Co to jest kubatura ziemi i jak ją obliczyć? Praktyczny poradnik

Kubatura ziemi, zwana również objętością ziemi, określa przestrzeń zajmowaną przez grunt. Analizując objętość mas ziemi możesz określić, ile ziemi potrzebujesz zebrać lub nawieźć na działkę, aby ją wyrównać. Obliczenie kubatury bywa skomplikowane, szczególnie, jeśli Twoja działka znajduje się na stoku. Sprawdź, jak obliczyć kubaturę ziemi oraz do czego przyda Ci się ta wiedza. 

Prace związane z budową obiektów budowlanych, m.in. domów, wymagają przygotowania terenu. Jedną z pierwszych czynności, jaką należy wykonać przed budową, oczywiście pomijając etap gromadzenia dokumentacji projektowej oraz załatwienia formalnych pozwoleń, jest usunięcie lub nawiezienie mas ziemnych na teren budowy. Wszystko po to, aby bezpiecznie i stabilnie usytuować fundamenty na gruncie. Procedura ta nazywana jest niwelacją lub wyrównaniem terenu działki.

Na tym etapie istotne staje się pytanie - ile ziemi należy usunąć lub nawieźć, aby wyrównać teren działki. Odpowiedź na to pytanie bywa niejednoznaczna, a szacowanie mas ziemnych często "oblicza się na oko". Precyzyjne oszacowanie mas ziemnych może przynieść oszczędności na poziomie kilkuset złotych, co w przypadku budowy domu może okazać się zbawienne. Pytanie tylko, skąd wziąć taką informacje? Z pomocą przyjdzie Ci nasz poradnik :).

Zacznijmy jednak od podstaw....

Co to jest kubatura ziemi?

Kubatura ziemi, inaczej objętość ziemi, określa ilość przestrzeni zajmowanej przez glebę. Dzięki analizie mas ziemnych możesz przygotować kosztorys prac ziemnych przed samą budową domu. 

Pomiar mas ziemnych używamy do określenia ilości ziemi potrzebnej do wykonania różnych zadań, m.in. wykopana fundamentów budynku, budowy nasypów drogowych, kształtowania terenu w ogrodach, czy planowaniu w rolnictwie. Wybór odpowiedniej metody pomiarowej objętości mas ziemi, ich fachowe wykonanie oraz prawidłowe rozliczenie inwestycji budowlanej przez wyspecjalizowaną firmę, często prowadzi do redukcji zbędnych kosztów, co w efekcie przekłada się na istotne oszczędności w realizacji projektu.

Jak kubatura ziemi wpływa na koszt prac ziemnych?

Kubatura ziemi ma znaczący wpływ na koszty i zakres prac ziemnych, takich jak nasypy, wykopy oraz wyrównanie działki. 

Przykładowo, jeśli projekt wymaga stworzenia dużego nasypu, większa kubatura ziemi oznacza większą ilość materiału potrzebnego do budowy nasypu. To z kolei może prowadzić do wyższych kosztów zakupu materiałów oraz większej pracy ziemnej potrzebnej do przemieszczenia i umieszczenia ziemi.

Przy większej kubaturze ziemi, np. gdy potrzebne są głębokie wykopy pod fundamenty budynków, koszty prac ziemnych mogą wzrosnąć ze względu na większą ilość ziemi, która musi zostać usunięta z terenu. 

Wyrównanie terenu na działce o większej kubaturze ziemi może być bardziej skomplikowane i kosztowne, ponieważ może być konieczne przemieszczenie dużej ilości ziemi w celu uzyskania płaskiej powierzchni.

Jak obliczyć kubaturę ziemi?

Obliczenie kubatury ziemi może być stosunkowo skomplikowane, zwłaszcza jeśli teren jest nierówny lub ma nieregularne kształty. Istnieje jednak kilka podstawowych metod, które można zastosować w zależności od charakterystyki terenu. Poniżej przedstawiam kilka kroków, które pomogą Ci obliczyć kubaturę ziemi:

1. Metoda przekrojów poprzecznych

Metoda ta polega w skrócie na wyznaczeniu przekrojów poprzecznych terenu w regularnych odstępach, na przykład co metr lub co kilka metrów. Następnie mierzy się szerokość każdego przekroju oraz jego długość, a także wysokość terenu w każdym punkcie przekroju. W kolejnym kroku oblicza się powierzchnię każdego przekroju, a następnie sumuje się wszystkie wyniki z pomiaru. Ostatecznie, mnoży się sumę powierzchni przez odległość między kolejnymi przekrojami, aby uzyskać kubaturę ziemi. 

Przypominamy, że w Raporcie o terenie OnGeo.pl znajdziesz analizę profilu terenu. W ramach analizy w Raporcie o terenie OnGeo.pl otrzymasz kompletną analizę ukształtowania terenu oraz pokrycia terenu wzdłuż wyznaczonych odcinków AB i CD.

Przykładowe obliczenie objętości ziemi z użyciem metody przekrojów poprzecznych

Na potrzeby obliczeń przyjmujemy odstępy przekrojów co 1 metr. Wzór do odliczenia kubatury ziemi tą metodą kształtuje się następująco:

Kubatura = Σ(A * d)

gdzie: 
A - powierzchnia przekroju,
d - odległość między przekrojami.

