Porady OnGeo

Darowizna działki lub innej nieruchomości - co trzeba wiedzieć

Paulina Multan
2024-10-02
~6 min
Głosów: 39, średnia ocen: 5
Darowizna działki lub innej nieruchomości

Zastanawiasz się nad przekazaniem działki bliskim lub otrzymaniem takiej nieruchomości w ramach darowizny? Umowa darowizny działki to proces, który wymaga formalności, takich jak wizyta u notariusza, wpis do rejestru gruntów i zgłoszenie do urzędu skarbowego. Warto wiedzieć, jakie dokumenty należy przygotować i jakie koszty mogą się z tym wiązać. Niezależnie od tego, czy to Ty przekazujesz, czy otrzymujesz nieruchomość, musisz znać szczegóły dotyczące umowy darowizny działki oraz związane z nią obowiązki podatkowe.

Przeczytaj koniecznie artykuł Darowizna działki lub innej nieruchomości, by dowiedzieć się szczegółów o wykonaniu darowizny oraz należnym podatku. Sprawdź ile zapłacisz!

  • Darowiźnie podlegają nieruchomości takie jak: działka, mieszkanie, dom.
  • Darowiznę nieruchomości sporządza się w formie aktu notarialnego w obecności stron i notariusza.
  • Opłaty związane z darowizną to przede wszystkim taksa notarialna, podatek od taksy, podatek od darowizny, opłata sądowa za wpis do księgi wieczystej.
  • Istnieją 3 grupy podatkowe klasyfikujące wysokość opłaty według stopnia pokrewieństwa darczyńcy i obdarowanego.
  • Podatku od darowizny mogą uniknąć osoby zwolnione z tego podatku tj. małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha pod warunkiem zgłoszenia faktu darowizny do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy.

Kilka podstawowych informacji na temat darowizny

Nieruchomości, które można przekazać w darowiźnie to działka, mieszkanie oraz dom.

Czynność przekazania darowizny w postaci nieruchomości bezwzględnie wymaga sporządzenia umowy w formie aktu notarialnego, w obecności obu stron – darczyńcy i obdarowanego.

Inaczej jest w przypadku przedmiotów ruchomych czy pieniędzy – tutaj nawet nie musi zostać spisana umowa.  Informację o darowiźnie należy wpisać także do księgi wieczystej danej nieruchomości. Notariusz po przeprowadzonej czynności przekazuje do urzędu skarbowego informację o dokonanej darowiźnie. Do darowizny może dojść zarówno pomiędzy członkami najbliższej rodziny, dalszej rodziny jak i wobec osoby niespokrewnionej.

Umowa darowizny może zawierać szczegółowe warunki, które zostają nałożone na osobę otrzymującą darowiznę. Po ich spełnieniu, dokonuje się przejście na własność darowanej nieruchomości.

Darowizna działki lub innej nieruchomości - jakie koszty się z nią wiążą?

W przypadku darowizny działki lub innej nieruchomości należy liczyć się z pewnymi kosztami związanymi z formalnościami prawnymi i podatkowymi. Umowa darowizny nieruchomości wymaga sporządzenia aktu notarialnego, a dodatkowo konieczne jest uzyskanie dokumentów takich jak wypis z rejestru gruntów. Warto pamiętać, że dopełnienie tych formalności leży po stronie darczyńcy, co oznacza, że umowę darowizny darczyńca zobowiązuje do poniesienia odpowiednich kosztów notarialnych oraz podatkowych.

  • Opłata u notariusza – taksa notarialna. Sporządzenie aktu notarialnego darowizny obarczone jest opłatą dla notariusza w formie taksy notarialnej;
  • Podatek VAT od wynagrodzenia notariusza (stawka 23%);
  • Opłata sądowa za wpis do księgi wieczystej;
  • Podatek od spadków i darowizn;

Czynność przekazania darowizny jest czynnością opodatkowaną. Istnieje szczegółowa klasyfikacja i progi, które określają wysokość należnego podatku. Ostateczna wysokość podatku od darowizny zależy od:

  • wartości darowanej nieruchomości oraz praw majątkowych ustalanej na dzień nabycia i według cen rynkowych notowanych na dzień, w którym powstał obowiązek podatkowy. Najczęściej to notariusz naliczy należny podatek i przekaże go do właściwego urzędu skarbowego.
  • stopnia pokrewieństwa pomiędzy darczyńca i obdarowanym – im stopień pokrewieństwa bliższy, tym wysokość podatku będzie niższa.

Stopnie pokrewieństwa, a grupy podatkowe

  • I grupa: małżonek (obecny), zstępni (syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (matka, ojciec, dziadkowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie;

UWAGA! Zgodnie z art. 4a USTAWY z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn – osoby takie jak małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha pod warunkiem zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, zostają zwolnieni z obowiązku zapłacenia podatku.

Osoby te, zostały nieoficjalnie wyodrębnione do grupy 0 - ta grupa nie występuje w ustawie, jednak nieformalnie używa się takiej klasyfikacji. Jeżeli osoby zwolnione z podatku, nie wypełnią obowiązku o którym mowa powyżej, zostanie na nich naliczony podatek stosowny do grupy I.

