Czy można wybudować dom w otulinie parku narodowego?

Przy wyborze idealnego miejsca pod budowę domu, brane są pod uwagę walory estetyczne. Działka w bliskim otoczeniu natury, niedaleko lasu, czy jeziora, może być atrakcyjna dla potencjalnych inwestorów. Na rynku pojawiają się oferty działek w otulinie parku narodowego, które potencjalnie spełniałyby wymienione oczekiwania. Powstaje jednak pytanie, czy można wybudować dom w otulinie parku narodowego?

Budowa na terenie objętym ochroną przyrody, szczególnie w otulinie parku krajobrazowego, wymaga spełnienia specyficznych wymagań i zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W takich lokalizacjach niezwykle istotne są strefy ochrony krajobrazu, które mają na celu chronić zarówno przyrodę, jak i unikalny krajobraz kulturowy. Utworzenie parku krajobrazowego oraz plan ochrony parku krajobrazowego precyzyjnie określają, jakie rodzaje inwestycji są możliwe, a miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego muszą uwzględniać te zasady. W obszarze chronionego krajobrazu inwestycje powinny być dostosowane do otoczenia, a obszary zabudowane wyróżniające się muszą harmonijnie wpasowywać się w naturalny krajobraz danego parku krajobrazowego.

Czym jest otulina parku narodowego?

Otulina parku narodowego jest strefą ochronną graniczącą w formą przyrody, jaką jest park narodowy. Celem utworzenia strefy jest zabezpieczenie przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka. Jak wynika z art. 11. ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2004 Nr 92 poz. 880) utworzenie otuliny parku narodowego jest obowiązkowe dla każdego parku. Otulina zapewnia swobodę w poruszaniu się zwierząt łownych zamieszkujących tereny parku narodowego poza jego obszar. Określenie o zmiana granic parku narodowego, a co za tym idzie wyznaczenie otuliny parku narodowego następuje w drodze rozporządzenia rady ministrów.

Właściwy minister do spraw środowiska może utworzyć dodatkowo w otulinie strefę ochronną zwierząt łownych, jeśli wymaga tego potrzeba ochrony tych zwierząt.

Należy dodać, że otulina może powstać również wraz z utworzeniem formy ochrony przyrody, jak rezerwat przyrody lub park krajobrazowy.

Budowa w otulinie parku krajobrazowego - przepisy

Budowa w otulinie parku krajobrazowego podlega szczególnym przepisom i ograniczeniom. Otulina to obszar wokół parku krajobrazowego, który ma na celu ochronę jego walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych. Choć budowa w takim miejscu jest możliwa, wymaga spełnienia dodatkowych warunków i uzyskania niezbędnych pozwoleń.

Kluczowe kwestie obejmują:

1. Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego – inwestycja musi być zgodna z ustaleniami dotyczącymi ochrony przyrody i krajobrazu, zapisanymi w planie.
2. Pozwolenie od organów ochrony środowiska – w niektórych przypadkach, zwłaszcza przy większych inwestycjach, może być konieczne uzyskanie opinii lub decyzji środowiskowej, w której oceniony zostanie wpływ inwestycji na park i jego otulinę.
3. Zakaz lub ograniczenia w budowie określonych typów obiektów – w zależności od stopnia ochrony, mogą obowiązywać zakazy dotyczące np. budowy zakładów przemysłowych, inwestycji uciążliwych dla środowiska, czy zabudowy intensywnej.

Przestrzeganie tych regulacji ma na celu zminimalizowanie negatywnego wpływu działalności ludzkiej na chroniony obszar oraz zapewnienie harmonii między nową zabudową a naturalnym otoczeniem.

Czy można wybudować dom w otulinie parku narodowego?

