Na mapie

Ortofotomapa Lublina z okresu II wojny światowej w Geoportalu

Monika Byś
2023-08-03
~3 min
Post zaktualizowany: 2023-08-25
Głosów: 15, średnia ocen: 5
ortofotomapa Lublina

II wojna światowa odcisnęła piętno na większości polskich miast. Nie inaczej było w przypadku Lublina, którego historyczny charakter zabudowy w dużej mierze uległ zniszczeniu. Z mapy zniknęła m.in. przedwojenna dzielnica Podzamcze i Wieniawa. Dzisiaj mamy możliwość sami prześledzić, jak zmienił się charakter i zagospodarowanie miasta na przestrzeni ostatnich 80 lat. Jest to możliwe dzięki porównaniu aktualnych i archiwalnych zdjęć lotniczych. Ortofotomapa Lublina z czasów II wojny światowej dostępna jest w Geoportalu Krajowym Na Mapie

  • Sprawdź, jak zmienił się charakter i zagospodarowanie Lublina na przestrzeni ostatnich 80 lat.
  • Źródłem prezentowanych danych są zdjęcia lotnicze z lat 1939-1944 wykonane przez niemieckie lotnictwo wojskowe Luftwaffe
  • W portalu: geoportal-krajowy.pl, możemy porównać zdjęcia lotnicze Lublina z czasów II wojny światowej z aktualnymi zdjęciami

Ortofotomapa Lublina z okresu II wojny światowej

Źródłem prezentowanych danych są zdjęcia lotnicze z lat 1939-1944 wykonane przez niemieckie lotnictwo wojskowe Luftwaffe, a pozyskane i przetworzone do postaci ortofotomapy przez pracowników naukowych Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UMCS. Naukowcy UMCS pozyskali historyczne zdjęcia lotnicze z archiwum National Archives and Records Administration (NARA), College Park, Maryland District, w USA. Przetworzone ortofotomapy obecnie zasilają System Informacji Przestrzennej Lublina.

Więcej informacji o projekcie UMCS znajdziesz na stronie: https://www.umcs.pl/pl/ortofotomapa-lublina-1939-1945,21796.htm

Jak czytamy w opracowaniu Jakuba Kuny z 2022 roku "The Orthophotomap of Lublin 1944: from Luftwaffe photographs to map application – idea, methods, contemporary challenges of processing and publishing archival aerial photographs" [dostęp do publikacji: https://sciendo.com/article/10.2478/pcr-2022-0009]

The Orthophotomap of Lublin 1944, J. Kuna, 2022, w: Polish Cartographical Review, page 123-142 

Głównym celem projektu było pozyskanie cyfrowych kopii zdjęć lotniczych z NARA w postaci wysokiej jakości skanów i poddanie ich serii zabiegów edycyjnych prowadzących do wytworzenia ortofotomapy historycznej i publikacji warstwy jako usługi danych przestrzennych.

Korzystając z dostępnych danych, zespół Na Mapie opublikował ortofotomapę Lublina z czasów II wojny światowej. W ten sposób wzbogaciliśmy własną archiwalną bazę z tego okresu o nowe zasięgi.

Niedawno w ramach projektu opublikowaliśmy archiwalne ortofotomapy południowej części województwa podkarpackiego ze szczególnym uwzględnieniem podkarpackich lasów. Zdjęcia te zostały pozyskane przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Krośnie.

Zachęcamy do odwiedzenia strony projektu: https://geoportal-krajowy.pl/historia-podkarpackich-lasow.

Jak sprawdzić ortofotomapy Lublina okresu II wojny światowej?

Aby porównać zdjęcia lotnicze z czasów II wojny światowej z aktualną ortofotomapą, w pierwszym kroku przejdź na stronę Geoportalu Krajowego, który dostępny jest pod linkiem: https://geoportal-krajowy.pl. Dalsze kroki przedstawiamy w instrukcji krok po kroku:

  • Wybierz w pasku po prawej stronie narzędzie “Porównaj mapy”.
Wybierz “Porównaj mapy” /Na Mapie/
Wybierz “Porównaj mapy” /Na Mapie/
  • Wybierz dwie kompozycje mapowe do porównania. Jeśli chcesz porównać ortofotomapy historyczną i aktualną wybierz: “Ortofotomapa aktualna” (1) i “Ortofotomapa Lublina 1944 r.” (2).
Wybierz kompozycje mapowe do porównania /Na Mapie/
  • Przybliż się w widoku mapy do interesującego Cię obszaru lub skorzystaj z wyszukiwarki działek lub adresów
  • Skorzystaj z pionowego suwaka do porównywania terenu na wybranych kompozycjach mapowych
Skorzystaj z suwaka do porównywania widoku map /Na Mapie/
Skorzystaj z suwaka do porównywania widoku map /Na Mapie/

Jak wyglądał Lublin podczas II wojny światowej?

W ciągu zaledwie 6 lat miasto całkowicie straciło swój dwukulturowy charakter oraz dotychczasową tożsamość, a w ciągu zaledwie 17 pierwszych dni wojny miasto poniosło dotkliwe straty. Największe bombardowanie miasta miało miejsce już 9 września 1939 roku. Niemcy obrali za cel centrum Lublina - okolice Starego Miasta, Krakowskie Przedmieście, ulice: Kapucyńską, Kościuszki, Chopina i Narutowicza. Bomby burzące i zapalające użyte przez lotnictwo niemieckie uszkodziły budynek katedry i siedzibę magistratu.

Okolice Zamku Królewskiego w Lublinie podczas II wojny światowej i obecnie /Na Mapie/
Okolice Zamku Królewskiego w Lublinie podczas II wojny światowej i obecnie /Na Mapie/

Uszkodzeniu i zburzeniu uległy 274 budynku, w tym wiele zabytkowych o wysokiej wartości historycznej m.in. ratusz, Brama Krakowska, kościół pomisjonarski, pałac Potockich. 

Okolice ulicy Kapucyńskie i Krakowskie Przedmieście w Lublinie podczas II wojny światowej i obecnie /Na Mapie/
Okolice ulicy Kapucyńskie i Krakowskie Przedmieście w Lublinie podczas II wojny światowej i obecnie /Na Mapie/

Dodatkowo wojska nieprzyjaciela zniszczyły urządzenia komunikacyjne, łączności, szkoły, sklepy, fabryki i zakłady pracy. Z mapy zniknęła niemalże cała przedwojenna dzielnica Podzamcze i Wieniawa.

Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.