Porady OnGeo

Pomiary geodezyjne

Monika Byś
2025-12-05
~4 min
Głosów: 15, średnia ocen: 4.9
pomiary geodezyjne

Pomiary geodezyjne to proces wykonywania i gromadzenia danych w celu dokładnego opisania położenia, powierzchni i wymiarów terenu lub obiektów budowlanych. Pomiary dzielą się głównie na trzy rodzaje: sytuacyjne, wysokościowe i sytuacyjno-wysokościowe. Obecnie jedną z najczęściej wykorzystywanych technik pomiarowych jest GPS, wykorzystująca sygnały satelitarne. Dzisiaj przyjrzymy się rodzajom pomiarów geodezyjnych i ich znaczeniu w procesie budowy domu.

  • Pomiary geodezyjne to proces gromadzenia danych i wykonywania pomiarów.
  • Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje pomiarów geodezyjnych: pomiary sytuacyjne (poziome), pomiary wysokościowe (pionowe) oraz pomiary sytuacyjno-wysokościowe.
  • Wyniki pomiarów geodezyjnych są wykorzystywane do tworzenia map, modeli terenu, analizy przestrzennej, projektowania inżynieryjnego.
  • Pomiary geodezyjne GPS mają zastosowanie w różnych dziedzinach.

Pomiary geodezyjne - rodzaje

Pomiary geodezyjne to proces gromadzenia danych i wykonywania pomiarów w celu określenia i dokładnego opisania kształtu, położenia, wymiarów i cech terenu lub obiektów na powierzchni ziemi. Przeprowadzają je geodeci uprawnieni, którzy stosują specjalistyczne techniki, sprzęt geodezyjny i instrumenty geodezyjne.

Zebrane dane mogą być przetwarzane i wykorzystywane m.in. do tworzenia map, modeli terenu a także analizy przestrzennej i projektowania inżynieryjnego. Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje pomiarów geodezyjnych.

Pomiary sytuacyjne - poziome

Pomiary sytuacyjne, inaczej pomiary poziome lub tachimetria, mają na celu ustalenie identyfikacji i położenia punktów pomierzonych w terenie na mapie w odpowiednim układzie współrzędnych. Dotyczy to zarówno punktów załamań obiektów liniowych (np. pomiary granic działek ewidencyjnych), jak i punktów załamań obszarów powierzchniowych (np. narożników budynków).

Pomiar sytuacyjny powinien być wykonywany takimi metodami, które zapewnią taką dokładność w odniesieniu do osnowy geodezyjnej, aby błąd położenia punktów mierzonych obiektów nie przekroczył:

  • 0,10 m - I grupa dokładnościowa - obiekty dobrze identyfikowalne, trwale powiązane z podłożem, np. budynki, znaki graniczne, mosty,
  • 0,30 m - II grupa dokładnościowa - obiekty o mniej trwałych obrysach, np. budowle ziemne, rowy, kanały, wały,
  • 0,50 m - III grupa dokładnościowa - obiekty o niewyraźnych kształtach i obrysach i o małym znaczeniu terenowym, np. drogi gruntowe, cieki wodne, użytki gruntowe.

Przedmiotem pomiaru sytuacyjnego są szczegóły terenowe składające się na treść mapy zasadniczej, a są to:

  • punkty geodezyjne osnowy,
  • granice państwa, podziału administracyjnego, obrębów administracyjnych,
  • granice działek, użytków rolnych,
  • ogrodzenia trwałe,
  • budynki i budowle,
  • uzbrojenie terenu
  • rzeźba terenu,
  • rodzaje użytków gruntowych,
  • pomniki, cmentarze, figury przydrożne,
  • kontury klasyfikacyjne.

Pomiary wysokościowe - pionowe

Pomiary wysokościowe, inaczej pomiary pionowe, niwelacja, umożliwiają precyzyjne określenie wysokości poszczególnych obiektów w terenie, a także umożliwia zaprezentowanie ukształtowania tego terenu. Dzięki temu uzyskujemy dokładne informacje na temat szczegółów terenowych w określonym układzie współrzędnych. Aby dokonać pomiaru wysokości geodeta potrzebuje niwelatora lub tachimetru i łaty niwelacyjnej.

