Powierzchnia całkowita, co oznacza, jak obliczyć powierzchnię całkowitą domu

Powierzchnia całkowita domu to suma powierzchni całkowitych wszystkich naziemnych i podziemnych kondygnacji w budynku. Często błędnie określa się ją jako synonim powierzchni użytkowej. Sprawdź czym różnią się oba pojęcia i co na te temat mówi prawo budowlane. 

Powierzchnia całkowita domu to kluczowy parametr w procesie budowlanym, który często bywa mylony z powierzchnią użytkową. Oznacza ona łączną powierzchnię wszystkich kondygnacji, zarówno podziemnych, jak i nadziemnych, mierzonych po zewnętrznym obrysie budynku. W kontekście przepisów prawa budowlanego oraz norm prawidłowe wymierzenie powierzchni całkowitej jest istotne nie tylko dla inwestorów, ale także dla projektantów i wykonawców. W artykule przybliżymy, jak prawidłowo obliczyć powierzchnię całkowitą domu, co obejmuje i jakie elementy budowlane wlicza się do tego wskaźnika.

Czym jest powierzchnia całkowita i powierzchnia użytkowa?

Powierzchnia całkowita obiektów budowlanych jest często błędnie zastępowana pojęciem powierzchni użytkowej. To błąd, dlatego już na początku artykułu wyjaśnijmy sobie co to jest powierzchnia całkowita i użytkowa i czym te określenia różnią się od siebie.

Pojęcie powierzchni użytkowej oraz powierzchni całkowitej znajduje się zarówno w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, jak i w Polskiej Normie PN-ISO 9836:1997 „Właściwości użytkowe w budownictwie – Określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych".

Mówiąc zatem o powierzchni użytkowej mamy na myśli powierzchnię określaną dla każdej kondygnacji osobno, natomiast powierzchnia całkowita to suma wszystkich kondygnacji naziemnych i podziemnych. Do sumy o której mowa włączamy również kondygnacje znajdujące się całkowicie lub częściowo poniżej poziomu terenu, kondygnacje powyżej poziomu terenu, poddasza, tarasy, tarasy na dachach, kondygnacje techniczne i kondygnacje magazynowe.

Możemy wyróżnić trzy powierzchnie całkowite dla kondygnacji: 

• zamkniętych i przykrytych ze wszystkich stron,
• niezamkniętych do ich pełnej wysokości - tylko przykrytych (np. loggia),
• ograniczonych elementami budowlanymi - balustrady, osłony zabezpieczające, poręcze - również takie, które nie są przykryte, np. balkony.

Która powierzchnia - całkowita czy użytkowa - jest istotniejsza przy budowie domu?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, gdyż obie powierzchnie będą istotne zarówno z punktu widzenia inwestora, jaki i projektanta. Powierzchnia użytkowa przyda Ci się do rozplanowania ustawienia mebli oraz wykonania zabudowy kuchennej. Natomiast powierzchnia całkowita z kolei zobrazuje kubaturę budynku.

Jak oblicza się powierzchnię całkowitą według prawa budowlanego?

Informacje na temat prawidłowego obliczania wskaźników powierzchniowych i powierzchni całkowitej w prawie budowlanym zawiera norma PN-ISO 9836:1997.

Wymiary liniowe do obliczania powierzchni całkowitej kondygnacji mierzy się na poziomie posadzki po konturze zewnętrznym budynku lub wyodrębnionej powierzchni budynku (o zmiennej wysokości) z uwzględnieniem tynków, balustrad, okładzin. Jeśli w obrębie jednej kondygnacji znajdują się pomieszczenia o różnych wysokościach, czyli np. audytoria, hole, itp., to dla każdej wysokości należy oddzielnie obliczać powierzchnie całkowitą. Przy obliczaniu powierzchni całkowitej budynku należy powierzchnie o różnych wysokościach podać oddzielnie. Oddzielnie również należy podać powierzchnie antresol.

Powierzchnię całkowitą podaje się w zaokrągleniu do dwóch miejsc po przecinku.

Wzór na obliczenie powierzchni całkowitej budynku

Powierzchnia całkowita kondygnacji składa się z powierzchni kondygnacji netto i powierzchni konstrukcji:

Pck = Pnk + Pk

gdzie P - powierzchnia oraz:

ck –całkowita kondygnacji,
nk – netto konstrukcji,
Pk – konstrukcji

Powierzchnia całkowita budynku jest sumą powierzchni całkowitych kondygnacji.

Pcb = ∑ Pck

gdzie P - powierzchnia oraz:

cb – całkowita budynku,
ck – całkowita kondygnacji

Jakie elementy budowlane domu wlicza się do powierzchni całkowitej?

Powierzchnie zajęte przez pomieszczenia wyższe niż jedna kondygnacja na kondygnacjach wyższych nie wlicza się do powierzchni całkowitych tych kondygnacji. Nie dotyczy to powierzchni szybów dźwigowych i pionów zsypowych, które są wliczane do powierzchni usługowej. Jednak powierzchnia całkowita poddasza wlicza się do powierzchni całkowitej budynku.

Wszelkie daszki, gzymsy oraz elementy wychodzące poza obrys powierzchni nie wchodzą w skład powierzchni całkowitej. Zgodnie z normą dotyczącą właściwości użytkowych w budownictwie, powierzchnię balkonów podobnie jak niezadaszonych tarasów, musimy doliczyć do powierzchni całkowitej. 

Jak obliczyć powierzchnię użytkową

Powierzchnia użytkowa to całkowita powierzchnia wszystkich pomieszczeń w budynku, które są przeznaczone do użytkowania. Obejmuje to m.in.:

• Pokoje mieszkalne (sypialnie, salony)
• Kuchnie
• Łazienki
• Korytarze
• Pomieszczenia gospodarcze (np. pralnie, spiżarnie)
• Garderoby

Krok 2: Wykluczenia

Podczas obliczania powierzchni użytkowej należy wykluczyć:

• Powierzchnie, które są wykorzystywane na schody, windy czy instalacje techniczne (szyby dźwigowe, piony zsypowe).
• Powierzchnie tarasów, balkonów, loggii (chyba że są one zadaszone i w pełni użytkowe).
• Pomieszczenia, które nie są w pełni wykończone lub nie nadają się do użytku.

Krok 3: Mierzenie pomieszczeń

1. Przygotowanie narzędzi: Potrzebujesz miarki, a także ewentualnie papieru do rysowania planu pomieszczeń.
2. Mierzenie: 
   1. Zmierz długość i szerokość każdego pomieszczenia na poziomie posadzki.
   2. Zapisz wyniki, aby móc je później wykorzystać.

Krok 4: Obliczanie powierzchni

1. Oblicz powierzchnię każdego pomieszczenia:
   1. Powierzchnia pomieszczenia = długość × szerokość.
2. Sumuj powierzchnie:
   1. Dodaj powierzchnie wszystkich pomieszczeń, które wliczają się do powierzchni użytkowej.

Krok 5: Zgodność z normami

Warto zapoznać się z obowiązującymi normami prawnymi, takimi jak norma PN-ISO 9836:1997, która precyzuje zasady obliczania powierzchni użytkowej budynków. Zgodność z tymi normami zapewni, że obliczenia są prawidłowe i spełniają wymogi formalne.

Przykład obliczeń

Załóżmy, że mamy dom z następującymi pomieszczeniami:

• Salon: 25 m²
• Kuchnia: 15 m²
• Sypialnia: 20 m²
• Łazienka: 10 m²
• Korytarz: 5 m²

Powierzchnia użytkowa = 25 + 15 + 20 + 10 + 5 = 75 m²