W otulinie parku narodowego można lokalizować tylko takie inwestycje, które nie stwarzają zagrożenia dla tego parku wynikającej z działalności człowieka. Zwróć jednak uwagę, że ustawa o ochronie przyrody nie wyróżnia otuliny, jako formy ochrony przyrody oraz, że sama ustawa nie wprowadza żadnych konkretnych ograniczeń ochronnych dotyczących możliwości lub braku możliwości budowy na tym terenie. Ograniczenia dotyczące m.in. inwestycji budowlanych w otulinie parku narodowego mogą znaleźć się w planie ochrony parku narodowego. Zgodnie z zapisem planu możliwy jest całkowity zakaz nie tylko budowy domów, ale również altan, ogrodzeń, kopania rowów odwodnieniowych, czy stawiania budynków gospodarczych. Problem ograniczania prawa własności osób, których nieruchomości znajdują się w otulinie parku narodowego wzbudza emocje ilekroć powstaje potrzeba powstania nowego planu ochrony. Zgodnie z prawem plan ochrony tworzony jest raz na 20 lat. Mieszkańcy mają możliwość wnoszenia wniosków dotyczących przeznaczenia ich nieruchomości, jednak w praktyce wiemy, że rozpatrzenie ich wymaga czasu. Dokonując oceny zakresu zakazów, należy uwzględniać przede wszystkim cel, dla osiągnięcia, którego została stworzona otulina. Ograniczenia funkcjonujące na terenie otuliny są bardzo ogólnikowe i wymagają konkretyzacji w aktach planistycznych.

Podsumowując,

Aby dowiedzieć się, czy możliwa jest budowa domu w otulinie parku narodowego, należy sprawdzić, czy obszar, na którym znajduje się Twoja działka jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (MPZP). W dokumencie tym uwzględnia się wszelkie ograniczenia wykazane w planie ochrony parku narodowego.

Pamiętaj, że chociaż dla obszaru otuliny nie ustanawia się wypunktowanych zakazów i ograniczeń, to nie przesądza o możliwości zagospodarowania jej obszaru zgodnie z kaprysem właściciela nieruchomości. Zakres działań jest ograniczony celem ustanowienia obszaru otuliny, czyli zabezpieczeniem przed szkodliwym odziaływaniem zewnętrznym człowieka. Celem jest również zapewnienie niezakłóconego przebiegu procesów ekologicznych i ewolucyjnych na obszarach ochronnych. Przedsięwzięcie podjęte przez właściciela nieruchomości zlokalizowanej na terenie otuliny może być zrealizowane, jeżeli uwzględnia potrzeby ochrony parku narodowego. Drugą możliwością jest realizacja inwestycji z zachowaniem określonych warunków szczególnych, dla zapewnienia ochrony obszarów ekologicznie cennych.

A jeśli kupiłem działkę z domem przed utworzeniem parku narodowego i otuliny?

Jeśli planujesz zamieszkać na takim terenie pamiętaj, że nieruchomości wybudowane przed utworzeniem parku narodowego, czy też otuliny parku narodowego, mogą być bez przeszkód remontowane zgodnie z prawem. Taki zapis sugeruje art. 15 pkt 5 ustawy o ochronie przyrody.

Czy wiesz, że…

W geoportalu OnGeo.pl znajdziesz rejestr obszarów chronionych dla każdej gminy z osobna?

Możesz w szybki i prosty sposób sprawdzić informacje o powierzchniowych formach ochrony przyrody występujących w granicach wybranego terenu i jego najbliższym sąsiedztwie:

• parki narodowe i krajobrazowe
• obszary Natura 2000
• rezerwaty przyrody
• pomniki przyrody

Mając na uwadze rzetelność naszych informacji, dodaliśmy nową opcje w Raporcie o terenie, dzięki której możesz zobaczyć dokument źródłowy dotyczący danej formy przyrody. Dzięki opcji zobacz więcej, zostaniesz bezpośrednio odesłany do strony internetowej zawierającej wszelkie potrzebne Ci informacje.

Dzięki Raportom o Terenie OnGeo.pl możesz bez wychodzenia z domu wygenerować raport, który przedstawi w formie mapy oraz tabeli obowiązujące plany (wraz z linkiem do ustawy), zasięgi występowania form ochrony, pomników przyrody, a także wiele innych cech mogących mieć wpływ na wartość budowlaną naszej działki, a nawet na przyszłość naszego mienia. Z pomocą raportu o terenie dowiesz się również, czy obszar, na którym znajduje się Twoja działka, jest objęty MPZP. 

Raport o terenie to przejrzysty dokument z ponad 50 stronami danych o dowolnej działce w Polsce.

Zobacz: Przykładowy Raport dla działki OnGeo.pl