Pomiar wysokościowy powinien być wykonywany takimi metodami, które zapewnią taką dokładność w odniesieniu do osnowy geodezyjnej, aby dokładność pomiaru była nie mniejsza niż:

  • 0,02 m - w przypadku przewodów i urządzeń kanalizacyjnych,
  • 0,05 m - dla obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych oraz pikiet markowanych w terenie;
  • 0,10 m - dla budowli ziemnych, elastycznych lub mierzonych elektromagnetycznie podziemnych obiektów sieci uzbrojenia terenu oraz pikiet niemarkowanych w terenie.

Pomiary sytuacyjno-wysokościowe

Pomiary sytuacyjno-wysokościowe to jednoczesne wykonanie pomiaru wysokości i położenia w terenie. Pozwalają między innymi zaktualizować mapę zasadniczą, przygotować opracowanie do celów projektowych w postaci numerycznej bądź analogowej, czy też dokonać inwentaryzacji sieci, budowli oraz budynków.

Wynikiem pomiaru jest mapa sytuacyjno-wysokościowa

W OnGeo.pl sprawdzisz współrzędne punktów punktów granicznych działki

W Raporcie o terenie dostaniesz współrzędne punktów granicznych i punktów linii załamania działki w formie tekstowej oraz osobno w przejrzystej formie do pobrania z pliku .txt, .klm, csv oraz gpx. 

Pliki do pobrania wyświetlą się w oknie po zakupie Raportu.

Pobierz współrzędne punktów granicznych swojej działki w OnGeo.pl
Pobierz współrzędne punktów granicznych swojej działki w OnGeo.pl

Metody pomiarowe stosowane w geodezji

Pomiar sytuacyjny może być wykonany metodami:

  • biegunową,
  • domiarów prostokątnych,
  • przedłużeń konturów sytuacyjnych,
  • wcięć kątowych, liniowych lub kombinowanych,
  • z wykorzystaniem odbiorników systemów nawigacji GPS i GLONASS - pomiary GPS.

Natomiast pomiar wysokościowy może być wykonany metodami:

  • niwelacji,
  • tachimetrii,
  • z wykorzystaniem odbiorników systemów nawigacji GPS i GLONASS - pomiary GPS.

Pomiary geodezyjne GPS

Pomiary geodezyjne przy użyciu systemu GPS (ang. Global Positioning System) są szeroko stosowane w geodezji do precyzyjnego określania położenia punktów na Ziemi, w tym również ich wysokości. GPS umożliwia pomiar trójwymiarowych współrzędnych geodezyjnych, czyli długości, szerokości i wysokości (B, L, H).

Pomiary geodezyjne GPS opierają się na odbiorze sygnałów satelitarnych z multipleksowanej sieci satelitów GPS. Odbiornik GPS odbiera sygnały z co najmniej czterech satelitów GPS jednocześnie i na podstawie czasu podróży sygnałów oraz danych o pseudoodległościach od satelitów, oblicza swoje położenie trójwymiarowe.

W celu pomiaru wysokości, odbiornik GPS musi być skorelowany z powierzchnią odniesienia wysokościowego. W przypadku pomiarów geodezyjnych, często stosuje się powierzchnię odniesienia geodezyjnego, taką jak elipsoida geodezyjna, która jest abstrakcyjnym modelem kształtu Ziemi.

Pomiar wysokości za pomocą GPS ma swoje ograniczenia. Dokładność pomiarów geodezyjnych w pionie jest zwykle niższa niż w poziomie. Istnieją jednak metody i techniki, takie jak różnicowe pomiaru GPS (DGPS) czy Precyzyjne Pozycjonowanie GPS (PPGPS), które mogą poprawić dokładność pomiarów wysokościowych.

Pomiary geodezyjne GPS mają szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach, takich jak inżynieria lądowa, budownictwo, kartografia, monitorowanie deformacji terenu, geodezja górnicza, nawigacja morska, badania środowiska, a także w badaniach naukowych i geofizyce.

Zdiagnozuj swoją działkę w OnGeo.pl

Dzięki Raportom o terenie OnGeo.pl zyskasz wiedzę o swojej działce i jej najbliższym otoczeniu. Sprawdzisz m.in. klasę gruntu, uzbrojenie terenu, mpzp, formę ochrony przyrody, zagrożenia i uciążliwości, m.in. zagrożenia powodziowe i osuwiska.

Raport o terenie, to usługa dostępna dla każdego online, umożliwia wykonanie automatycznej diagnozy działki. To kompendium wiedzy o każdej działce w Polsce, przydatne w każdej sytuacji, kiedy chcemy zweryfikować jakie cechy kryje działka. Samo generowanie Raportu o działce trwa zaledwie 5 minut i odbywa się w trybie on-line.

Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.