• Powierzchnia przekroju (A) = 10 m * 1 m = 10 m²
• Odległość między przekrojami (d) = 1 m
• Kubatura = 10 m² * 1 m + 10 m² * 1 m + ... (do końca działki)
• Kubatura = 10 m² * 20 m = 200 m³

2. Metoda trapezów

W przypadku terenu o nieregularnym profilu, można podzielić teren na mniejsze obszary o kształcie trapezów. Następnie mierzy się szerokość każdego trapezu oraz długość jego podstawy (zazwyczaj na górze i na dole nachylenia) i oblicza się powierzchnię każdego trapezu. Obliczone pola powierzchni sumuje się ze sobą, a następnie mnoży się sumę powierzchni przez odległość między kolejnymi przekrojami, aby uzyskać kubaturę ziemi.

Przykładowe obliczenie objętości ziemi z użyciem metody trapezów

Dla przykładu podzielmy działkę o wymiarach 20 x 10 metrów na 10 trapezów, każdy o wysokości 2 metrów. Wówczas otrzymujemy:

Kubatura = Σ(A * d)

gdzie:
A - powierzchnia trapezów, 
d - odległość między trapezami.

Powierzchnia trapezu (A) = [(a + b) * h] / 2, gdzie a i b to długości boków trapezu, a h to jego wysokość.

• A = [(20 m + 20 m) * 2 m] / 2 = (40 m * 2 m) / 2 = 40 m²;
• Kubatura = 40 m² * 10 trapezów = 400 m³

3. Metoda równoległoboków

Metoda ta jest najbardziej odpowiednia dla terenów płaskich. Teren dzieli się na równoległoboki, a następnie mierzy się szerokość, długość i wysokość terenu w każdym punkcie równoległoboku. Następnie oblicza się powierzchnię każdego równoległoboku i sumuje się je. Ostatecznie, mnoży się sumę powierzchni przez odległość między kolejnymi równoległobokami, aby uzyskać kubaturę ziemi.

Przykładowe obliczenie objętości ziemi z użyciem metody równoległoboków

Przykładowo dzieląc działkę o wymiarach 20 x 10 metrów na równoległoboki o szerokości 2 metrów, otrzymujemy 10 równoległoboków.

Kubatura = Σ(A * d)

gdzie:
A - powierzchnia równoległoboku, 
d - odległość między równoległobokami.

Powierzchnia równoległoboku (A) = a * h, gdzie a długość boku równoległoboku, a h to jego wysokość.

• (A) = 2 m * 20 m = 40 m²
• Kubatura = 40 m² * 10 = 400 m³

4. Metoda skaningu laserowego 

Metoda skaningu laserowego umożliwia precyzyjne pomiary terenów, które są trudne do osiągnięcia lub uznane za niebezpieczne. Jej główną zaletą jest uzyskanie bardzo dokładnych danych dotyczących geometrii terenu, co pozwala na wierniejsze odwzorowanie jego struktury i kształtu. Dzięki temu można uzyskać kompleksowe informacje o topografii terenu, uwzględniające detale, które są istotne dla różnych dziedzin, takich jak inżynieria lądowa, geodezja czy architektura krajobrazu. Metoda ta znajduje zastosowanie także w monitorowaniu terenów pod kątem zmian morfologicznych oraz w planowaniu infrastruktury czy zagospodarowaniu przestrzennym.

Profesjonalna pomoc w obliczeniu kubatury ziemi. Sprawdź, ile ziemi musisz usunąć lub dowieźć aby wyrównać teren pod budowę

Objętość ziemi (kubatura) to miara określająca rozmiar przestrzeni zajmowanej przez grunt. Dzięki analizie objętości dowiesz się, ile ziemi musisz dowieść lub zebrać z określonego terenu, aby go wyrównać i przygotować pod dalsze prace ziemne, np. pod budowę domu. Od teraz analiza objętości ziemi dostępna jest w Raporcie o działce OnGeo.pl.

ANALIZA OBJĘTOŚCI ZIEMI - POBIERZ PRZYKŁADOWY RAPORT O TERENIE

Każda analiza zawiera mapę wraz z legendą oraz opis w postaci tabeli. Na mapie wysokościowej zaznaczamy kolorami cztery strefy wysokościowe - od najniższej (oznaczonej kolorem zielonym), po najwyższą (oznaczoną kolorem czerwonym). Granice stref wyznaczają linię przekroju, na podstawie którego dokonaliśmy obliczenia kubatury ziemi potrzebnej do zniwelowania i wyrównania terenu działki.

Raport o terenie, to dokument zawierający ponad 50 stron map, opisów i zestawień dotyczących dowolnie wybranej działki. OnGeo.pl tworzą specjaliści z wielu dziedzin: geodeci, planiści, prawnicy i informatycy, którzy w codziennej pracy zajmują się gromadzeniem i przewarzaniem danych przestrzennych pochodzących z różnych źródeł. Nasz dane przechodzą zaawansowany proces selekcji, przez co dajemy gwarancję jakości opracowania.