Adaptacja obiektów niemieszkalnych, takich jak m.in. hale targowe, biura czy obiekty sportowe na tymczasowe schronienie uchodźców, nie wymaga przeprowadzenia procedur budowlanych. Do takich wniosków doszedł Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego (GINB). Część prawników uważa, że to dobra decyzja, bo w kryzysie uchodźczym dodatkowe formalności stanowią jedynie utrudnienie. Inni - że naraża to bezpieczeństwo lokowanych w nich osób i wymaga regulacji w specustawie.
News Monika Byś 2022-03-09 ~6 min
Adaptacja obiektów niemieszkalnych dla uchodźców bez formalności
Post zaktualizowany: 2022-04-25
Głosów: 21, średnia ocen: 5
- Według GINB prawo budowlane nie zakazuje tymczasowego pobytu uchodźcom w budynkach niemieszkalnych. Nie trzeba w związku z tym zgłaszać zmiany sposobu użytkowania do organów administracji architektoniczno-budowlanej.
- Z punktu widzenia obowiązujących przepisów nie ma bowiem obecnie regulacji prawnych, które w sposób odmienny regulowałyby sytuację dotyczącą kwaterowania uchodźców.
- Pomimo obecnej sytuacji i działania w trybie ekstraordynaryjnym, budynki muszą spełniać podstawowe wymagania techniczne dotyczące w szczególności bezpieczeństwa pożarowego, higieny, zdrowia i środowiska, oraz bezpieczeństwa użytkowania i dostępności tych obiektów, a także warunków użytkowych zgodnych z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w zakresie: zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz w energię cieplną.
Analiza dowolnej działki Online w 5 minut.
Raport o terenie - dokument z ponad 50 stronami map i zestawień.
Adaptacja obiektów niemieszkalnych
Osób uciekających z Ukrainy przed wojną przybywa w lawinowym tempie. Masowo otwierają się więc centra pomocy uchodźcom w obiektach niemieszkalnych m.in. w: halach sportowych, wystawienniczych, widowiskowych, obiektach sportowych, czy też w biurowcach, na dworcach i remizach strażackich. Samorządowcy mają jednak wątpliwości, czy nie dochodzi w ten sposób do zmiany sposobu użytkowania obiektu, a skoro tak, czy niezbędne są formalności budowlane. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego przygotował interpretację przepisów w tej sprawie. Tłumaczy, że w wypadku adaptacji hali na punkt pomocy nie ma takiej potrzeby. Niektórzy prawnicy proponują jednak, by do specustawy uchodźczej, procedowanej obecnie przez Sejm, wprowadzić przepis podobny do tego, jaki obowiązuje w wypadku tymczasowych szpitali covidowych. Wówczas nikt już nie będzie miał żadnych wątpliwości w tym zakresie. Z kolei inni przed tym przestrzegają. Pamiętają jak było w przypadku uproszczonych zasad budowy obiektów covidowych. Wielu deweloperów wykorzystało je do stawiania zwykłych bloków.
Przeczytaj także:
Co wynika z interpretacji?
GINB przekazał do wojewódzkich urzędów nadzoru budowlanego oraz urzędów wojewódzkich wyjaśnienia dotyczące tymczasowego pobytu uchodźców w budynkach niemieszkalnych. Treść wyjaśnienia GINB -> tutaj. Nie trzeba w związku z tym zgłaszać zmiany sposobu użytkowania do organów administracji architektoniczno-budowlanej.
Ale GINB zostawia furtkę. Według niego w niektórych przypadkach należy rozważyć, czy nie zachodzą przypadkiem przesłanki wiążące się z koniecznością dokonania zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania staroście (art. 71 ust. 2 prawa budowlanego).
Przeczytaj także:
Chodzi głównie o:
- podjęcie w obiekcie lub jego części działalności bądź jej zaniechanie;
- zmianę choćby jednego z następujących warunków: bezpieczeństwa: pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotnych, higieniczno-sanitarnych, ochrony środowiska bądź wielkość lub układu obciążeń.
Wspomniane przesłanki muszą wystąpić łącznie. W przypadku, gdy nie wystąpi żadna z nich albo tylko jedna, nie dochodzi do zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego w rozumieniu prawa budowlanego.
Adaptacja obiektów niemieszkalnych? Taka jest potrzeba chwili i już!
