Portal DOM: Rewolucja w dostępie do cen transakcyjnych nieruchomości

Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, dotyczący stworzenia Portalu DOM (Dane o Obrocie Mieszkaniami). To nowoczesne, bezpłatne narzędzie, które zrewolucjonizuje dostęp do wiarygodnych danych o cenach transakcyjnych mieszkań i domów jednorodzinnych na rynku pierwotnym i wtórnym. Inicjatywa ma na celu zwiększenie przejrzystości rynku, wzmocnienie pozycji kupujących oraz wsparcie dla inwestorów i instytucji publicznych w kształtowaniu efektywnej polityki mieszkaniowej.

Czym jest Portal DOM?

Portal DOM to innowacyjne rozwiązanie, które zapewni powszechny dostęp do statystycznych danych o cenach transakcyjnych nieruchomości. Użytkownicy będą mogli korzystać z zaawansowanych filtrów, takich jak lokalizacja, typ rynku (pierwotny lub wtórny), rodzaj nieruchomości (mieszkanie czy dom), liczba pokoi, powierzchnia użytkowa czy kondygnacja. Dzięki temu każdy będzie mógł uzyskać precyzyjne informacje o średnich lub medianach cen w wybranym okresie (do dwóch lat wstecz) i na wybranym terenie – od poziomu ulicy po całe województwo.

Portal będzie prowadzony przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). Dane będą prezentowane anonimowo i zbiorczo, z zachowaniem pełnej ochrony prywatności stron transakcji. Wyniki będą wyświetlane tylko wtedy, gdy dla danego zapytania dostępnych będzie co najmniej sześć różnych transakcji, co zapobiegnie identyfikacji pojedynczych nieruchomości.

Jakie zmiany wprowadzi Portal DOM?

1. Realne ceny w jednym miejscu
   Portal DOM zapewni bezpłatny dostęp do rzeczywistych cen transakcyjnych nieruchomości, eliminując problem braku transparentności na rynku. W odróżnieniu od komercyjnych portali ogłoszeniowych, które prezentują ceny ofertowe (często zawyżone), DOM dostarczy danych opartych na faktycznych transakcjach.
2. Świadome decyzje zakupowe
   Zaawansowane filtry pozwolą użytkownikom precyzyjnie porównywać oferty w oparciu o wybrane parametry, co ułatwi podejmowanie świadomych decyzji zakupowych. To szczególnie ważne dla osób prywatnych, które często borykają się z asymetrią informacji na rynku nieruchomości.
3. Wsparcie dla inwestorów i polityki mieszkaniowej
   Portal dostarczy wiarygodnych danych, które będą nieocenione dla deweloperów planujących inwestycje oraz dla instytucji publicznych, takich jak GUS, NBP czy UOKiK. Umożliwi to lepsze monitorowanie rynku mieszkaniowego i dostosowywanie instrumentów wsparcia mieszkalnictwa.
4. Ochrona prywatności
   Dane jednostkowe będą chronione, a informacje prezentowane w formie statystyk (średnich lub median). To zapewni bezpieczeństwo danych osobowych i uniemożliwi identyfikację konkretnych transakcji.

Źródła danych Portalu DOM

Portal DOM będzie gromadził dane z trzech głównych źródeł:

• Rynek pierwotny: Informacje o umowach sprzedaży mieszkań i domów jednorodzinnych objętych obowiązkiem prowadzenia mieszkaniowego rachunku powierniczego, pozyskiwane od podmiotów zgłaszających dane do Ewidencji Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego.
• Rynek pierwotny (poza DFG): Dane od podmiotów profesjonalnych, które nie są objęte obowiązkiem zgłaszania do Ewidencji DFG.
• Rynek pierwotny i wtórny: Informacje przekazywane przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej na podstawie aktów notarialnych zgłaszanych przez notariuszy.

Proces legislacyjny i harmonogram

Projekt ustawy, stanowiący nowelizację ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz ustawy o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym, został przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów. W najbliższym czasie trafi do komisji prawniczej, a następnie pod obrady Rady Ministrów, co prawdopodobnie nastąpi w III kwartale 2025 roku. Po zakończeniu prac legislacyjnych ustawa wejdzie w życie po 20 miesiącach od ogłoszenia, co oznacza, że Portal DOM może ruszyć w 2027 roku.

Inicjatywy wspierające transparentność rynku

Równolegle do prac nad Portalem DOM, ugrupowanie Polska 2050 aktywnie działa na rzecz większej przejrzystości rynku mieszkaniowego. 11 lipca 2025 roku weszła w życie ustawa obligująca deweloperów do publikowania cen ofertowych mieszkań w Internecie. Polska 2050 złożyła również wniosek o bezpłatny dostęp do Rejestru Cen Nieruchomości (RCN), który gromadzi dane o transakcjach przekazywane przez notariuszy. Choć RCN jest obecnie niekompletny i nieaktualizowany w czasie rzeczywistym, nowelizacja ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, będąca na etapie konsultacji społecznych (do 26 lipca 2025 roku), może to zmienić.

Dlaczego Portal DOM jest ważny?

Brak dostępu do wiarygodnych danych o cenach transakcyjnych to jeden z głównych problemów polskiego rynku nieruchomości. Ceny ofertowe, publikowane na komercyjnych portalach, często nie odzwierciedlają rzeczywistych wartości rynkowych, co prowadzi do asymetrii informacji i utrudnia podejmowanie racjonalnych decyzji zakupowych. Portal DOM ma szansę to zmienić, oferując obywatelom, inwestorom i instytucjom publicznym dostęp do rzetelnych danych, które zwiększą transparentność i konkurencyjność rynku.

Podsumowanie

Portal DOM to przełomowe narzędzie, które wprowadzi nowy standard przejrzystości na polskim rynku nieruchomości. Dzięki niemu kupujący zyskają lepszą pozycję negocjacyjną, inwestorzy otrzymają wiarygodne dane do planowania, a państwo będzie mogło skuteczniej kształtować politykę mieszkaniową. Choć na uruchomienie portalu trzeba jeszcze poczekać, już teraz budzi on duże zainteresowanie i nadzieję na zmiany, które odczują wszyscy uczestnicy rynku.