Nawiezienie ziemi na grunt wbrew zapisom planu miejscowego jest nielegalne

Plan miejscowy może wprowadzić zakaz zmiany naturalnego ukształtowania terenu. Naruszenie zapisów planu uprawnia organy administracji do wszczęcia postępowania w oparciu o szereg ustaw. Są to chociażby ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustawa o odpadach, Prawo budowlane, wodne oraz ochrony środowiska. Tym razem chodzi o nawiezienie ziemi na grunt wbrew zapisom prawa miejscowego. 

Zakaz zmiany naturalnego ukształtowania terenu

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego może wprowadzić zakaz zmiany naturalnego ukształtowania terenu, w tym podnoszenia poziomu terenu poprzez nawiezienie ziemi na grunt, czyli wykonywanie nasypów gruntu lub innych zabiegów zmieniających w sposób sztuczny poziom terenu. 

Zatem podniesienie poziomu terenu działki stanowi o naruszeniu zapisów MPZP. Jednak warto pamiętać, że organy administracji nie są w takiej sytuacji bezbronne. W celu przywrócenia stanu poprzedniego mogą odwołać się do następujących regulacji prawnych.

Analiza objętości ziemi pozwoli oszacować, ile ziemi musisz nawieźć lub usunąć,
aby wyrównać teren 

Dzięki badaniu objętości ziemi dowiesz się, jaką kubaturę ziemi należy dowieźć na działkę, aby wyrównać teren lub ile ziemi należy usunąć, aby wyrównać teren działki. Informacja ta przyda się do oszacowania kosztów związanych z niwelacją terenu np. pod budowę domu. 

Analizę objętości ziemi znajdziesz w Raporcie o działce OnGeo.pl.

ANALIZA OBJĘTOŚCI ZIEMI - POBIERZ PRZYKŁADOWY RAPORT O TERENIE

W Raportach o terenie znajdziesz: 

• Mapę wysokościową, która przedstawia rzeźbę terenu na badanej działce, uwzględniając średnią wysokość nad poziomem morza oraz obszary o wyższych i niższych wysokościach w stosunku do wyznaczonej średniej. Na mapie wysokościowej oznaczamy również najwyższy, najniższy i średni punkt wysokościowy oraz dodatkowo dwa wysokościowe punkty pośrednie;
• Tabelę wysokości, dostarczającą informacji na temat objętości ziemi dla różnych poziomów wysokości. Dla każdego poziomu podajemy:
  • wysokość,
  • wysokość względną,
  • kubaturę do wyrównania terenu,
  • kubaturę ziemi nad poziomem.

Nawiezienie ziemi na grunt wbrew zapisom planu miejscowego

Bez względu na to, czy zmiana sposobu zagospodarowania terenu następuje na obszarze, gdzie nie uchwalono MPZP, czy też na terenie objętym MPZP, każda taka nielegalna akcja wymaga reakcji ze strony organów państwowych. Na przykład, orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 stycznia 2009 r. (II OSK 6/08) oraz z 8 września 2021 r. (II OSK 3170/18) pokazują, że odpowiednie działania muszą być podejmowane. 

Wójt, burmistrz lub prezydent miasta może nakazać właścicielowi lub użytkownikowi nieruchomości przywrócenie poprzedniego stanu zagospodarowania terenu, jeśli została dokonana nielegalna zmiana. Warto zauważyć, że przepisy prawa wymagają interpretacji, aby skutecznie je stosować.

Nawiezienie ziemi na grunt a ustawa o odpadach

Niezanieczyszczona gleba oraz inne surowce naturalne, wydobyte podczas prac budowlanych, nie są uznawane za odpady, o ile zostaną one użyte w stanie naturalnym do celów budowlanych na obszarze, z którego zostały wydobyte. Jednak każdy inny rodzaj mas ziemnych, które są dostarczane na teren, traktowane są jako odpady, a ich zagospodarowanie podlega przepisom określonym w ustawie o odpadach oraz przepisom wykonawczym. 

