Na mapie

Jak obliczyć gęstość zaludnienia? Sprawdź gęstość zaludnienia na mapie

Monika Byś
2021-10-25
~5 min
Post zaktualizowany: 2024-01-25
Głosów: 59, średnia ocen: 5

Polska znajduje się na 36. miejscu pod względem zaludnienia państw na świecie (38 265 000 osób stan na 31.12.2020r.), jednak rozmieszczenie osób w ludności w rejonach kraju jest nierównomierne. Rozlokowanie przestrzenne Polaków obrazowane jest najczęściej poprzez początek zaludnienia . Przyczyna takiego zróżnicowania przestrzennego jest niejednoznaczna i zależy od wielu czynników przyrodniczych, społeczno-gospodarczych i ekonomicznych. Średnia gęstość zaludnienia w kraju wynosi 122 osoby/km2 .

  • Liczba ludności w Polsce w pierwszym półroczu 2021r. zmniejszyła aż się o 102,8 tys. osób. Pod koniec czerwca 2021r. ludność w Polsce liczyła 38 162 tys. osób.
  • Najważniejszym źródłem informacji o stanie zaludniania w kraju jest Narodowy Spis Powszechny orgaznizowany średnio raz na 10 lat.
  • W 2020r. średnia gęstość zaludnienia w Polsce wynosiła 122 osoby/km2 
  • Obecnie na rozmieszczenie ludności w Polsce wpływają głównie czynniki ekonomiczne, a w szczególności możliwość zatrudnienia.

Ludność w Polsce w liczbach w 2021r. Zmiany liczby ludności na przestrzeni ostatnich lat*

W porównaniu z ubiegłym rokiem liczba ludności w Polsce w pierwszym półroczu 2021r. zmniejszyła aż się o 102,8 tys. osób. Pod koniec czerwca 2021r. ludność w Polsce liczyła 38 162 tys. osób, z czego w miastach mieszkało 22 834 tys. osób (60% populacji Polski), a na wsiach 15 329 tys. osób. W ogólnej liczbie mieszkańców kobiety stanowią 52% społeczeństwa, a współczynnik feminizacji wynosi 107.

Zmniejszająca się liczba populacji jest wynikiem niekorzystnej tendencji w zakresie przyrostu naturalnego. W ostatnich latach obserwuje się zmniejszoną liczbę urodzeń przy jednoczesnym wzroście liczby zgonów. Przyrost naturalny w I połowie 2021r. jest ujemny i wynosi -1,6 ‰.

* Dane pochodzą z Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) 

Poniższy wykres przedstawia zmianę liczby ludności w Polsce w latach 1995 – 2021.

Zmiana liczby ludności w Polsce w latach 1995 – 2021
Zmiana liczby ludności w Polsce w latach 1995 – 2021

Z danych pochodzących z rejestru PESEL wynika, że liczba imigracji była o 1,9 tys. niższa niż liczba emigracji. Na pobyt stały w Polsce zameldowało się 6,5 tys. osób, a wyjazd za granicę na pobyt stały zgłosiło 4,6 tys. osób.

Rozmieszczenie ludności w Polsce – gęstość zaludnienia

Najważniejszym źródłem informacji o stanie zaludniania w kraju jest Narodowy Spis Powszechny orgaznizowany średnio raz na 10 lat. Ostatni spis zakończył się 30 września 2021r.

Polecamy wpis: Narodowy Spis Powszechny 2021 – informacje

Rozmieszczenie ludności na danym obszarze obrazowane jest najczęściej przez średnią gęstość zaludnienia określoną dla mniejszych jednostek terytorialnych. W przypadku Polski gęstość zaludnienia przedstawia się dla województw, powiatów lub gmin.

Czym jest gęstość zaludnienia? Jak oblicza się gęstość zaludnienia?

Gęstość zaludnienia jest średnią liczbą osób, jaka mieszka na danej powierzchni terenu. Wyrażona jest w osobach przypadających na jeden km2.

Aby obliczyć gęstość zaludnienia dla określonego obszaru, należy liczbę jego ludności podzielić przez jego powierzchnię wyrażoną najczęściej w km2.

Tym samym otrzymamy wzór:

Gęstość zaludnienia (GZ) = liczba ludności (osoba) / powierzchnia obszaru (km2)

Dla przykładu policzmy gęstość zaludnienia miasta Brzesko w województwie małopolskim:

Liczba ludności: 16 764 osób (źródło dane GUS ostatnia aktualizacja 01.06.2021r.)

Powierzchnia: 11,83 km²

GZ = 16 764 osoby / 11,83 km2

GZ = 1 417 osób/km2

Wynik zaokrąglamy do całości.

W 2020r. średnia gęstość zaludnienia w Polsce wynosiła 122 osoby/km2. Najnowsze dane pochodzące z Narodowego Spisu Powszechnego 2021r. zostaną opublikowane 30.11.2021r.

