News

Zabudowania powstaną bliżej cmentarza - zmiana ustawy o cmentarzach

Monika Byś
2022-08-08
~5 min
Post zaktualizowany: 2023-12-07
Głosów: 24, średnia ocen: 5
Zabudowania powstaną bliżej cmentarza

Zakup lub kupno mieszkania przy cmentarzu w dobie szalejącej "patodeweloperki" nie wydaje się aż tak złą opcją. Z pomocą potencjalnym chętnym chce przyjść ustawodawca. Rząd przygotowuje nową ustawę o cmentarzach i chowaniu zmarłych, dzięki której zabudowania powstaną bliżej cmentarza. Czy to dobry pomysł? Co na to eksperci i przedstawiciele związków wyznaniowych? 

  • Nowa ustawa złagodzi przepisy dotyczące odległości budynków od cmentarza. 
  • Nowelizacja zmniejszy tzw. powierzchnię grzebalną, odsuwając tradycyjne groby od muru cmentarza. Po zmianach kolumbaria będą mogły być usytuowane w 15 m pasie. 
  • Zmiany są efektem realizacji postulatów samorządów, które chcą dalszego zmniejszania odległości cmentarzy od zabudowy.
  • Dzięki Raportom o Terenie OnGeo.pl w prosty sposób dowiesz się, czy Twoja działka jest położona w strefie ochronnej cmentarza.

Nowa ustawa złagodzi przepisy dotyczące odległości budynków od cmentarza. Tym razem jednak mniej miejsca będą mieć zmarli, nie żywi, chociaż ci ostatni do ciasnoty, szczególnie w miastach, są już przyzwyczajeni. Nowa ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych, ma zastąpić ustawę z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1947). Nowelizacja zmniejszy tzw. powierzchnię grzebalną, odsuwając tradycyjne groby od muru cmentarza. Na preferencyjne traktowanie w kwestii odległości od wyjścia, liczyć mogą zmarli złożeni w kolumbariach. Po zmianach kolumbaria będą mogły być usytuowane w 15 m pasie. Pomysł – de facto – zmniejszenia cmentarzy i przybliżenia do nich zabudowy negatywnie oceniają niektórzy eksperci oraz przedstawiciele związków wyznaniowych. Czy w związku z tym faktycznie zabudowania powstaną bliżej cmentarza?

Zabudowania powstaną bliżej cmentarza, czyli dodatkowe 15 m dla żywych

Obecnie strefę ochronną cmentarzy określa rozporządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z 26 sierpnia 1959 r. w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze (Dz.U 1959 Nr 52 poz. 315). Nowa ustawa zaimplementuje to rozporządzenie do swojej treści. Według art. 99 projektowanych przepisów cmentarz nie może znajdować się w odległości mniejszej niż:

  • 150 m od: studni, źródeł i strumieni, służących do poboru wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi i na potrzeby gospodarcze;
  • 150 m od:
    • zakładu produkującego lub przechowującego środki spożywcze,
    • budynku użyteczności publicznej, niepodłączonego do sieci wodociągowej,
    • zakładu żywienia zbiorowego,
    • budynku mieszkalnego,
    • budynku zamieszkania zbiorowego;
  • 500 m od ujęć wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na cele zbiorowego zaopatrzenia i na potrzeby budynku zamieszkania zbiorowego, zakładu żywienia zbiorowego, zakładu produkującego lub przechowującego środki spożywcze.
  • Odległość może być zmniejszona do 50 m, jeżeli wszystkie budynki podłączone do sieci wodociągowej, a do 35 m, gdy cmentarz spełnia wymóg określony w art. 90 ust. 4 pkt 3 nowej ustawy – a mianowicie od muru zachowano wspomniany już pas 15 m, w którym znajdują się jedynie kolumbaria.

Jak tłumaczą autorzy projektu, to realizacja postulatów samorządów, które chcą dalszego zmniejszania odległości cmentarzy od zabudowy.

wyjaśniają autorzy projektu

Kolumbaria nie stanowią zgodnie z opinią NIZP-PZH istotnego zagrożenia sanitarnego – proponuje się, aby w  takich przypadkach odległość mogła wynosić 35 m. Informacja o lokalizacji powierzchni grzebalnej i powierzchni, na której lokalizowane mogą być tylko kolumbaria, mogłaby być opublikowana przez właściciela cmentarza w regulaminie cmentarza. Pozwoli to organom administracji na wydawanie odpowiednich decyzji np. w zakresie pozwolenia na budowę.