Zdaniem części prawników interpretacja GUNB-u jest prawidłowa i wynika z potrzeby chwili. Trwa przecież kryzys uchodźczy i trzeba zapewnić schronienie jak największej liczbie uciekającym przed wojną. Nie wszyscy jednak tak uważają - dla nich ta interpretacja niczego nie wyjaśnia, a wręcz odwrotnie jeszcze bardziej gmatwa.
Konrad Młynkiewicz - radca prawny
Stanowisko GINB z całą pewnością jest odpowiedzią na liczne wątpliwości właścicieli budynków oraz powiatowych inspektorów nadzoru budowlanego, w połączeniu z olbrzymimi potrzebami kwaterunkowymi związanymi z pomocą naszym sąsiadom.
I dodaje, że stanowi ono pewnego rodzaju rekomendację co do liberalnego podejścia organów nadzoru budowlanego do sytuacji, w których w lokalach czy budynkach niemieszkalnych będą zakwaterowani uchodźcy z Ukrainy.
Konrad Młynkiewicz, radca prawny
Nie ulega wątpliwości, że przepisy nie zakazują tymczasowego pobytu uchodźców w budynkach niemieszkalnych. Jednocześnie GINB wskazuje, że analiza tego czy dochodzi do zmiany sposobu użytkowania powinna dotyczyć konkretnych sytuacji faktycznych. Z punktu widzenia obowiązujących przepisów nie ma bowiem obecnie regulacji prawnych, które w sposób odmienny regulowałyby sytuację dotyczącą kwaterowania uchodźców i potwierdzałyby, że przykładowo zakwaterowanie ludzi w hali magazynowej, czy wystawienniczej nie stanowi samowolnej zmiany sposobu użytkowania.
Podobnego zdania są inni, w tym Mariusz Okuń, rzeczoznawca budowlany, członek Rady Krajowej Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa.
Mariusz Okuń
Przepisy prawa budowlanego nie zakazują tymczasowego zakwaterowania uchodźców z Ukrainy w budynkach niemieszkalnych. Co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone. Nie trzeba w związku z tym zgłaszać zmiany sposobu użytkowania do organów administracji architektoniczno-budowlanej. Natomiast należy pamiętać i zwrócić szczególną uwagę na bezpieczeństwo osób kwaterowanych w budynkach niemieszkalnych.
Budynki muszą spełnić podstawowe wymagania techniczne dla budynków
Według rzeczoznawcy pomimo obecnej sytuacji i działania w trybie ekstraordynaryjnym, budynki te muszą spełniać podstawowe wymagania techniczne dotyczące w szczególności bezpieczeństwa pożarowego, higieny, zdrowia i środowiska, oraz bezpieczeństwa użytkowania i dostępności tych obiektów, a także warunków użytkowych zgodnych z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w zakresie: zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz w energię cieplną. W/w przepisy wynikają wprost z ustawy prawo budowlane art. 61 i wskazując podmiot, który jest w pełni odpowiedzialny w tym przypadku jest to właściciel lub zarządca obiektu budowlanego.
Przeczytaj także:
Także w opinii Jacka Kosińskiego, adwokata i partnera w Kancelarii Prawnej Jacek Kosiński Adwokaci i Radcowie Prawni interpretacja jest jak najbardziej prawidłowa.
Jacek Kosiński
Osobiście uważam, że lepszym rozwiązaniem jest pozostawienie tego zapisu w takim kształcie, niż próba określenia jakiś minimalnych wymogów. Dyskusja jest prowadzona w realiach stanu nadzwyczajnego. Pamiętajmy, że może się okazać, że w skrajnej sytuacji zapewnienie jakiegoś hipotetycznego minimum nie będzie możliwe, ale i tak będzie to lepsze, niż koczowanie na dworcu czy ławce. Życie jest dużo bogatsze od wyobraźni ustawodawców. Przeregulowanie jest częściej bardziej szkodliwe niż brak regulacji.
Tego samego zdania jest również Przemysław Dziąga z Polskiego Związku Firm Deweloperskich.
Przemysław Dziąg
Interpretacja GINB jest prawidłowa i wynika z potrzeby chwili, o czym nie wolno zapominać. Mamy taką, a nie inną sytuację i na szybko musimy zapewnić jak największej liczbie osób dach nad głową. Co wymaga podkreślenia - z interpretacji wynika również, że nie wolno przy tym zapominać o bezpieczeństwie pożarowym oraz użytkowaniu tych obiektów.