Polecamy wpis: Mapa gęstości zaludnienia - sprawdź liczbę osób na km²

Gęstość zaludnienia w poszczególnych województwach

Gęstość zaludnienia w Polsce w 2020r. spadła w porównaniu z rokiem poprzednim. Jest to pierwsza zmiana gęstości zaludnienia od 2012r.

Rozmieszczenie ludności w Polsce wskazuje na duże zróżnicowanie przestrzenne.

Największe zagęszczenie ludności występuje w Polsce południowej (województwo małopolskie – 225 os/km2, województwo śląskie - 364 os/km2), a najmniejsze w części północno-wschodniej (województwo podlaskie - 58 os/km2) i północno-zachodniej (województwo zachodniopomorskie – 74 os/km2).

W województwie mazowieckim oraz pomorskim zaobserwowano wzrost gęstości zaludnienia o 1 osobę/km2. W pozostałych województwach średnia gęstość zaludnienia spadła lub pozostała bez zmian.

Poniższa tabela pokazuje zmianę gęstości zaludnienia w poszczególnych województwach w Polsce w latach 2002-2020.

Województwo

Gęstość zaludnienia [osoba/km2]

2002

20042006200820102012201420162018

2020

DOLNOŚLĄSKIE146145145144146146146146145

145

KUJAWSKO-POMORSKIE115115115115117117116116116

115

LUBELSKIE878786868786858584

83

LUBUSKIE727272727373737373

72

ŁÓDZKIE143142141140140139137136135

134

MAŁOPOLSKIE214215215217220221222223224

225

MAZOWIECKIE144145145146148149150151152

153

OPOLSKIE113112111110108107106106105

104

PODKARPACKIE117118118118119119119119119

119

PODLASKIE606059596059595959

58

POMORSKIE119120120121124125126126127

128

ŚLĄSKIE384381379377376374372370368

364

ŚWIĘTOKRZYSKIE111110109109110109108107106

105

WARMIŃSKO-MAZURSKIE595959596060605959

59

WIELKOPOLSKIE112113113114116116116117117

117

ZACHODNIOPOMORSKIE747474747575757574

74

POLSKA

122122122122123123123123123

122

Średnia gęstość zaludnienia w poszczególnych województwach w Polsce w 2020r.; opracowanie własne na podstawie danych GUS
Średnia gęstość zaludnienia w poszczególnych województwach w Polsce w 2020r.; opracowanie własne na podstawie danych GUS

Jakie czynniki wpływają na rozmieszczenie ludności?

Obecnie na rozmieszczenie ludności w Polsce wpływają głównie czynniki ekonomiczne, a w szczególności możliwość zatrudnienia. Naturalnym ruchem migracyjnym obserwowanym wśród młodych Polaków jest migracja do miast. Jedynie miasta posiadają duży potencjał rozwojowy dla młodych ludzi którzy, poszukują dobrze płatnej pracy w upragnionym zawodzie.

Duże znaczenie ma również forma wykonywanej pracy. W 2020 - 2021r. czyli w czasie trwania pandemii koronawirusa zaobserwowano, że coraz więcej firm zatrudniających pracowników biurowych, przeszła na stałe w tryb pracy zdalnej lub hybrydowej. Fakt ten spowodował, że część społeczeństwa z ustabilizowaną sytuacją finansową poszukuje miejsca zamieszkania na obrzeżach miast.

Polecamy wpis: Czy pandemia COVID-19 wpłynie na migrację wewnętrzną ludności w Polsce?

Duży wpływ na średnią gęstość zaludnianie w danych regionie mają również czynniki demograficzne charakterystyczne dla społeczeństwa, m.in. liczba zgonów i urodzeń tzw. przyrost naturalny, struktura wieku oraz przeciętna długość życia.

Podsumowując, na średnią gęstość zaludnienia na danym obszarze mają wpływ czynniki przyrodnicze i poza przyrodnicze.

Czynniki wpływające na średnią gęstość zaludnienia w regionie

przyrodnicze

poza przyrodnicze

Surowce naturalne

Sytuacja społeczno-gospodarcza

Klęski żywiołowe

Możliwości zatrudnienia

Klimat

Migracje

Dostęp do wody

Przyrost naturalny

Urodzajność gleb

Średnia długość życia

Ukształtowanie terenu

Sytuacja polityczna

Szlaki handlowe

Sytuacja ekonomiczna

Dostęp do morza

Wojny

Poznaj Raport o Terenie OnGeo i dowiedz się, jaka jest gęstość zaludnienia w Twojej okolicy!

Raport o Terenie OnGeo pozwoli Ci szczegółowo i rzetelnie zdiagnozować swoją działkę.

Bez wychodzenia z domu, w zaledwie 5 minut możesz sprawdzić, czy Twoja działka nie posiada uciążliwości i ukrytych wad.

Dodatkowo w zakładce demografia znajdziesz czytelną mapę, dzięki której dowiesz się jaka jest gęstość zaludnienia w Twojej okolicy.

Zobacz sam!

Fragment Raportu o Terenie OnGeo - demografia
Fragment Raportu o Terenie OnGeo - demografia
Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka prowadząca w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.