Ocena oddziaływania na środowisko - kiedy jest wymagana?

Ocena oddziaływania na środowisko to postępowanie przeprowadzane dla planowanych przedsięwzięć, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko. Pozwala na identyfikację potencjalnych skutków środowiskowych planowanych przedsięwzięć oraz na opracowanie działań, które mają na celu ich minimalizację lub eliminację. Sprawdź, kiedy wymagana jest ocena oddziaływania na środowisko i jak wygląda ta procedura. 

Czym jest ocena oddziaływania na środowisko?

Ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) jest procesem, który ma na celu identyfikację, ocenę i minimalizację lub eliminację potencjalnych skutków planowanego przedsięwzięcia na środowisko. Jest to jeden z podstawowych instrumentów prawnych ochrony środowiska.

OOŚ na środowisko przeprowadza się w ramach postępowania w sprawie wydania:

• decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
• innych decyzji w przypadku zaistnienia okoliczności wskazanych w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

O tym, czym jest decyzja środowiskowa przeczytasz w artykule: Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach - kiedy jest wymagana?

W ramach oceny oddziaływania na środowisko analizuje się i określa pośredni i bezpośredni wpływ inwestycji na środowisko naturalne, zdrowie i jakość życia ludności, zabytki i dobra materialne oraz krajobraz i działalność kulturalną. Bada się również ryzyko wystąpienia awarii i katastrof, w tym katastrof budowlanych i naturalnych wynikających z realizacji przedsięwzięcia. Określa się możliwości zapobiegania i zmniejszenia wpływu oddziaływania na środowisko oraz wymagany zakres monitorowania niekorzystnych i szkodliwych zjawisk. 

Informacji na temat szkodliwości planowanych przedsięwzięć dostarcza nam Raport Oceny Oddziaływania Przedsięwzięcia na Środowisko (ROOŚ). Natomiast oceną planowanych dokumentów strategicznych, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko zajmuje się Prognoza Oceny Oddziaływania na Środowisko (POOŚ).

Kiedy przeprowadza się ocenę oddziaływania na środowisko?

Rozporządzenie Rady Ministrów z 26 września 2019 r. dotyczące przedsięwzięć, które mogą znacząco wpływać na środowisko, wyznacza trzy kategorie przedsięwzięć, w których należy przeprowadzić OOŚ, a są to:

Przedsięwzięcia potencjalnie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, obejmujące m.in.:

• Zabudowę mieszkaniową wraz z towarzyszącą infrastrukturą, która jest objęta ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub miejscowego planu odbudowy, o powierzchni zabudowy nie mniejszej niż:
  • 2 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody,
  • 4 ha na obszarach innych,
• Zabudowę mieszkaniową nieobjętą ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub miejscowego planu odbudowy, o powierzchni zabudowy nie mniejszej niż:
  • 0,5 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody,
  • 2 ha na obszarach innych.

Przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, obejmujące m.in.:

• Elektrownie jądrowe;
• Elektrociepłownie;
• Elektrownie wiatrowe o łącznej mocy nominalnej nie mniejszej niż 100 MW;
• Napowietrzne linie elektroenergetyczne o napięciu znamionowym nie mniejszym niż 220 kV;
• Wydobywanie azbestu lub instalacje do przetwarzania azbestu lub produktów zawierających azbest;
• Wydobycie kopalin ze złoża;
• Autostrady i drogi ekspresowe;
• Oczyszczalnie ścieków obsługujące mieszkańców powyżej 150 tys.;
• Elektrownie wodne;
• Instalacje wykorzystujące energię wiatru na obszarach objętych formami ochrony przyrody;
• Napowietrzne linie elektroenergetyczne o napięciu znamionowym nie mniejszym niż 110 kV;
• Ośrodki wypoczynkowe lub hotele poza terenami mieszkaniowymi;
• Zabudowę przemysłową, w tym zabudowę systemami fotowoltaicznymi.

A także przypadki, w których zmiany w obiektach są klasyfikowane jako przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.

Sprawdź kartę informacyjną przedsięwzięcia w Geoportalu Na Mapie

Wejdź na Geoportal swojej gminy i sprawdź karty przedsięwzięć, które mogą mieć znaczący i potencjalny wpływ na środowisko. W Ekoportalu Na Mapie zyskasz wiedzę o inwestycjach i planach inwestycyjnych na terenie swojej gminy, które wymagają decyzji środowiskowych.

