w celu:

• trwałego polepszenia zdolności produkcyjnej gleb uprawnych,
• ochrony i kształtowania zasobów wodnych i glebowych,
• przywrócenia walorów środowiskowych terenom zdegradowanym i zdewastowanym,
• przystosowania terenu do hodowli ryb,
• uregulowania wilgotności w glebie przez osuszanie i nawadnianie gleb,
• wyrównania pola uprawnego.

Melioracje są jednym z najważniejszych zadań każdego rolnika. Dzisiejsze pojęcie melioracji ujmuje nie tylko cele rolnicze, ale również ochrony środowiska naturalnego oraz krajobrazu. Ich celem może być również poprawa efektywności pracy, warunków życia mieszkańców wsi i rozwoju obszarów wiejskich.

Osuszanie i nawadnianie gleb

Sposób na nadmiernie uwilgotniony grunt? – osuszanie gleb

Jak wiadomo, woda stanowi podstawowe źródło pożywienia dla roślin. Jej optymalne odżywienie jest uzależnione od ciągłego prądu przepływu wody z gruntu. Mogłoby się wydawać, że roślina rosnącą w wodzie lub na terenach mocno podmokłych jak bagna, czy moczary powinny rozwijać się bujniej, niż te narażone na ryzyko niedostatku wody. Nic bardziej mylnego. Na terenie Polski, gdzie nie ma upraw ryżu i trzciny cukrowej, rośliny na mokrych obszarach nie dają wymaganego plonu. Dlaczego? W naszej strefie klimatycznej jest o wiele zimniej niż w tzw. "ciepłych krajach". Roślina nie ma zdolności intensywnego odparowania nadmiaru wody z liści, co powoduje choroby korzeni. Flora nie radzi sobie z takim zjawiskiem i ostatecznie gnije i obumiera.

Skąd będę wiedział, że moja gleba wymaga osuszenia?

Jedną z przesłanek do tego, że pole wymaga osuszenia jest badanie stanu wód zaskórnej w ciągu roku przy pomocy świdra lub dołu kopanego.

Czym jest woda zaskórna?

To woda gruntowa, która okresowo gromadzi się po obfitych opadach deszczu lub roztopach wiosennych. Woda ta gromadzi się najczęściej nad podkładami o małej przepuszczalności (np. ił, glina). Wody zaskórne zwane wierzchówkami umiejscowione są dość płytko, zaledwie ok kilkudziesięciu centymetrów pod ziemią.

Co mi da badanie wody zaskórnej?

Woda zaskórna na polu uprawnym nie powinna podnosić się powyżej 1m pod powierzchnie gruntu. Chodzi o to, żeby woda miała stały obieg i nie ostawała na ziemi tworząc bagna. Jeśli wody jest zbyt dużo, roślina nie będzie miała możliwości optymalnego wzrostu. Sposobem na pozbycie się nadmiaru tej wody jest osuszanie rowami otwartymi i drenowanie.

Osuszanie rowami otwartymi

Osuszanie rowami otwartymi stosuje się tak, gdzie zachodzi konieczność odprowadzenia szybko dużej ilości wody. Taki zabieg stosuje się na terenach bardzo podmokłych, moczarach i torfowiskach. Wyróżnimy dwa rodzaje rowów otwartych:

• rowy chwytające,
• rowy odprowadzające.

Drenowanie

Drenowanie gruntów polega na zakładaniu systemu drenów, które ułatwiają odpływ nadmiaru wód glebowo-gruntowych. Rozstaw drenów zależy od potrzeb pola uprawnego. Najczęściej stosuje się sieć drenarską uzyskaną z zakładania drenów na głębokości 0,8 – 1,1m i odległości między nimi 8-30m.

Sposób na zaopatrzenie gleby w wodę - nawadnianie gleb

Nawadnianie ma na celu zaopatrzenie roślinności w niedostatek wody i pożywienia w niej rozpuszczonego. W naszej strefie klimatycznej nawadnia się grunty, żeby zasilić ziemię rozpuszczonymi w wodzie składnikami odżywczymi lub doprowadzić urodzajny szlam, jako rodzaj nawozu. Rozróżnia się kilka sposobów nawadniania gruntów:

1. Nawadnianie zalewowe,
2. Nawadnianie przez spiętrzenie,
3. Nawadnianie przez zroszenie lub przepływowe.

Czym jest nawadnianie zalewowe?

