Liczba godzin słonecznych w Polsce - usłonecznienie w Polsce

Polska, w porównaniu z krajami śródziemnomorskimi ma mniejszy potencjał energii słonecznej, który można wykorzystać na potrzeby energii odnawialnej. Czy to oznacza, że nie warto inwestować w panele fotowoltaiczne? Absolutnie nie! Warunki klimatyczne w naszym kraju uznawane są za wystarczające dla optymalnego wykorzystania energii słonecznej. Wbrew pozorom to właśnie upały i długo utrzymująca się słoneczna i bezwietrzna pogoda źle wpływają na produkcje energii elektrycznej przy pomocy ogniw fotowoltaicznych. Takie warunki wpływają na przegrzewanie ogniw i spadku wydajności urządzeń wchodzących w skład instalacji fotowoltaicznych. Liczba godzin słonecznych w Polsce usłonecznienie w okresie od kwietnia do września daje aż 77% promieniowania rocznego. Ponadto przyjmuje się, że roczna średnia wartość nasłonecznienia dla Polski to około 1600 godzin, co stanowi przeciętnie 30-40% długości dnia. To naprawdę świetny wynik! W praktyce różnice nasłonecznienia wynikające z położenia na terenie kraju są bardzo niewielkie. Ten artykuł pomoże poznać potencjał solarny w naszym kraju. Postaramy się również dowieźć, że instalacja paneli fotowoltaicznych to nie tylko korzyść dla środowiska, ale również dla portfela.

Liczba dni słonecznych w Polsce w okresie od kwietnia do września daje aż 80% promieniowania rocznego.
W ciągu całego roku kalendarzowego jest ok. 1600 godzin słonecznych, co stanowi 30-40% długości dnia.
Warunki klimatyczne w Polsce są korzystne do zakładania instalacji opartej na energii słonecznej.

W Polsce liczba godzin słonecznych jest istotnym wskaźnikiem, wpływającym na potencjał wykorzystania energii słonecznej. Choć w porównaniu do krajów śródziemnomorskich Polska ma niższe usłonecznienie, to nadal jest ono wystarczające dla efektywnej produkcji energii elektrycznej przy pomocy instalacji fotowoltaicznych. W rzeczywistości, roczna liczba godzin słonecznych wynosi średnio około 1600 godzin, co pozwala na optymalne działanie paneli PV przez większość roku. Warto zrozumieć, jak usłonecznienie wpływa na wydajność instalacji fotowoltaicznej i jakie czynniki, takie jak lokalizacja czy zanieczyszczenie powietrza, mogą ograniczać jej efektywność. W artykule przyjrzymy się szczegółowo, jak wygląda nasłonecznienie w Polsce i jak może ono wspierać rozwój energetyki odnawialnej.

Moc promieniowania słonecznego w Polsce

Aby w ogóle zacząć zajmować się analizowaniem potencjału energetycznego w Polsce należy przyjrzeć się trzem najważniejszym wielkościom opisującym promieniowanie słoneczne, a są to:

natężenie promieniowania słonecznego, – czyli gęstość mocy promieniowania padająca w ciągu jednej sekundy na powierzchnię prostopadłą do kierunku promieniowania. Największe natężenie promieniowania odnotowuje się w paśmie górskim tj. ok. 1200W/m2.
napromieniowanie całkowite-, czyli suma wszystkich energii promieniowania słonecznego. W Polsce średnia wartość promieniowania całkowitego wynosi 3600MJ/m2.
usłonecznienie, – czyli średnia liczba godzin słonecznych w roku, w którym przewidujemy eksploatacje systemu słonecznego. Jest to parametr opisujący głównie warunki pogodowe, a nie sam zasób energii słonecznej. Wykorzystywany jest jednak w energetyce słonecznej do oszacowania warunków pracy instalacji. Warunki takie jak zachmurzenie, czy przeźroczystość atmosfery, długość dnia determinują zarówno możliwości wykorzystywania energii słonecznej oraz limitują opłacalny okres eksploatacji instalacji paneli fotowoltaicznych, czy kolektorów słonecznych. Średnia wartość usłonecznienia w Polsce jest najwyższa w pasie nadmorskim i wynosi ok. 1600 h/rok.

Jakie jest średnie nasłonecznienie w Polsce

Średnie nasłonecznienie w Polsce wynosi od 1000 do 1200 kWh/m² rocznie. Różni się ono w zależności od regionu – najwięcej słońca dociera do południowej części kraju, szczególnie w Małopolsce i na Dolnym Śląsku, gdzie wartości te osiągają nawet 1200 kWh/m². W centralnej i północnej części Polski nasłonecznienie jest nieco niższe, wynosząc średnio około 1000-1100 kWh/m² rocznie.