Aby przejść na swój geoportal, skorzystaj z wyszukiwarki dostępnej na stronie: https://geoportal-krajowy.pl/#szukaj-gminy. Możesz również skorzystać z wyszukiwarki internetowej i wpisać frazę "geoportal na mapie + nazwa Twojej gminy". 

Dane o przedsięwzięciach przygotowaliśmy w dwóch wersjach - w tabeli oraz w formie zbiorczego zestawienia kart. Otrzymasz nie tylko sam wykaz kart informacyjnych, ale również:

• numer i nazwę sprawy,
• tematykę,
• rodzaj dokumentu,
• dane urzędu do którego wpłynęła decyzja,
• datę publikacji i modyfikacji decyzji.

Bazę danych aktualizujemy na bieżąco.

Raport oceny oddziaływania przedsięwzięcia. Co zawiera ROOŚ?

Wyniki oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko przedstawia się w formie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (ROOŚ). Raport RDOŚ jest następnie opiniowany przez organy ochrony środowiska oraz inne organy, w tym organy samorządu terytorialnego.

Zakres informacji zawartych w raporcie jest precyzyjnie określony w Ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2008 nr 199 poz. 1227). Zgodnie z art. 66 ust. 1 tejże ustawy, raport powinien obejmować charakterystykę planowanego przedsięwzięcia, czyli opis:

• Inwestycji i warunków użytkowania terenu w fazie realizacji i eksploatacji lub użytkowania;
• Przewidywanych rodzajów i ilości emisji;
• Wykorzystywanych zasobów naturalnych - gleby, wody i powierzchni ziemi;
• Zapotrzebowana na energię i jej zużycie;
• Informacji o różnorodności biologicznej;
• Ryzyka występowania katastrof naturalnych i budowlanych oraz ryzyko wzrostu zagrożenia wraz z postępującymi zmianami klimatu;
• Krajobrazu i terenów chronionych, zabytków, obiektów chronionych;
• Przewidzianych skutków dla środowiska w przypadku niepodjęcia się realizacji inwestycji;
• Innych przedsięwzięć planowanych na danym terenie lub w obszarze objętym raportem środowiskowym czy oddziałującym na przedsięwzięcie.

Ponadto raport oceny oddziaływania na środowisko powinien zawierać opis wariantów, czyli szczególnych cech przedsięwzięcia lub jego oddziaływania. Chodzi o porównanie oddziaływania na ludzi, florę i faunę, siedliska przyrodnicze, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, a także na dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy.

Raport powinien obejmować także opis zastosowanych metod prognozowania oddziaływania na środowisko wraz z opisem przewidywanych oddziaływań. W raporcie należy wyróżnić oddziaływania: pośrednie, bezpośrednie, wtórne, skumulowane, terminowe (długo- ,średnio- i krótkoterminowe), stałe i chwilowe.

W dokumencie nie może również zabraknąć opisu czynników społecznych czyli analizy konfliktów społecznych związanych z planowaną inwestycją oraz konieczności lub braku konieczności ustanowienia ograniczonego użytkowania. Każda inwestycja, która może potencjalnie lub znacząco szkodzić środowisku powinna być monitorowana, a opis tego czynnika powinien być zawarty w ROOŚ.

Prognoza oceny oddziaływania na środowisko. Co zawiera POOŚ?

Prognoza oceny oddziaływania na środowisko (POOŚ) jest dokumentem, który zawiera informacje o potencjalnych skutkach planowanego dokumentu strategicznego na środowisko. POOŚ przygotowuje się w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SOOŚ), która jest wymagana dla planowanych dokumentów strategicznych, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko. Jest wykorzystywany przez organy administracji publicznej w podejmowaniu decyzji o przyjęciu dokumentów strategicznych. 

POOŚ powinien zawierać następujące informacje:

• Opis dokumentu strategicznego, w tym jego celów, zakresu, oraz harmonogramu realizacji;
• Identyfikacja i ocena potencjalnych oddziaływań dokumentu strategicznego na środowisko. Ocena powinna obejmować wszystkie czynniki środowiskowe, w tym:
  • powietrze
  • wodę
  • glebę
  • zasoby naturalne
  • faunę i florę
  • krajobraz
  • zabytki
• Opis działań, które mają na celu minimalizację lub eliminację negatywnych skutków oddziaływania dokumentu strategicznego na środowisko;
• Wnioski z oceny oddziaływania dokumentu strategicznego na środowisko.