Handlarze sprzedają w Internecie wrażliwe dane osobowe milionów Polaków

Kiedy obywatel dostarcza wrażliwe dane osobowe instytucji publicznej, takiej jak Sąd Powszechny, jest przekonany, że są one chronione zarówno poprzez przepisy prawa, jak i mechanizmy proceduralne oraz zabezpieczenia techniczne. Wszak to Sądy Powszechne i Ministerstwo Sprawiedliwości powinny być najlepszą gwarancją bezpieczeństwa dla obywatela. Ponadto państwo polskie zatrudnia rzeszę pracowników Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO), którym płaci za ochronę praw obywateli. Co wiec zawiodło w polskim państwie, że dowolna osoba bez interesu prawnego może anonimowo wejść w posiadanie danych osobowych każdego Polaka lub cudzoziemca  - właściciela i współwłaścicieli nieruchomości?

W Polsce każdy może nielegalnie kupić dane osobowe i dane wrażliwe o stanie majątkowym Polaków. Może to zrobić anonimowo, bez wykazania interesu prawnego i faktycznego.

Jakie dane osobowe i wrażliwe dane biznesowe mogą dostać się w niepowołane ręce? Są to m.in. 

• imiona i nazwiska właściciela nieruchomości, 
• numer PESEL, 
• imiona rodziców, 
• obciążenia i ograniczenia ciążące na nieruchomości, 
• prowadzone egzekucje na nieruchomości, 
• obciążenia ograniczone prawami rzeczowymi, roszczeniami, prawami osobistymi, 
• ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością,
• hipoteki, m.in. sumy hipoteki, waluty hipoteki, wierzyciela, termin spłaty, a także stosunek prawnego, z którego wynika wierzytelność zabezpieczona hipoteką.

Czy takie dane powinny być publicznie i anonimowo dostępne? Czy udostępnianiem wrażliwych informacji powinna zajmować się spółka prawa gospodarczego podczas gdy organy państwa nie mogą  tego robić?

Jeżeli czujesz się pokrzywdzony ujawnianiem i bezprawnych przetwarzaniem Twoich danych osobowych zawartych w Księgach wieczystych zgłoś naruszenie online: 

https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/889

Jak państwo polskie czuwa nad bezpieczeństwem swoich obywateli i podmiotów funkcjonujących na jego terenie?

W 2020 roku Prezes UODO wymierzył Głównemu Geodecie Kraju karę w wysokości 100 tys. zł za ujawnienie bez podstawy prawnej danych osobowych w postaci numerów ksiąg wieczystych. Jednocześnie nakazał zaprzestać ich udostępniania. Główny Geodeta Kraju odwołał się od tej decyzji, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił jego skargę. Tym samym potwierdził, że numer księgi wieczystej podlega ochronie przewidzianej dla danych osobowych.

Dostęp do informacji zawartych w księgach wieczystych zgodnie z obecnym stanem prawnym powinien być możliwy po spełnieniu warunków określonych w ustawie o księgach wieczystych i hipotece, które zakładają ich jawność, ale nie powszechną dostępność. 

Praktyka jest jednak zupełnie inna - zadziwiająca i zaskakująca. Wrażliwe dane o Polakach i ich majątkach nieruchomych, posiadanych hipotekach i zobowiązaniach bankowych, są sprzedawane na rynku przez podmioty prywatne. 

W Sieci mamy co najmniej kilka podmiotów sprzedających dane wrażliwe

W sieci Internet funkcjonuje co najmniej 6 prywatnych portali oferujących sprzedaż numerów ksiąg wieczystych umożliwiających dostęp do danych osobowych. Proceder działa w ten sposób, że portale prowadzą działania handlowe na rzecz spółki matki zarejestrowanej na Seszelach, która udostępnia informację z treści bazy polskich ksiąg wieczystych. 

W przeszłości portale te oferowały pełną treść ksiąg wieczystych, co jest dowodem na to, że posiadały kopię pełnej bazy danych. Dane wykradziono w roku 2013, a w Internecie udostępniane są co najmniej od 2017 r. Handlarze chwalą się, że są one na bieżąco aktualizowane. Strony internetowe są prowadzone przez firmy zarejestrowane za granicami kraju, w rajach podatkowych. Znane są też nazwiska osób prowadzących sprzedaż numerów ksiąg wieczystych. 

Co jeszcze niezwykłego wynika z ujawniania ksiąg wieczystych przez prywatne komercyjne portale?

Otóż doszło do kradzieży treści państwowej bazy danych i wyprowadzenia jej poza infrastrukturę Ministerstwa Sprawiedliwości. Taki stan godzi w bezpieczeństwo państwa polskiego. 

Co innego jest odczytać zawartość pojedynczej księgi wieczystej, której numer znamy np. z aktu notarialnego, a co innego posiadać i przetwarzać 23 miliony rekordów informacji o Polakach, w bazie danych na prywatnym dysku. Baza ksiąg wieczystych w posiadaniu niezidentyfikowanych osób może posłużyć do analizy stanu posiadania i stanu zadłużenia najważniejszych osób w państwie. 