GINB tłumaczy, ale wątpliwości do końca nie rozwiewa
Krytyczniej na interpretację GINB patrzy Bogdan Dąbrowski, radca prawny z Urzędu Miasta w Poznaniu.
Bogdan Dąbrowski - radca prawny z Urzędu Miasta w Poznaniu
Z interpretacji wynika, że art. 71 ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane ma zastosowanie, dochodzi więc do zmiany sposobu użytkowania, jeżeli dojdzie do spełnienia jednocześnie dwóch rodzajów przesłanek. A tak się przecież, dzieje, by uchodźcy mogli nocować w hali wystawienniczej - musi nastąpić wstrzymanie dotychczasowej działalności takiej hali widowiskowej czy wystawienniczej. Poza tym, jeżeli śpią, jedzą, przebywają na takiej hali dłużej niż cztery godziny, to ma to wpływ m.in. na bezpieczeństwo przeciwpożarowe. Czyli wspomniany przepis ma zastosowanie i powinno załatwić się formalności, czyli zgłosić zamiar zmiany sposobu użytkowania.
Uproszczone przepisy? Najlepiej od zaraz!
Niektórzy eksperci postulują, by jak najszybciej zmienić przepisy, ale są i tacy, którzy przed tym przestrzegają.
Bogdan Dąbrowski
Całkiem niedawno podobny problem wystąpił w kwestii szpitali covidowych, które również powstawały w różnych miejscach, w tym na terenie centr konferencyjno-wystawienniczych. Ale w ich przypadku obowiązuje konkretny przepis, który na to pozwala. Teraz tego przepisu nie ma. Ustawodawca powinien zawiesić na pół roku do roku stosowanie art. 71 prawa budowlanego. To rozwiąże problem.
Konrad Młynkiewicz też uważa, że adaptacja obiektów niemieszkalnych dla uchodźców powinna być zrealizowana w trybie pilnym przyspieszonym. W związku z tym należy rozważyć pilne wdrożenie specprzepisów w tym zakresie i formalne umożliwienie w obecnej sytuacji zmiany sposobu użytkowania budynków na cele mieszkaniowe związane z zakwaterowaniem uchodźców.
Konrad Młynkiewicz
Nawet jednak jeżeli do tego nie dojdzie jestem przekonany, że organy inspekcji nadzoru budowlanego, prowadząc swoje działania, powinny brać pod uwagę nadzwyczajną sytuację z jaką mamy do czynienia, a także to, że podejmowane działania związane są z ochroną zdrowia i życia cudzoziemców, a także że ich obecne działania są nastawione przede wszystkim na zapewnienie bezpieczeństwa tych osób.
Natomiast Przemysław Dziąg przestrzega przed nieprzemyślanymi zmianami.
Przemysław Dziąg
Nie widzę potrzeby wprowadzania na szybko zmian w prawie w tym zakresie. Wszyscy doskonale pamiętamy, czym skończyło się wprowadzenie uproszczeń w wypadku obiektów covidowych. Wielu inwestorów budowało zwykłe bloki.
Źródło: Prawo.pl
Monika Byś
Redaktorka prowadząca w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.
Zdiagnozuj działkę.
Wyszukaj na mapie!
Dla ciebie
- 6 aplikacji pomocowych dla Ukrainy online
- Zmiana sposobu użytkowania budynku - jak złożyć wniosek?
- Pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego
- Mapa Liveuamap, która porządkuje doniesienia o wojnie w Ukrainie
- Google wyłącza informacje o ruchu drogowym na Ukrainie
- Wojna na Ukrainie na mapie - 26 najlepszych map, wykresów i filmów
- Powstała interaktywna mapa pomocy dla Ukraińców
Ostatnie artykuły
- Projekt dotyczący ustalenia obszarów uzupełnienia zabudowy czeka na podpis ministra
- Dom na zgłoszenie, jak wygląda procedura, jaki dom można wybudować na zgłoszenie
- Jak zaprojektować teren działki? Inspiracje i trendy
- Zakup działki budowlanej - check lista na co zwrócić uwagę
- Geomapa Polski - internetowa mapa terenu, działki, satelita
Diagnoza Działki w 5 Minut!
Dla właścicieli, kupujących i sprzedających - usługa dostarcza szybki i kompleksowy Raport o Działce. Odkryj kluczowe informacje w kilka chwil!