Dla inwestycji w fotowoltaikę takie dane są istotne, ponieważ wpływają na opłacalność instalacji. Im wyższe nasłonecznienie, tym więcej energii może wygenerować instalacja fotowoltaiczna, co przekłada się na większe oszczędności i krótszy czas zwrotu inwestycji.

Największe natężenie promieniowania słonecznego

Największe natężenie promieniowania słonecznego w Polsce występuje zazwyczaj w okresie letnim, od maja do sierpnia, kiedy słońce jest najwyżej na niebie, a dni są najdłuższe. Wartości te mogą osiągać nawet 800-1000 W/m² w południe w słoneczny dzień. Szczytowe natężenie promieniowania słonecznego występuje najczęściej w czerwcu i lipcu, kiedy słońce osiąga najwyższy punkt na niebie, a atmosfera jest najmniej przesłonięta przez chmury.

Maksymalne natężenie promieniowania można obserwować w południe, między godziną 11:00 a 14:00, kiedy promienie słoneczne padają najbardziej prostopadle na powierzchnię Ziemi. Wartości te mogą być niższe w dni pochmurne lub w regionach o większym zachmurzeniu, takich jak północne części Polski.

Potencjał energetyczny Polski

Jak już wspomniano we wstępie na obszar Polski w okresie od kwietnia do września trafia blisko 80% promieniowania rocznego. Aby obliczyć moc promieniowania słonecznego, należy odnaleźć informacje dotyczące wspomnianych wcześniej wartości. Taka informacja jest niezbędna do oszacowania ile paneli fotowoltaicznych potrzebujemy w praktyce. Informacje te można łatwo odnaleźć w Internecie. Średnie natężenie promieniowania słonecznego wynosi 1000 kW/m2/rok. W zależności od lokalizacji mieści się w przedziale 900 – 1100 kWh/m2/rok. Najwyższe natężenie obserwuje się na południowej części województwa lubelskiego – 1050 kWh/m2/rok. W ciągu całego roku kalendarzowego jest ok. 1600 godzin słonecznych. Stanowi to 30-40% długości dnia. Na Mazowszu liczba godzin słonecznych w ciągu roku może wynieść nawet 1900.

Raport o terenie – sprawdź nasłonecznienie na swojej działce

Jeżeli jesteś zainteresowany/a inwestycją w fotowoltaikę wygeneruj Raport o terenie w Geoportalu OnGeo.pl i sprawdź potencjał solarny swojej nieruchomości. Raport o terenie OnGeo.pl to komplet informacji o wybranej działce/kach, usługa dostępna jest on-line, w 5 minut możesz wygenerować samodzielnie dokument zawierający ponad 50 stron informacji o dowolnej działce w Polsce.

Zobacz: Przykładowy Raport o działce OnGeo.pl

Przeczytaj także:

Energia słoneczna – analiza potencjału solarnego w Raporcie o terenie

Typowy rok meteorologiczny

Do obliczeń energetycznych wykorzystuje się dane z danych pogodowych z ostatnich 12 miesięcy wybranych z okresu minimum 30 lat obserwacji meteorologicznej dla danej miejscowości. Taki okres przyjął nazwę typowego roku meteorologicznego. Poszczególne miesiące wybierane są przez porównanie statystyczne pojedynczego miesiąca z wartościami wieloletnimi. Dane dotyczące typowych lat metrologicznych można znaleźć tutaj. Opis rekordu w pliku tekstowym typowych lat meteorologicznych zawiera:

numer godziny roku (N)
miesiąc (M)
dzień (D)
godzina UTC (H)
temperatura termometru suchego (DBT)
wilgotność względna (RH)
zawartość wilgoci (HR)
prędkość wiatru (WS)
kierunek wiatru w 36 sektorach (WD)
całkowite natężenie promieniowania słonecznego na powierzchnie poziomą (ITH)
bezpośrednie natężenie promieniowania słonecznego na powierzchnie poziomą (IDH)
rozporoszone natężenie promieniowania słonecznego na powierzchnie poziomą (ISH)
temperatura promieniowania nieboskłonu (TSKY)
całkowite natężenie promieniowania słonecznego na powierzchnie poziomą (kierunek 0o)
całkowite natężenie promieniowania słonecznego na powierzchnie o orientacji N, NE, E, SE, S, SW, W, NW oraz pochyleniu do poziomu 30º, 45º, 60º, 90º

W poniższej tabeli przedstawiono przykładowe parametry typowego roku meteorologicznego stacji meteorologicznej 12 5700 Kraków-Balice. Opracowanie powstało na podstawie danych źródłowych z lat 1971-2000.