Dodają, że 35 m odpowiada regulacjom znanym w innych państwach i pozwoli „na uwolnienie powierzchni bądź to pod zabudowę, bądź to pod kolumbaria.

Sprawdź czy działka znajduje się w strefie ochrony cmentarza w OnGeo.pl

Dzięki Raportom o Terenie OnGeo.pl w prosty sposób dowiesz się, czy twoja działka jest położona w strefie ochronnej cmentarza. Analiza sprawdza, czy wskazany teren leży w obrębie cmentarza lub w jego strefie buforowej (wynoszącej 50m), a także sprawdza czy istnieją cmentarze w odległości do 100 m od wskazanego terenu.

Geoportal
Przejdź do strony Geoportalu OnGeo.pl i pobierz raport

Cmentarze się rozleją, a i tak będzie trudniej o grób

O ile zmiana zwiększy podaż nieruchomości koło cmentarza, negatywnie odbije się na tych zlokalizowanych na jego terenie. Jak zwraca uwagę Fundacja Instytut Branży Pogrzebowej i cmentarnej wprowadzenie 15 m pasa nie ma racjonalnego uzasadnienia, spowoduje zmniejszenie powierzchni grzebalnych, a co za tym idzie liczby dostępnych grobów. Podobnego zdania jest Krzysztof Wolicki prezes Polskiego Stowarzyszenia Pogrzebowego.

uważa Krzysztof Wolicki prezes Polskiego Stowarzyszenia Pogrzebowego 

Ustawa zmniejszy przestrzeń grzebalną cmentarza, a te 15 m będzie zmarnowaną przestrzenią. Starsze nekropolie trudno będzie dostosować do nowych przepisów, a na nowe po prostu będzie się przeznaczać dodatkową przestrzeń, uwzględniając to 15 m. Nikt więc na tym nie zyska.

Według radcy prawnego Michała Kosiarskiego, zachowanie 15 m pasa to kompromis, który pozwoli nadal tworzyć cmentarze w miastach, choć - jego zdaniem - przyszłością są cmentarze komunalne poza granicami miast, jak Cmentarz Południowy koło Warszawy. I taniej i łatwiej budować.

ocenia Michał Kosiarski

Jeżeli chodzi o budowę domów bliżej cmentarza, mam mieszane uczucia. Coraz trudniej jest znaleźć teren na cmentarz na obszarze miejskim ze względu na koszty gruntu i ograniczenia zabudowy wokół. Dlatego liberalizacja przepisów dotyczących budowy nowych cmentarzy, jak i zabudowy okolic cmentarnych to dobry pomysł. Pytanie praktyczne, ile będzie kosztować klientów deweloperów sąsiedztwo cmentarza? Dość specyficzne przecież. Choć obecnie mniej uwagi się poświęca lokalizacji inwestycji, ze względu na ceny mieszkań.

Modlitwa zamiast radia

A sąsiedztwo cmentarza, choć wydawałoby się nie nazbyt dynamiczne, może być uciążliwe. Przeciwko zmniejszeniu strefy ochronnej protestuje "Wspólnota Bez Bram" Mumon-KAI Związek Buddyjski Zen Rinzai w RP, który sprzeciwia się tym zmianom.

pytają związkowcy "Wspólnota Bez Bram" w opinii zgłoszonej do projektu

Doprowadzi to do niedopuszczalnej kolizji. Codziennie rano na naszym cmentarzu odbywają się recytacje na cześć pochowanych osób. Ceremonie wraz z recytacjami trwają ponad godzinę. Czy będzie to komfortowe dla mieszkańców budynków mieszkalnych położonych przy cmentarzu?

Kościół Katolicki do projektowanego art. 99 uwag nie zgłasza, ma je za to Kościół Ewangelicko-Augsburski, który chciałby, żeby projektowane przepisy objęły tylko nowe cmentarze, bo trudno będzie zapewnić pas bez grobów na starszych nekropoliach.

Na ciekawą kwestię zwraca też Polskie Stowarzyszenie Funeralne - ma to związek z wspomnianym przeniesieniem przepisów wykonawczych do ustawy. Otóż nowa treść art. 99 restrykcyjnie podchodzi do kwestii odległości od cmentarza punktów serwujących jedzenie, co może nieco utrudniać organizację konsolacji. Według stowarzyszenia przepis powinien zawierać ustęp wyłączający okazjonalny catering. Projekt wkrótce ma trafić do dalszych prac legislacyjnych.

Źródło: Prawo.pl

Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka prowadząca w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.