Jak łatwo zauważyć z grupy I do grupy 0 nie zalicza się wyłącznie teściów, zięcia i synowej (powinowatych).

  • II grupa: zstępni rodzeństwa (np. siostrzeniec, bratanek), rodzeństwo rodziców (wujek, ciotka), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa (np. mąż siostry, żona brata), rodzeństwo małżonków (brat żony, brat męża, siostra żony, siostra męża), małżonkowie rodzeństwa małżonków (żona brata żony, żona brata męża, mąż siostry żony, mąż siostry męża), małżonkowie innych zstępnych;
  • III grupa: inni nabywcy. Osoby niezaliczone do powyższych grup. Mogą to być osoby obce, oraz spokrewnione czy spowinowacone w dalszym kręgu (np. kuzyni).

Przeczytaj także: Zasiedzenie nieruchomości i nabycie praw własności

Darowizna działki lub innej nieruchomości - poznaj kwotę wolną od podatku

Podatek od darowizny jest naliczany dopiero, gdy wartość darowanej nieruchomości przekroczy próg kwoty wolnej od podatku. Wysokość kwot wolnej od podatku jest inna dla każdej z 3 grup podatkowych.

Kwota wolne od podatku w 2021 roku dla nabywcy wynosi:

  • Dla nabywcy grupy I - 9 637 zł
  • Dla nabywcy grupy II - 7 276 zł
  • Dla nabywcy grupy III - 4 902 zł
Wartość nieruchomościI grupa podatkowaII grupa podatkowaIII grupa podatkowa
Kwota wolna od podatku9 637 zł – 0 zł7 276 zł – 0do 4 902 – 0 zł
do 10 278 zł

3% wartości uzyskanej darowizny;

 

7% wartości uzyskanej darowizny;12% wartości uzyskanej darowizny;
od 10 278 do 20 556 zł

308,30 zł i 5% od nadwyżki ponad 10 278 zł;

 

719,50 zł i 9% od nadwyżki powyżej 10 278 zł;1 233,40 zł i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł;
od 20 556 zł822,20 zł i 7% od nadwyżki powyżej 20 556 zł.

1 644,50 zł i 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł.

 

2 877,90 zł i 20% od nadwyżki powyżej 20 556 zł.

 

Przeczytaj artykuł :  Podatek katastralny - co warto wiedzieć?

Darowizna działki lub innej nieruchomości - czyim obowiązkiem jest zgłoszenie darowizny od nieruchomości?

Darowiznę do urzędu skarbowego zgłasza notariusz. Jeśli przekazanie nastąpiło w formie aktu notarialnego, notariusz ma obowiązek przekazać informacje urzędowi w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został sporządzony dokument. Osoba obdarowana nie musi już nic zgłaszać.

Kiedy opłaca się podatek od darowizny nieruchomości?

Umowa darowizny zawierana jest notarialnie, więc podatek jest opłacany przez obdarowanego w momencie zawierania umowy. Notariusz przekaże podatek od nieruchomości do urzędu skarbowego.

Spodziewasz się otrzymania darowizny w postaci nieruchomości – na przykład mieszkania, domu lub działki? Zanim ją otrzymasz, sprawdź co to za nieruchomość! Wygeneruj w 5 minut Raport o terenie Ongeo.

Raport o terenie OnGeo.pl to przejrzysty dokument, zawierający ponad 50 stron informacji o dowolnej działce w Polsce. Jakie informacje zawiera Analiza działki w Raporcie OnGeo: 

Podpisanie umowy darowizny nieruchomości to ważny krok, który wiąże się z konkretnymi formalnościami, w tym zgłoszeniem do urzędu skarbowego i aktualizacją danych w rejestrze gruntów. Pamiętaj, że każda darowizna nieruchomości wymaga nie tylko właściwego przygotowania dokumentów, ale również zgłoszenia do odpowiednich urzędów. Dobrze jest zapoznać się z przepisami, by upewnić się, że cała procedura przebiegnie bezproblemowo, a ewentualne zwolnienia podatkowe zostaną prawidłowo zgłoszone w ustawowym terminie.

Zobacz co zawiera przykładowy Raport o Terenie

Darowizna działki lub innej nieruchomości - zawartość Raportu o Terenie OnGeo
Darowizna działki lub innej nieruchomości - zawartość Raportu o Terenie OnGeo

Jak wygenerować Raport o Terenie OnGeo?

Wejdź na stronę OnGeo.pl/raporty i wygeneruj raport w 4 prostych krokach:

Krok 1: Wybierz interesujący Cię teren

Krok 2: Generuj Raport

  • Prześledź listę tematów raportu dostępnych dla wybranej przez Ciebie lokalizacji i ewentualnie odznacz te, których nie potrzebujesz.
  • Sprawdź cenę, która aktualizuje się na bieżąco w momencie zaznaczania konkretnych zagadnień raportu.
  • Kliknij „Potwierdź”.

Krok 3: Dokonaj opłaty online.

Krok 4: Pobierz raport w wygodnej formie, w pliku PDF.

Avatar: Paulina Multan
Paulina Multan

Redaktorka w serwisie OnGeo.pl