News

Uchwalenie planu ogólnego pozbawia prawa do odszkodowania

Monika Byś
2023-06-15
~2 min
Głosów: 19, średnia ocen: 5
uchwalenie planu ogólnego pozbawia prawa do odszkodowania

Sejm pod koniec maja przyjął nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która teraz będzie rozpatrywana przez Senat. Nowa ustawa jest nam potrzebna, chociażby po to, żeby zatrzymać chaos przestrzenny, jednak eksperci dopatrzyli się kontrowersyjnego zapisu, który budzi wątpliwości konstytucyjne. Zgodnie nowelizacją, obniżenie wartości nieruchomości spowodowane wprowadzeniem w życie planu ogólnego lub jego zmiany nie będzie podstawą do żądania odszkodowania.

  • Sejm przyjął nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Nowela ma na celu zapanowanie nad chaosem urbanistycznym i zwiększenie wpływu samorządów na rozwój zabudowy.
  • Nowym narzędziem będą plany ogólne, które gminy muszą opracować do 2026 roku.
  • Plany ogólne zastąpią obecne studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.
  • Dodany zapis w ustawie uniemożliwia żądanie odszkodowania w przypadku obniżenia wartości nieruchomości spowodowanego wprowadzeniem planu ogólnego.
  • Niektórzy eksperci zgadzają się z intencjami ustawodawcy, uważając, że roszczenia odszkodowawcze były poważnym problemem.
  • Plany ogólne nie stanowią bezpośredniej podstawy do realizacji inwestycji, decydujące są ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
  • Uchwalenie planu miejscowego nie jest obowiązkowe, ale otwiera drogę do roszczeń odszkodowawczych.

Jednym z wprowadzanych narzędzi są plany ogólne, które gminy będą musiały opracować do 2026 roku. Zastąpią one obecne studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, stając się lokalnym aktem prawnym. Nowe przepisy mają utrudnić inwestorom obejście czy zlekceważenie planów miejscowych, co dotychczas zdarzało się nagminnie. 

Właściciele działek bez pieniędzy za stratę wartości ich nieruchomości

Eksperci od prawa własności zwrócili uwagę na kontrowersyjny zapis do ustawy, które może zostać poddane wątpliwościom konstytucyjnym. Zgodnie z nim, obniżenie wartości nieruchomości spowodowane wprowadzeniem w życie planu ogólnego lub jego zmiany nie będzie podstawą do żądania odszkodowania. Wiele osób, takich jak dr Joanna Dziedzic-Bukowska i prof. Anna Młynarska-Sobaczewska, uważa, że taka arbitralna eliminacja prawa do odszkodowania jest niezgodna z konstytucją, która dopuszcza wywłaszczenie tylko w przypadku celów publicznych i słusznego odszkodowania, które odzwierciedla rzeczywistą wartość utraconego prawa własności.

Ekspertów z dziedziny prawa nieruchomości wydaje się jednak rozumieć intencje ustawodawcy. Profesor Maciej Nowak uważa, że roszczenia odszkodowawcze stanowią poważny problem w Polsce związany z uchwalaniem planów zagospodarowania przestrzennego. Według niego, możliwość zgłaszania żądań odszkodowawczych powodowała, że samorządowcy unikali bardziej zdecydowanej polityki przestrzennej. Z tego powodu zaproponowane rozwiązanie ma częściowo rozwiązać ten problem.

Prawnicy przypominają jednak, że plany ogólne nie będą bezpośrednią podstawą do realizacji inwestycji. Ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego będą miały wpływ na wykonywanie prawa własności nieruchomości. Oznacza to, że roszczenia odszkodowawcze będą mogły być zgłaszane dopiero po uchwaleniu przez gminę planu miejscowego, który nie jest obowiązkowy w przeciwieństwie do planu ogólnego.

Źródło: rp.pl

Zdiagnozuj swoją działkę w OnGeo.pl

Dzięki Raportom o terenie OnGeo.pl zyskasz wiedzę o swojej działce i jej najbliższym otoczeniu. Sprawdzisz m.in. klasę gruntu, uzbrojenie terenu, mpzp, formę ochrony przyrody, zagrożenia i uciążliwości, m.in. zagrożenia powodziowe i osuwiska.

Raport o terenie, to usługa dostępna dla każdego online, umożliwia wykonanie automatycznej diagnozy działki. To kompendium wiedzy o każdej działce w Polsce, przydatne w każdej sytuacji, kiedy chcemy zweryfikować jakie cechy kryje działka. Samo generowanie Raportu o działce trwa zaledwie 5 minut i odbywa się w trybie on-line.

Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.