Osoby fizyczne lub jednostki niebędące przedsiębiorcami mogą przyjąć na swoją działkę niewielkie ilości odpadów mas ziemnych i gruzu, aby wyrównać teren, jednak przekroczenie ilości 200 kg/m2 wymaga uzyskania pozwolenia. Zgodnie z artykułem 26 ust. 1 ustawy o odpadach, posiadacz odpadów musi niezwłocznie usunąć je z miejsca, gdzie nie są przeznaczone do składowania lub magazynowania, pod groźbą egzekucji administracyjnej.

Niwelacja terenu w ustawie - Prawo budowlane

Proces niwelacji terenu, czyli wyrównanie powierzchni gruntu oraz odpowiednie dostosowanie jego kształtu do planowanego wykorzystania, często obejmuje dodawanie ziemi w celu zniwelowania nierówności terenu lub podniesienia jego poziomu.

Jeśli prace niwelacyjne są częścią przygotowań do konkretnego projektu budowlanego, zgodnie z art. 41 ust. 2 pkt 2 Prawa Budowlanego, muszą one zmierzać do budowy określonego obiektu, jak wskazano w ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę lub zgłoszeniu. Te prace mogą być wykonywane legalnie tylko na obszarze objętym taką decyzją. Wykonywanie prac niwelacyjnych bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia jest uznawane za samowolę budowlaną.

Jeśli podniesienie poziomu terenu jest związane z projektem budowlanym, który jest objęty pozwoleniem lub zgłoszeniem, ale decyzja nie zawiera informacji na temat tej zmiany, konieczne jest uzyskanie dodatkowej decyzji lub powtórzenie procedury zgłoszeniowej. Bez tych formalności prace są traktowane jako samowola budowlana.

Sankcja za podwyższenie gruntu z ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych

Utwardzenie nieruchomości poprzez nawiezienie odpadowej ziemi powoduje trwałą zmianę kształtu terenu oraz charakteru podłoża. Według ustalonego w orzecznictwie stanowiska, dopuszczalne utwardzenie terenu dotyczy jedynie działek budowlanych. 

Jeśli zgodnie z planem miejscowym dana nieruchomość ma charakter rolny lub leśny, to zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, zmiana przeznaczenia terenu (włącznie z utwardzeniem) jest możliwa wyłącznie po formalnym wyłączeniu go z produkcji rolnej lub leśnej. Naruszenie tych przepisów wiąże się z sankcją, zgodnie z art. 28 ust. 1, polegającą na dwukrotnym podwyższeniu opłaty za wyłączenie gruntów.

Nawiezienie ziemi na grunt może naruszyć przepisy Prawa wodnego

Zgodnie z artykułem 234 ustawy Prawo wodne, właściciel działki nie może modyfikować poziomu wód na swojej ziemi, zwłaszcza kierunku odpływu deszczowej wody ani spływu z źródeł w sposób szkodliwy dla sąsiednich gruntów. Ponadto właściciel nie może też kierować wód i ścieków na działki sąsiednie.

Jeśli organy ustalą, że zmiany w układzie wodnym na sąsiednich działkach nastąpiły w wyniku dodania ziemi, mogą one, z własnej inicjatywy lub na wniosek, poprzez decyzję, nakazać właścicielowi przywrócenie poprzedniego stanu lub zainstalowanie urządzeń zapobiegających szkodom, ustalając termin wykonania tych działań.

Sankcja za naruszenie z ustawy - Prawo ochrony środowiska

Sankcje za naruszenie określa ustawa o ochronie środowiska, gdzie zgodnie z artykułem 362, jeśli działalność podmiotu negatywnie wpływa na środowisko, organ ochrony środowiska może poprzez decyzję nałożyć obowiązek ograniczenia tego wpływu lub przywrócenia środowiska do odpowiedniego stanu. Warunkiem jest stwierdzenie negatywnego wpływu na środowisko przez dany podmiot. Przepisy te mają zastosowanie w przypadkach negatywnego oddziaływania na środowisko, zarówno w legalnej, jak i nielegalnej działalności. W sytuacjach, gdzie inne przepisy nie przewidują konkretnej sankcji za naruszenie, artykuł 362 może być stosowany.

Źródło: Prawo.pl