Nawodnienie zalewowe wymaga płaskiego i wyrównanego terenu oraz dużej ilości wody do wykorzystania. Polega to na celowym zalaniu warstwą wody (ok. 25-30cm) naturalnego zagłębienia specjalnie zabezpieczonego groblami. Woda w czasie trwania zalewu wsiąka w warstwy gleby zwilżając ją. Reszta wody pozostaje odprowadzona, a teren osusza się za pomocą sieci odwadniającej. W Polsce rzadko stosuje się ten rodzaj nawadniania gdyż wymaga dużych nakładów finansowych związanych z koniecznością stosowania dużej ilości budowli i ich konserwacji.

Do czego wykorzystywane jest nawadnianie zalewowe?

Nawadnianie zalewowe wykorzystywane jest w celu:

• uprawy ryżu,
• przemywania słonych gleb,
• oczyszczania ścieków w środowisku glebowym.

Czym jest nawodnienie przez spiętrzenie?

Nawadnianie przez spiętrzenie odbywa się przez zastawienie wody w odpływowych rowkach za pomocą śluzy. Poziom wody podnosi się tak, że należy wodę spuścić, aby nie spowodować zabagnienia.

Czym jest nawodnienie przez zroszenie lub przepływowe?

Nawadnianie przepływowe polega na puszczeniu wód po lekkim stoku przy pomocy śluz i doprowadzenia wód do rowków pobocznych doprowadzających i dalej rozdzielających. Spadek stoku w tym przypadku powinien wynosić ok 4-5%.

Nawodnienie przez zroszenie przeprowadza się zazwyczaj w sezonie jesienny, aż do nadejścia pierwszych mrozów. Wodę przepuszcza się przez 1-3 dni, a następnie przerywa się nawodnienie na 2-3 dni. Czynność tę powtarzamy wielokrotnie. Zabieg ten ma na celu chronić roślinność przed nadmierną utratą ciepła.

Czy wiesz, że…

Dzięki serwisowi OnGeo Agro udokumentujesz szkody wyrządzone przez suszę na działce rolnej?

Wykonujemy precyzyjne pomiary teledetekcyjne, które następnie przetwarzamy i analizujemy. Wprowadzając dodatkowe dane stworzysz protokół oszacowania szkody wraz ze szczegółowym załącznikiem mapowym obrazującym skalę zniszczeń.

Za pośrednictwem platformy OnGeo Agro możesz zlecić wykonanie pełnego zakresu usług, od pozyskania danych, następnie ich przetworzenia, kończąc na analizie szkody łowieckiej. Jeżeli posiadasz sprzęt do zbierania danych (dron) możesz zlecić samo przetworzenie danych lub wykonanie analizy szkód w uprawie na bazie Twoich danych.

Dlaczego warto skorzystać z usług OnGeo Agro?

1. Oszczędność czasu. Każdy proces zbierania, przetwarzania i analizy danych wymaga poświęcenia bardzo dużej ilości czasu, dodatkowo niezbędne jest posiadanie fachowej wiedzy z zakresu wykonywania lotów, przetwarzania danych lotniczych i wykonywania analiz w specjalistycznym oprogramowaniu.
2. Oszczędność pieniędzy. Zakup drona wraz z kamerami do wykonywania zobrazowań oraz licencji na specjalistyczne oprogramowanie to bardzo duży koszt. Wszystkie lub wybrane etapy możesz wykonać zlecając odpowiednią usługę w OnGeo Agro, a tym samym zaoszczędzisz swój czas i pieniądze.
3. Jeżeli posiadasz drona - możesz wykonać zdjęcia i załadować je do Ongeo Agro aby wygenerować protokół oszacowania szkody.
4. Dostęp do nowoczesnych narzędzi. Serwis OnGeo Agro umożliwia przyśpieszoną reakcję na zlecenia, ma to istotne znaczenie w przypadku wystąpienia szkód w uprawach rolnych.

OnGeo Agro umożliwia pozyskanie cennych informacji, które umożliwią Ci uzyskanie odszkodowania za szkody lub podjęcie działań mających na celu zmniejszenie rozmiaru szkody.