Gminy w Polsce rozpoczęły prace nad planami ogólnymi

60 proc. gmin w Polsce aktywnie pracuje nad przygotowaniem planów ogólnych, czyli kluczowych dokumentów planistycznych dla lokalnych społeczności. Jest to wynik wyższy, niż prognozowany na dany okres przez Komisję Europejską, która zakładała, że prace te rozpoczną się w połowie gmin.

Dzięki wzmożonym działaniom informacyjnym i wsparciu rządowemu, reforma planowania przestrzennego nabiera tempa, przynosząc korzyści zarówno dla władz lokalnych, jak i mieszkańców. Sprawdźmy, co dokładnie się zmienia i jakie wyzwania stoją przed samorządami.

Czym jest plan ogólny i dlaczego jest tak ważny?

Plan ogólny to dokument planistyczny, który od 2023 roku pełni funkcję aktu prawa miejscowego. Obejmuje cały obszar gminy i stanowi podstawę dla zrównoważonego rozwoju lokalnego, zachowując równowagę między interesami społecznymi, gospodarczymi i środowiskowymi.

Reforma planowania przestrzennego, która weszła w życie w 2023 roku, nakłada na gminy obowiązek uchwalenia planu ogólnego do 1 stycznia 2026 roku. Jest to istotny krok w kierunku zapewnienia ładu przestrzennego oraz sprawniejszego wykorzystania narzędzi cyfrowych w zarządzaniu przestrzenią.

Sukces gmin – przekroczony wskaźnik Komisji Europejskiej

Spośród 2477 gmin w Polsce, już 1500 rozpoczęło prace nad planami ogólnymi. Jak podaje MRiT, oznacza to, że:

„Ponad 60 proc. gmin pracuje nad stworzeniem planu ogólnego, co pozwoliło przekroczyć zakładany przez Komisję Europejską wskaźnik 50 proc.”

Wśród najbardziej zaawansowanych województw znajdują się:

• Kujawsko-pomorskie – 77 proc. gmin,
• Podkarpackie – 76 proc. gmin,
• Wielkopolskie – 74 proc. gmin.

Edukacja i wsparcie dla samorządów – klucz do sukcesu 

W ramach projektu „Wdrożenie reformy planowania i zagospodarowania przestrzennego” firma SmallGIS i OnGeo.pl prowadzi bezpłatne szkolenia Wspólna przestrzeń dla przedstawicieli Jednostek Samorządu Terytorialnego (JST) oraz specjalistów z branży planowania przestrzennego.

Szkolenia te są finansowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii i mają na celu przygotowanie gmin do skutecznej realizacji reformy oraz uchwalenia planów ogólnych do 2026 roku.

Cel i zakres szkoleń

Głównym celem szkoleń jest podniesienie kwalifikacji uczestników w zakresie nowoczesnego planowania przestrzennego, z uwzględnieniem:

• Najnowszych przepisów prawnych wynikających z reformy.
• Cyfryzacji procesów planistycznych, w tym korzystania z narzędzi wspomagających pracę planistów i urzędników.
• Integracji planowania przestrzennego z planowaniem strategicznym, co pozwala na lepsze dostosowanie dokumentów planistycznych do lokalnych i regionalnych potrzeb.

Szkolenia zostały zaprojektowane w taki sposób, aby zapewnić uczestnikom nie tylko wiedzę teoretyczną, ale przede wszystkim praktyczne umiejętności, które mogą natychmiast zastosować w pracy.

Po ukończeniu kursu uczestnicy:

• Zrozumieli proces tworzenia planów ogólnych zgodnie z obowiązującymi przepisami.
• Poznali możliwości wykorzystania narzędzi cyfrowych do efektywnego zarządzania przestrzenią.
• Zdobyli wiedzę na temat warunków, które należy spełnić, aby skorzystać z bezzwrotnego wsparcia finansowego na przygotowanie dokumentów planistycznych.
• Potrafią w sposób efektywny realizować zadania związane z uchwalaniem planów ogólnych w swojej gminie.

Zainteresowanie i efekty szkoleń

Jak podkreślają organizatorzy, liczba uczestników szkoleń stale rośnie, co świadczy o dużym zapotrzebowaniu na tego rodzaju wsparcie. W ciągu pierwszych dwóch miesięcy w kursach wzięły udział setki samorządowców i planistów, którzy docenili praktyczne podejście i wysoką jakość materiałów dydaktycznych.

Szkolenia są częścią kompleksowego wsparcia dla gmin w realizacji reformy planowania przestrzennego, co ma przyczynić się do efektywnego zarządzania przestrzenią w Polsce oraz osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju.

Szkolenia organizowane przez SmallGIS i OnGeo.pl to nie tylko wsparcie dla JST, ale także inwestycja w nowoczesne, zrównoważone planowanie przestrzenne. Dzięki finansowaniu z KPO, każdy uczestnik ma szansę zdobyć wiedzę i umiejętności, które są kluczowe dla realizacji celów reformy, a także dla lepszego funkcjonowania lokalnych społeczności.

Co dalej? Terminy i wyzwania

Samorządy mają czas na uchwalenie planów ogólnych do 1 stycznia 2026 roku. Prace wymagają jednak współpracy ekspertów, odpowiednich narzędzi oraz środków finansowych. Dzięki wsparciu ministerialnemu oraz programom edukacyjnym, JST mogą z powodzeniem sprostać nowym wymogom.

Fakt, że już ponad 60 proc. gmin rozpoczęło prace nad planami ogólnymi, to dowód na skuteczność reformy i zaangażowanie samorządów w poprawę ładu przestrzennego w Polsce. Wsparcie ze strony MRiT, szkolenia i narzędzia cyfrowe przyspieszają realizację tych ambitnych celów.