News

Mamy poważny problem z zanieczyszczeniem światłem

Monika Byś
2023-07-10
~3 min
Głosów: 11, średnia ocen: 5
problem z zanieczyszczeniem światłem

Zanieczyszczenie światłem, szczególnie w miastach, jest na tyle silne, że nocą w ogóle nie widać gwiazd. Obecnie nawet w mniejszych miastach, widoczność jest ograniczona. Problem spowodowany jest głównie powszechnym stosowaniem podświetlenia LED. Rzecznik Praw Obywatelskich podejmuje działania, które mają doprowadzić do blokowania szkodliwych praktyk. 

  • Zanieczyszczenie światłem globalnie wzrosło średnio o 9,6% rocznie w latach 2011-2022, głównie z powodu przejścia na oświetlenie LED.
  • Montaż oświetlenia LED może prowadzić do wzrostu zanieczyszczenia światłem ze względu na ostrzejsze światło i większą widoczność oświetlanych obiektów.
  • Oprócz oświetlenia LED, inne przyczyny zanieczyszczenia światłem to uliczne latarnie skierowane w okna sypialne, reklamowe billboardy, pylonów cenowych stacji benzynowych, a także agresywne oświetlenie nocne dużych zakładów przemysłowych.
  • Organizacje krajowe i unijne dopiero niedawno zaczęły zwracać uwagę na problem zanieczyszczenia światłem, ale obecnie niewiele działań jest podejmowanych przez rządy, a lokalne uchwały krajobrazowe często nie uwzględniają tego zagadnienia.

Rzecznik Praw Obywatelskich na swojej stronie internetowej informuje o problemie i wzywa do działania przedstawicieli lokalnych władz, czytamy:

czytamy na stronie RPO

Dostępne badania naukowe wskazują, iż globalnie zanieczyszczenie świetlne wzrastało średnio o 9,6% rocznie w latach 2011-2022 i jest spowodowane przede wszystkim przejściem na półprzewodnikowe oświetlenie LED. Nowe oprawy oświetleniowe oparte na technologii LED sprzyjają zwiększeniu bezpieczeństwa oraz zmniejszeniu zużycia energii. Niemniej poprawa bezpieczeństwa, jaką daje montaż oświetlenia LED, wynika także z tego, że światło oparte na tej technologii jest ostrzejsze, a oświetlane obiekty wyraźniejsze – w konsekwencji czego na oświetlanym obszarze może dojść do wzrostu zanieczyszczenia światłem.

Zanieczyszczenie światłem narusza prawa człowieka

Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że nadmierna emisja sztucznego światła w przestrzeni publicznej narusza konstytucyjne prawa obywateli do ochrony zdrowia i czystego środowiska. Niestety, organy państwowe niewiele robią w tej sprawie. 

RPO wystosował prośbę do kilku instytucji o zajęcie stanowiska w tej kwestii. Okazało się jednak, że regulacje dotyczące oświetlenia przestrzennego są w gestii samorządów. Choć lokalne uchwały krajobrazowe często wprowadzają ograniczenia w stosowaniu bilbordów, nie zawsze uwzględniają problem zanieczyszczenia światłem. Dlatego poprawa sytuacji w danym miejscu jest zazwyczaj przypadkowa i niewielka.

Brak działań ze strony władz lokalnych i państwowych

Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska również nie podejmują działań w tej sprawie. Warto jednak zauważyć, że Państwowa Inspekcja Sanitarna przeprowadziła działania informacyjno-edukacyjne skierowane do przedsiębiorców, szkół i uczniów. Główny Inspektor Sanitarny zadeklarował również chęć dogłębnego zbadania tego zagadnienia.

Obecnie znajdujemy się na etapie rozpoczęcia poważnych analiz tego problemu. Naukowcy prawdopodobnie potrzebują jeszcze trochę czasu, aby dokładnie zmierzyć skalę zanieczyszczenia światłem w Polsce. Jednocześnie Unia Europejska finansuje badania nad tym zjawiskiem od pewnego czasu.

Niestety, wygląda na to, że będziemy musieli czekać znacznie dłużej, zanim decydenci w Warszawie i Brukseli zdecydują się podjąć odpowiednie działania, jeśli w ogóle to zrobią. Można się spodziewać, że niektóre wpływowe grupy interesów uznają próby ograniczenia "prawa do oświetlenia" za kolejne naruszenie wolności obywateli. Jednak jeśli ceni się spokojne noce, estetyczne miasta, niższe rachunki za prąd i piękne widoki nocnego nieba, należy traktować zanieczyszczenie światłem jako poważny problem.

Zdiagnozuj swoją działkę w OnGeo.pl

Dzięki Raportom o terenie OnGeo.pl zyskasz wiedzę o swojej działce i jej najbliższym otoczeniu. Sprawdzisz m.in. klasę gruntu, uzbrojenie terenu, mpzp, formę ochrony przyrody, zagrożenia i uciążliwości, m.in. zagrożenia powodziowe i osuwiska.

Raport o terenie, to usługa dostępna dla każdego online, umożliwia wykonanie automatycznej diagnozy działki. To kompendium wiedzy o każdej działce w Polsce, przydatne w każdej sytuacji, kiedy chcemy zweryfikować jakie cechy kryje działka. Samo generowanie Raportu o działce trwa zaledwie 5 minut i odbywa się w trybie on-line.

Avatar: Monika Byś
Monika Byś

Redaktorka prowadząca w OnGeo.pl. Analityczka danych i specjalistka rynku nieruchomości.