Nazwa stacji	Miesiąc	Miesięczna temperatura termomentu suchego [oC]	Całkowite natężenie promieniowania słonecznego [W/m2]	Bezpośrednie natężenie promieniowania słonecznego [W/m2]	Rozproszone natężenie promieniowania słonecznego [W/m2]	Temperatura promieniowania nieboskłonu [oC]
Kraków-Balice	1	-1.3	27217	5758	21458	-10.9
	2	-2.6	37262	11566	25696	-12.0
	3	3.2	66879	15127	51752	-5.7
	4	8.3	107159	38728	68431	-0.7
	5	13.4	160845	71186	89659	4.7
	6	18.2	162168	62371	99797	11.0
	7	17.5	155488	52235	103252	9.9
	8	17.5	130632	52314	78318	10.0
	9	13.8	87335	24826	62508	5.6
	10	9.3	54470	13640	40829	1.0
	11	1.9	30835	7732	23103	-7.3
	12	-0.8	25242	7041	18201	-10.2

Liczba godzin słonecznych w Polsce – usłonecznienie

W dobie dzisiejszej technologii, aby poznać sumaryczny czas, podczas którego w danym czasie na powierzchnie Ziemi padają bezpośrednio promienie Słońca, wystarczy zajrzeć do Internetu. Na stronie internetowej https://www.weatheronline.pl/ znajdziemy gotowe informacje na ten temat. Na potrzeby artykułu, poniżej przestawiono rozkład godzin słonecznych w poszczególnych miesiącach dla ośmiu polskich miast w roku 2019.

	miesiąc
	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	suma godzin
Tarnów	32.9	117.2	138.6	194.9	149.3	307.3	237.2	271.3	184.8	191.4	95.9	62.1	1982.9
Warszawa	28.3	83.8	90.4	225.5	128.6	298.0	188.8	227.8	136.0	121.2	36.2	34.7	1599.3
Wrocław	40.9	139.0	134.1	258.8	217.0	364.6	245.9	253.1	199.0	166.3	86.1	57.1	2161.9
Hel	45.0	92.7	129.8	323.6	215.8	364.8	270.3	283.5	167.6	87.7	44.2	45.1	2070.1
Białystok	35.8	65.0	120.3	300.8	203.6	371.9	255.0	298.4	203.3	135.6	28.3	30.9	2048.9
Łódź	23.2	129.2	127.8	270.2	185.5	378.7	212.9	269.0	172.0	165.9	58.6	45.3	2038.3
Rzeszów	51.0	68.6	120.7	188.1	232.6	230.3	242.1	240.2	165.5	117.8	46.1	31.6	1734.6
Gorzów Wlpk.	37.0	108.7	79.8	271.4	192.6	363.1	190.5	247.2	158.7	116.2	44.8	50.8	1860.8
Szczecin	30.1	94.1	71.9	272.6	189.5	330.9	207.6	239.1	168.5	54.4	27.7	48.3	1734.7

Chcesz wiedzieć jakie jest nasłonecznienie terenu, oraz nasłonecznienie dachów budynku na interesującym cię terenie? A może interesuje cię jaka ilość energii promieniowania słonecznego dociera na 1m2 powierzchni twojej działki? Wygeneruj raport o terenie na stronie OnGeo.pl

Zakończenie

Choć Polska nie jest liderem pod względem nasłonecznienia, to warunki klimatyczne naszego kraju są odpowiednie dla instalacji fotowoltaicznych. Dzięki rocznej liczbie godzin słonecznych na poziomie około 1600 godzin i mapie nasłonecznienia Polski, można precyzyjnie określić, gdzie instalacja PV będzie najbardziej opłacalna. Niezależnie od lokalizacji, prawidłowo zaprojektowana instalacja fotowoltaiczna jest w stanie skutecznie wspierać produkcję energii elektrycznej, a odpowiednie dobranie i ustawienie paneli minimalizuje negatywny wpływ na wydajność ogniw fotowoltaicznych. W kontekście rosnącej popularności odnawialnych źródeł energii, inwestycja w panele fotowoltaiczne to nie tylko korzyść dla środowiska, ale także dla naszego budżetu domowego.