Wiedzę kogo, jak i na ile, można szantażować lub przekupić, mogą posiadać obce wywiady. Można stwierdzić, jakie nieruchomości posiada premier, prezydent, minister obrony, generał i poseł. Wszystko to jednym zapytaniem SQL zadanym do bazy danych. 

Czy państwo polskie stać na utrzymywanie takiego zagrożenia swoich obywateli w imię merkantylnych interesów uprzywilejowanej grupy przestępców? 

Okazuje się, że tak! Ministerstwo Sprawiedliwości w odpowiedzi na interpelację nr 29468 w sprawie Elektronicznych Ksiąg Wieczystych komentuje sprawę następująco:

Udostępnianie numerów ksiąg wieczystych stanowi przetwarzanie danych osobowych, które dopuszczalne jest jedynie w przypadkach określonych stosownymi przepisami prawa. Przeglądanie treści księgi wieczystej nie jest ograniczone wyłącznie do działu 1-0 księgi dotyczącego oznaczenia nieruchomości ale umożliwia poznanie danych osobowych właściciela i współwłaścicieli nieruchomości, jak imiona, nazwiska, nr PESEL, imiona rodziców, ciężarów i ograniczeń ciążących na nieruchomości, prowadzonych egzekucji z nieruchomości, obciążeń ograniczonymi prawami rzeczowymi, roszczeniami, prawami osobistymi, ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością a także hipotek tj. sumy hipoteki, waluty hipoteki, wierzyciela, terminu spłaty, stosunku prawnego, z którego wynika wierzytelność zabezpieczona hipoteką. 

Ochronę tych danych normują zarówno przepisy prawa krajowego, unijnego oraz międzynarodowego:

• ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2019 r. poz.1781).
• Konstytucja RP;
• Międzynarodowy Pakiet Praw Obywatelskich i Politycznych
• Karta Praw Podstawowych;
• europejska Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności;
• rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych (RODO);
• ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece wraz aktami wykonawczymi wydanymi do tej ustawy,

Komercyjne udostępnianie danych zawartych w księgach wieczystych stanowi działanie pozaprawne – czyli przestępcze. Brak jest przepisów prawa, które umożliwiałyby udostępnianie danych zawartych w księgach wieczystych przez podmioty trzecie…”

Ministerstwo Sprawiedliwości zna wagę problemu, ale nic z tym nie robi!

Ministerstwo wie o popełnianiu przestępstwa przez osoby czerpiące korzyści, czyli beneficjentów rzeczywistych spółek udostępniających numery ksiąg wieczystych. Ma możliwości prawne uniemożliwienia działalności internetowej portali na terenie RP poprzez zablokowanie stron na mocy przepisów ustawy prawa telekomunikacyjnego. Może też zgłosić popełnienie przestępstwa właścicielom bramek płatniczych, których regulaminy nie zezwalają na pobieranie opłat za działania przestępcze. Nic takiego jednak nie miało miejsca. 

Dlaczego organy państwa są bezczynne wobec jawnie popełnianego przestępstwa?

Prokuratura Okręgowa w Warszawie prowadzi śledztwo pod sygnaturą PO II Ds. 117.2017 w sprawie bezprawnego przetwarzania w bliżej nieustalonym okresie i miejscu, danych osobowych będących w dyspozycji administratorów serwisów udostępniających dane ksiąg wieczystych. Sprawa pozostaje w zwierzchnim nadzorze służbowym Prokuratury Krajowej sprawowanym w Departamencie do Spraw Cyberprzestępczości i Informatyzacji.

Dlaczego nic się nie wydarzyło przez 7 lat? Czy przewlekłość postępowania ma chronić winnych czy też chodzi o nieprzerywanie intratnego biznesu? Czy zatem prokuratura włożyła sprawę do „zamrażarki” aby utrzymać status quo przestępczego procederu?

Jedna godzina analizy informacji dostępnych publicznie w internecie przybliża do prawdy

Jak podaje Krajowy Rejestr Sądowy firma udostępniająca dane osobowe ksiąg wieczystych została założona przez prawnika, członka warszawskiej izby adwokackiej. Prawdopodobny sprawca specjalizuje się w prawie własności intelektualnej, wycenie nieruchomości, informatycznych systemach zarządzania, inwestowaniu w start-upy. Współpracuje szeroko z korporacjami zagranicznymi. 

Trudno jest uwierzyć, aby istniały jakiekolwiek przeszkody w ustaleniu sprawców i zamknięciu nielegalnego procederu.

Jeżeli czujesz się pokrzywdzony ujawnianiem i bezprawnych przetwarzaniem Twoich danych osobowych zawartych w Księgach wieczystych zgłoś naruszenie online: 

https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/889