Na mapie

Rzeszów na zdjęciach lotniczych z 1944 roku w Geoportalu

Monika Byś
2023-08-08
~3 min
Post zaktualizowany: 2023-08-25
Głosów: 15, średnia ocen: 5
ortofotomapa Rzeszowa

Naloty niemieckich sił powietrznych na Rzeszów rozpoczęły się w pierwszych dniach września 1939 roku. Pierwsze bombardowania miasta miały miejsce już 6 września i obejmowały zasięgiem okolice dworca kolejowego. Podczas II wojny światowej zniszczeniu uległo ponad 60% wszystkich zakładów przemysłowych, a ponad 200 tys. placówek handlowych przestało istnieć. Dzisiaj mamy możliwość prześledzić, jak zmienił się krajobraz i zagospodarowanie miasta na przestrzeni ostatnich 79 lat. Jest to możliwe dzięki porównaniu aktualnych i historycznych zdjęć lotniczych z czasów wojny. Ortofotomapa Rzeszowa z 1944 roku dostępna jest w Geoportalu Krajowym Na Mapie

  • Sprawdź, jak zmienił się charakter i zagospodarowanie Rzeszowa na przestrzeni ostatnich 79 lat.
  • Źródłem prezentowanych danych są zdjęcia lotnicze wykonane przez niemieckie lotnictwo wojskowe Luftwaffe w 1944 roku. 
  • W Geoportalu Krajowym Na Mapie opublikowaliśmy narzędzie, dzięki któremu z łatwością porównasz aktualny stan zagospodarowania województwa podkarpackiego ze stanem historycznym.

Rzeszów podczas II wojny światowej i dzisiaj

W wyniku II wojny światowej Rzeszów uległ częściowemu zniszczeniu. Samoloty Luftwaffe atakowały między 3 a 6 września 1939 roku m.in. dworzec kolejowy i tory wykorzystywane do transportu żołnierzy. Szczególne nasilenie bombardowań zarejestrowano 2 dni później, kiedy to zniszczeniu uległo wiele kamienic w okolicy dworca, liczne obiekty zabytkowe a także częściowo pobliska ulica Batorego [zobacz na mapie].

Okolice ulicy Batorego w Rzeszowie. Ortofotomapa aktualna i z 1944 roku. /Na Mapie/
Okolice ulicy Batorego w Rzeszowie. Ortofotomapa aktualna i z 1944 roku. /Na Mapie/

Obecnie ciężko znaleźć szczegółowe dane o zniszczeniach Rzeszowa. Komisja szacowania strat wojennych powołana w 1945 roku skupia się przede wszystkim na stratach przemysłu zbrojeniowego i lotniczego. Oszacowano, że zniszczeniu uległo 14 000 spośród 22 000 zakładów przemysłowych (64% wszystkich). Do strat materialnych należy doliczyć również 85 000 warsztatów rzemieślniczych oraz blisko 200 000 placówek handlowych.

Natomiast jeśli chodzi o starty ludności to źródła podają, że w samym Rzeszowie podczas wojny zginęło 12 397 osób.

Obecnie Rzeszów znajduje się w ścisłej czołówce miast najlepiej i najszybciej rozwijających się w Polsce. Jego obszar od połowy XX wieku, zwiększył się aż czterokrotnie. Na terenie miasta powstało wiele nowych zakładów przemysłowych, wybudowano kolejne osiedla mieszkalne, nowe ośrodku kultury, uniwersytet i politechnikę.

Okolice alei Tadeusza Rejtana w Rzeszowie. Ortofotomapa aktualna i z 1944 roku. /Na Mapie/
Okolice alei Tadeusza Rejtana w Rzeszowie. Ortofotomapa aktualna i z 1944 roku. /Na Mapie/

Ortofotomapa Rzeszowa z okresu II wojny światowej

Dzisiaj możemy sami sprawdzić, jak zmieniło się zagospodarowanie i krajobraz Rzeszowa od 1944 roku. Dzięki narzędziu Porównaj mapy dostępnemu na geoportal-krajowy.pl, porównasz zdjęcia lotnicze z czasów II wojny światowej z aktualnymi ortofotomapami.

Na zdjęciach można zaobserwować, że tereny, które kiedyś były polami uprawnymi i łąkami, dzisiaj stanowią część zabudowy mieszkaniowej i usługowej. Miasto zyskało również nowoczesną infrastrukturę - nowe połączenia drogowe, mosty, wiadukty i tory kolejowe. Ponadto stało się wizytówką Polski wschodniej z bogatym zapleczem edukacyjnym i kulturowym.

Jak sprawdzić zdjęcia lotnicze z okresu II wojny światowej?

Aby porównać zdjęcia lotnicze z czasów II wojny światowej z aktualną ortofotomapą, w pierwszym kroku przejdź na stronę Geoportalu Krajowego, który dostępny jest pod linkiem: https://geoportal-krajowy.pl. Dalsze kroki przedstawiamy w instrukcji krok po kroku:

  • Wybierz w pasku po prawej stronie narzędzie “Porównaj mapy”.
Wybierz “Porównaj mapy” /Na Mapie/
Wybierz “Porównaj mapy” /Na Mapie/
  • Wybierz dwie kompozycje mapowe do porównania. Jeśli chcesz porównać ortofotomapy historyczną i aktualną wybierz: “Ortofotomapa aktualna” (1) i “Ortofotomapa 1944 r.” (2).
Wybierz kompozycje mapowe do porównania /Na Mapie/
  • Przybliż się w widoku mapy do interesującego Cię obszaru lub skorzystaj z wyszukiwarki działek lub adresów
  • Skorzystaj z pionowego suwaka do porównywania terenu na wybranych kompozycjach mapowych
Skorzystaj z suwaka do porównywania widoku map /Na Mapie/
Skorzystaj z suwaka do porównywania widoku map /Na Mapie/

Źródło danych - informacje o projekcie: "Orto 44"

Źródłem prezentowanych danych historycznych są zdjęcia lotnicze pozyskane przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Krośnie. Zdjęcia zostały wykonane przez Luftwaffe - siły powietrzne III Rzeszy w 1944 roku i obejmują południową część województwa podkarpackiego. Następnie pozyskane zdjęcia lotnicze zostały przetworzone do postaci ortofotomapy i opublikowane w formie interaktywnej mapy w Geoportalu. Projekt opracowania i publikacji ortofotomapy z 1944 r. został zrealizowany przez firmę SmallGIS oraz OnGeo.pl. 

Zachęcamy do odwiedzenia strony projektu: https://geoportal-krajowy.pl/historia-podkarpackich-lasow.

Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.